Ακράτεια ούρων στους άνδρες: Γενικά
Συγγραφέας Νικόλαος Α. Μπαφαλούκας Γράφτηκε στις ,
Όταν λέμε ακράτεια, εννοούμε την ακούσια απώλεια ούρων. Η ακράτεια μπορεί να είναι συγγενής και παρουσιάζεται κατά την παιδική ηλικία, ή είναι αποτέλεσμα κάποιας βλάβης ή πάθησης, που προκλήθηκε σε κάποια φάση της ζωής (επίκτητη). Μπορεί να οφείλεται σε διαταραχή λειτουργίας της ουροδόχου κύστης ή σε ανεπάρκεια του σφιγκτήρα, που είναι υπεύθυνος για την συγκράτηση των ούρων, ή σε συνδυασμένη βλάβη και των δύο.
Συγγενείς αιτίες ακράτειας είναι διάφορα προβλήματα που παρουσιάζονται από τη γέννηση, όπως μυελοδυσπλασία, εξτροφή-επισπαδίας κλπ.
Επίκτητες αιτίες ακράτειας είναι οι κακώσεις της σπονδυλικής στήλης ή της κεφαλής (συχνές στα τροχαία και εργατικά ατυχήματα), διάφορες νευρολογικές παθήσεις, όπως η κατά πλάκας σκλήρυνση, η νόσος του Πάρκινσον, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, η νευροπάθεια που προκαλεί ο σακχαρώδης διαβήτης κα.
Στις μέρες μας το μεγαλύτερο ποσοστό των ανδρών με ακράτεια οφείλεται σε διάφορες χειρουργικές επεμβάσεις όπως η προστατεκτομή για τη θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, η ριζική προστατεκτομή για τη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη.
Υπολογίζεται πως το 5% των ριζικών προστατεκτομών ανεξαρτήτως μεθόδου (ανοικτή, λαπαροσκοπική, ρομποτική) οδηγεί σε ακράτεια. Αυτό το ποσοστό μοιάζει μικρό, για τον άνδρα όμως που το βιώνει είναι καταστροφικό.
Η διαπίστωση της ακράτειας γίνεται από τον πάσχοντα, ενώ η αποκάλυψη της αιτίας που την προκαλεί, απαιτεί την επίσκεψη σε Ουρολόγο. Υπάρχουν διάφορες εξετάσεις που θα οδηγήσουν στη διάγνωση του τύπου και της αιτίας της ακράτειας (υπερλειτουργία της κύστης, ανεπάρκεια του σφιγκτήρα, νευρογενής ακράτεια κλπ) . Σημαντικότερη από αυτές είναι ο Ουροδυναμικός Ελεγχος που γίνεται σε ειδικά κέντρα από εξειδικευμένους Ουρολόγους. Ο Ουροδυναμικός Ελεγχος αποκαλύπτει το είδος της διαταραχής που προκαλεί την ακράτεια, ώστε να προταθεί στον ασθενή η κατάλληλη θεραπεία.
ΑΚΡΑΤΕΙΑ – ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Αν η ακράτεια οφείλεται σε υπερλειτουργία της κύστης, τότε χορηγούνται κατάλληλα φάρμακα (αντιχολινεργικά), που αποτελούν την πρώτη επιλογή για την αντιμετώπισή της, με καλά συνήθως αποτελέσματα. Στο προσεχές μέλλον πρόκειται να κυκλοφορήσουν και νέα βελτιωμένα σκευάσματα. Αν τα φάρμακα αποτύχουν, τότε απαιτούνται ειδικές επεμβάσεις στην κύστη (κυστεοπλαστικές).
Αν η ακράτεια οφείλεται σε ανεπάρκεια του σφικτήρα αντιμετωπίζεται κυρίως χειρουργικά. Η επιλογή του τρόπου χειρουργικής θεραπείας εξαρτάται από τη βαρύτητα της ακράτειας.
Στο πρόβλημα αυτό υπάρχουν δυο χειρουργικές προσεγγίσεις.
Η πρώτη, η παλιότερη, είναι η παράκαμψη του φυσικού και σφιγκτήρα και η υποκατάσταση του από τεχνητό. Σε αυτή την περίπτωση ο άνδρας επιλέγει να ουρήσει ενεργοποιώντας την βαλβίδα του τεχνητού σφιγκτήρα ενώ είναι απόλυτα στεγνός όταν η βαλβίδα είναι κλειστή.
Η δεύτερη, νεότερη είναι η χειρουργική υποστήριξη του αδύναμου φυσικού σφιγκτήρα. Μέσω της τοποθέτησης μιας ειδικής ταινίας που μετακινεί και υποστηρίζει την ουρήθρα επιτυγχάνεται η εγκράτεια
Συμπερασματικά, σήμερα υπάρχουν ασφαλείς τρόποι αντιμετώπισης της ακράτειας ούρων στον άνδρα, με υψηλά ποσοστά επιτυχίας, αρκεί οι πάσχοντες να αναζητήσουν λύση σε ειδικά κέντρα με εμπειρία στους τρόπους αντιμετώπισής της.
Mπαφαλούκας Α. Νικόλαος,
Χειρουργός – Ουρολόγος FEBU
