Ολική T4
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Πώς χρησιμοποιείται ;
Η ολική T4 και η ελεύθερη T4 είναι δύο ξεχωριστές εξετάσεις που μπορεί να βοηθήσουν το γιατρό στην εκτίμηση της λειτουργίας του θυρεοειδούς. Η εξέταση για την ολική T4 χρησιμοποιήθηκε για πολλά χρόνια ως εργαλείο για τη διάγνωση του υπερ- και υποθυρεοειδισμού.
Είναι χρήσιμη εξέταση αλλά το αποτέλεσμα της μπορεί να επηρεασθεί από την ποσότητα των πρωτεϊνών στο αίμα που μπορεί να συνδεθούν με την ορμόνη. Η εξέταση για την ελεύθερη T4 είναι μια νεώτερη εξέταση που επηρεάζεται λιγότερο από τα επίπεδα των πρωτεϊνών. Αφού η ελεύθερη T4 είναι η δραστική μορφή της θυροξίνης, θεωρήθηκε από πολλούς ως ακριβέστερος δείκτης της λειτουργίας των θυρεοειδικών ορμονών γιαυτό και στις περισσότερες περιπτώσεις έχει αντικαταστήσει την ολική T4. Οποιαδήποτε μέτρηση θυροξίνης και αν έχει επιλεγεί, αυτή συνήθως πάει μαζί ή ακολουθεί την εξέταση TSH. Αυτό βοηθάει το γατρό να αποφασίσει εάν ο μηχανισμός ανάδρασης των θυρεοειδικών ορμονών λειτουργεί κανονικά και τα αποτελέσματα των εξετάσεων βοηθούν στη διάκριση μεταξύ διάφορων αιτίων του υπερ- και υποθυρεοειδισμού. Μερικές φορές μπορεί επίσης να ζητηθεί η εξέταση Τ3 για να δώσει επιπλέον πληροφορίες για τη διάγνωση.
Η T4 και η TSH μπορεί να ζητηθούν για να βοηθήσουν στη διάγνωση μιάς διόγκωσης του θυρεοειδούς (βρογχοκήλης) καθώς και στη διάγνωση της γυναικείας στειρότητας. Εαν ο γιατρός υποπτεύεται ότι μπορεί ο ασθενής να πάσχει από νόσο του θυρεοειδούς αυτοάνοσης αιτιολογίας, μπορεί να ζητήσει να γίνουν και αντιθυρεοειδικά αυτοαντισώματα μαζί με την Τ4. Σε ασθενείς με γνωστή θυρεοειδική δυσλειτουργία μπορεί να ζητηθούν T4 ή και TSH γιά τη ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας. Στις έγκυες με θυρεοειδικές διαταραχές αυτές οι εξετάσεις μπορεί να βοηθήσουν να εκτιμηθεί η πιθανότητα το έμβρυο/νεογνό να εμφανίσει υπερ- ή υποθυρεοειδισμό.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και στην Ευρώπη τα νεογνά συνήθως ελέγχονται ως προς τα επίπεδα των Τ4 και TSH ώστε να αποκλεισθεί ο συγγενής υποθυρεοειδισμός, που μπορεί να προκαλέσει νοητική υστέρηση αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα.
Πότε ζητείται;
Η ολική ή η ελεύθερη T4 ζητείται να γίνουν κυρίως μετά από ένα μη φυσιολογικό αποτέλεσμα της TSH. Μερικές φορές μπορεί να ζητηθούν και μαζί με την TSH γιά να δώσουν στο γιατρό μιά πιό πλήρη εικόνα της επάρκειας του μηχανισμού ανάδρασης των θυρεοειδικών ορμονών. Αυτές οι εξετάσεις συνήθως ζητείται να γίνουν όταν ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα συμβατά με υπερ- ή υποθυρεοειδισμό. Μερικές φορές μπορεί να ζητηθούν και στα πλαίσια των εξετάσεων αίματος του τακτικού ελέγχου ρουτίνας, αλλα η χρήση τους αυτή δεν τυγχάνει γενικής αποδοχής. Σε ασθενείς με γνωστές θυρεοειδικές διαταραχές η TSH και μερικές φορές και η Τ4 γίνονται κατά διαστήματα για την αποτελεσματική ρύθμιση της θεραπείας. Στις έγκυες με θυρεοειδικές διαταραχές μπορεί ο γιατρός να συστήσει θυρεοειδικές εξετάσεις στην αρχή αλλά και προς το τέλος της εγκυμοσύνης καθώς και γιά κάποιο διάστημα μετά τον τοκετό γιά να παρακολουθήσει τη μητέρα αλλά και το βρέφος. Στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και στην Ευρώπη τα νεογνά συνήθως ελέγχονται ως προς τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών στα πλαίσια των προγραμμάτων ελέγχου των νεογνών.
Τι σημαίνει το αποτέλεσμα της εξέτασης;
Σημείωση: Γι΄αυτή την εξέταση δεν παρέχεται το εύρος των τιμών αναφοράς (φυσιολογικών τιμών). Επειδή αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία του ασθενούς, το φύλο, ο πληθυσμός απο τον οποίο προέρχεται το δείγμα καθώς και η χρησιμοποιούμενη μέθοδος ανάλυσης, τα αριθμητικά αποτελέσματα της εξέτασης μπορεί να αξιολογούνται διαφορετικά απο εργαστήριο σε εργαστήριο. Το Lab Tests Online σας συνιστά θερμά να συζητήσετε τα αποτελέσματα των εξετάσεων σας με το γιατρό σας.
Γενικά, αυξημένες τιμές ελεύθερης ή ολικής Τ4 μπορεί να σημαίνουν υπερλειτουργία του θυρεοειδή (υπερθυρεοειδισμό), ενώ οι ελαττωμένες τιμές υπολειτουργία του αδένα (υποθυρεοειδισμό). Τα αποτελέσματα της εξέτασης δεν μπορούν από μόνα τους να θέσουν τη διάγνωση αλλά μπορεί να κατευθύνουν το γιατρό να ζητήσει επι πλέον εξετάσεις για να διερευνήσει την αιτία της υπερ- ή της υπολειτουργίας του αδένα. Και οι ελαττωμένες αλλά και οι αυξημένες τιμές της Τ4 σχετίζονται με μιά ποικιλία παροδικών ή χρόνιων διαταραχών του θυρεοειδή (thyroidconditions). Χαμηλές τιμές της Τ4 σε συνδυασμό με μιά χαμηλή τιμή της TSH ή ψηλές τιμές Τ4 μαζί με μία ψηλή TSH μπορεί να υποδηλώνουν διαταραχή της υπόφυσης.
Ο πίνακας που ακολουθεί συνοψίζει τα αποτελέσματα των εξετάσεων και την πιθανή ερμηνεία τους
| T4 | TSH | T3 | Ερμηνεία |
| Φυσιολογική | Ψηλή | Φυσιολογική | Ηπιος (υποκλινικός) Υποθυρεοειδισμός |
| Χαμηλή | Ψηλή | Χαμηλή ή Φυσιολογική | Υποθυρεοειδισμός |
| Φυσιολογική | Χαμηλή | Φυσιολογική | Ηπιος (υποκλινικός) Υπερθυρεοειδισμός |
| Ψηλή ή Φυσιολογική | Χαμηλή | Ψηλή ή Φυσιολογική | Υπερθυρεοειδισμός |
| Χαμηλή ή Φυσιολογική | Χαμηλή | Χαμηλή ή Φυσιολογική | Σπάνιος Υποφυσιακός (Δευτεροπαθής) Υποθυρεοειδισμός |
Τι άλλο πρέπει να γνωρίζω ;
Πολλά φάρμακα, όπως π.χ. τα οιστρογόνα, ορισμένα είδη αντισυλληπτικών καθώς και μεγάλες δόσεις ασπιρίνης μπορεί να επηρεάσουν τις τιμές της ολικής Τ4. Γι΄αυτό πρέπει να αναφέρετε στο γιατρό σας τα φάρμακα που τυχόν παίρνετε. Γενικά, τα επίπεδα της ελεύθερης Τ4 επηρεάζονται πολύ λιγότερο από τα φάρμακα αυτά.
Γιατί γίνεται αυτή η εξέταση;
Γιατί συμβάλλει στην εκτίμηση της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα, στη διάγνωση του υποθυρεοειδισμού ή του υπερθυρεοειδισμού, καθώς και στον έλεγχο των νεογέννητων για πιθανό συγγενή υποθυρεοειδισμό.
Πότε πρέπει να γίνεται;
Συνήθως μετά από ένα μη φυσιολογικό αποτέλεσμα της εξέτασης TSH ή όταν ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα συμβατά με υπερ- ή υποθυρεοειδισμό. Επίσης, αποτελεί συνήθη πρακτική στα πλαίσια του ελέγχου των νεογέννητων.
Τί δείγμα χρειάζεται;Δείγμα αίματος, που συλλέγεται από φλέβα στο χέρι ή με τρύπημα της φτέρνας του βρέφους.
Τι προσδιορίζεται;
Προ σδιορίζεται η ποσότητα της θυροξίνης ή T 4 στο αίμα σας. Η T 4 είναι η μία από τις δύο κύριες ορμόνες που παράγονται από το θυρεοειδή αδένα (η άλλη λέγεται τριϊωδοθυρονίνη ή Τ3). Ο θυρεοειδής είναι ένας μικρός αδένας που έχει σχήμα πεταλούδας, βρίσκεται ακριβώς κάτω από το μήλο του Αδάμ και παίζει βασικό ρόλο στον έλεγχο του ρυθμού, με τον οποίο το σώμα καταναλώνει ενέργεια.
Το ανθρώπινο σώμα έχει έναν μηχανισμό ανάδρασης, που ανάλογα διεγείρει ή αναστέλλει την παραγωγή ή/και την απελευθέρωση ορμονών του θυρεοειδούς. Με άλλα λόγια, όταν τα επίπεδα της T 4 στην κυκλοφορία του αίματος ελαττωθούν, ο υποθάλαμος (ένα όργανο του εγκεφάλου), απελευθερώνει την Εκλυτική της θυρεοτροπίνης Ορμόνη ( TRH), η οποία διεγείρει την υπόφυση (ένα όργανο που βρίσκεται κάτω από τον υποθάλαμο) να απελευθερώσει θυρεοτροπίνη (TSH), η οποία με τη σειρά της διεγείρει τον θυρεοειδή αδένα να παραγάγει ή και να απελευθερώσει περισσότερη T4. Όσο η συγκέντρωση τηςT4 στο αίμα αυξάνει, η ποσότητα της TSH, που απελευθερώνεται, ελαττώνεται.
Η T4 αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής ποσότητας των θυρεοειδικών ορμονών, ενώ η T 3 αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 10% αυτής. Μεσα στο θυρεοειδή, η T 4 παράγεται και αποθηκεύεται συνδεδεμένη με μιά πρωτεΐνη, την θυρεοσφαιρίνη. Οταν ο οργανισμός χρειασθεί θυρεοειδικές ορμόνες, ο θυρεοειδής παράγει T 4 ή T 3 ή/και ελευθερώνει αποθηκευμένη T 4 στην κυκλοφορία. Στο αίμα, η T 4 κυκλοφορεί είτε σε ελεύθερη μορφή, είτε σε συνδεδεμένη με πρωτεΐνη (κυρίως με τη Σφαιρίνη τη Δεσμευτική της θυροξίνης). Η συγκέντρωση της ελεύθερης T 4 είναι μόνον το 0.1% περίπου της ολικής T 4 και αυτό το μικρό μέρος της ολικής θυροξίνης είναι το βιολογικά δραστικό. Επίσης, η T 4 γίνεται δραστική θυρεοειδική ορμόνη όταν μετατρέπεται σε T 3 στο ήπαρ αλλά και σε άλλους ιστούς.
Εαν ο θυρεοειδής αδένας δεν παράγει αρκετή T 4 (λόγω θυρεοειδικής δυσλειτουργίας ή ανεπάρκειας της TSH), τότε ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα υποθυρεοειδισμού,όπως αύξηση του βάρους, ξηρότητα δέρματος, δυσανεξία στο κρύο, διαταραχές περιόδου και κόπωση. Εαν ο θυρεοειδής αδένας παράγει πολλή T4, ο ρυθμός των λειτουργιών του οργανισμού επιταχύνεται και ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού, όπως ταχυπαλμία, νευρικότητα, απώλεια βάρους, αϋπνία, τρόμο στα χέρια και σακκούλες γύρω από ξηρά, ερεθισμένα μάτια.
Οι πιό συνηθισμένες αιτίες θυρεοειδικής δυσλειτουργίας έχουν αυτοάνοση προέλευση. Η νόσος του Graves προκαλεί υπερθυρεοειδισμό ενώ η Hashimoto προκαλεί υποθυρεοειδισμο. Ο υπερ- αλλά και ο υποθυρεοειδισμός μπορεί επίσης να προκληθούν από θυρεοειδίτιδα ( φλεγμονή του θυρεοειδούς), από καρκίνο του θυρεοειδούς καθώς και από αυξημένη ή ελαττωμένη παραγωγή της TSH . Η επίδραση αυτών των καταστάσεων στην παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών μπορεί να ανιχνευθεί και να παρακολουθείται μετρώντας είτε την ολική T4 (περιλαμβάνει τη συνδεδεμένη και την ελεύθερη μορφή) είτε την ελεύθερη T4 (μόνο την ελεύθερη μορφή).
Πώς συλλέγεται το δείγμα;
Δείγμα αίματος λαμβάνεται τρυπώντας με μιά βελόνα μιά φλέβα στο χέρι ή την φτέρνα ενός βρέφους.
http://www.labtestsonline.gr
