Πότε τα οιστρογόνα προστατεύουν τη γυναίκα από το εγκεφαλικό
Συγγραφέας Ιάκωβος Σούσης Γράφτηκε στις ,
Νέα μελέτη έδειξε ότι όσο περισσότερο εκτίθεται μία γυναίκα σε οιστρογόνα στη ζωή της, τόσο λιγότερο κινδυνεύει να πάθει εγκεφαλικό.
Εγκεφαλικό επεισόδιο σημαίνει είτε ότι το αίμα συναντά κάποιο εμπόδιο και δεν μπορεί να φθάσει σε όλον τον εγκέφαλο είτε ότι ένα αιμοφόρο αγγείο στον εγκέφαλο σπάει.
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα υψηλότερα επίπεδα οιστρογόνων μπορεί να προστατεύουν από το εγκεφαλικό. Έχει φανεί για παράδειγμα ότι οι νεαρές γυναίκες έχουν χαμηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού σε σχέση με τους άνδρες. Ο κίνδυνος όμως αυξάνεται για τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, όταν μειώνεται η παραγωγή οιστρογόνων.
Πρόσφατα, οι ερευνητές εξέτασαν τη σχέση μεταξύ της αθροιστικής έκθεσης σε οιστρογόνα κατά τη διάρκεια της ζωής μίας γυναίκας και του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η μελέτη έγινε με τη συμμετοχή μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών στην Κίνα.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες με την υψηλότερη έκθεση σε οιστρογόνα κατά τη διάρκεια της ζωής τους είχαν τον χαμηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού.
Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα υγειονομικής περίθαλψης από 122.939 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, ηλικίας 40-79 ετών, που δεν είχαν πάθει εγκεφαλικό και τις παρακολούθησαν κατά μέσο όρο για 8,9 χρόνια.
Οι ερευνητές είχαν στη διάθεσή τους πληροφορίες για το αναπαραγωγικό τους ιστορικό, την ηλικία έναρξης της εφηβείας, την ηλικία στην οποία ξεκίνησε η εμμηνόπαυση, τον αριθμό κυήσεων που είχαν, αλλά και τη χρήση αντισυλληπτικών χαπιών.
Χώρισαν τις γυναίκες σε τέσσερις ομάδες, ανάλογα με τη διάρκεια της αναπαραγωγικής τους ζωής (τον αριθμό των ετών μεταξύ της πρώτης περιόδου και της εμμηνόπαυσης).
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, κατέγραψαν 15.139 περιπτώσεις εγκεφαλικών επεισοδίων.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 13,2% των γυναικών στην ομάδα με τα λιγότερα χρόνια αναπαραγωγικής ζωής έπαθαν εγκεφαλικό επεισόδιο, σε σύγκριση με 12,6% των γυναικών στην ομάδα με τα περισσότερα χρόνια. Μετά από προσαρμογή για παράγοντες όπως το κάπνισμα, η ηλικία και η σωματική δραστηριότητα, διαπίστωσαν ότι, στην πραγματικότητα, οι γυναίκες της ομάδας με τα περισσότερα χρόνια αναπαραγωγικής ζωής είχαν 5% χαμηλότερο κίνδυνο για όλους τους τύπους εγκεφαλικού επεισοδίου σε σχέση με τις γυναίκες που είχαν μικρότερη διάρκεια αναπαραγωγικής ζωής.
Οι γυναίκες της ομάδας που είχαν για περισσότερα χρόνια περίοδο, είχαν 13% χαμηλότερο κίνδυνο για ενδοεγκεφαλική αιμορραγία (το πιο θανατηφόρο είδος εγκεφαλικού) σε σύγκριση με εκείνες της ομάδας με τα λιγότερα χρόνια αναπαραγωγικής ζωής. Είχαν επίσης 5% χαμηλότερο κίνδυνο για ισχαιμικό εγκεφαλικό (όταν η παροχή αίματος στον εγκέφαλο διακόπτεται ή μειώνεται σημαντικά).
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η διάρκεια χρήσης αντισυλληπτικών χαπιών που συνδέεται με αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων, σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού.
Οι γυναίκες που είχαν λιγότερες θνησιγένειες, αποβολές και αμβλώσεις είχαν επίσης λιγότερες πιθανότητες να πάθουν εγκεφαλικό.
Οιστρογόνα και κίνδυνος εγκεφαλικού
Τα οιστρογόνα φαίνεται πως είναι σημαντικός νευροπροστατευτικός παράγοντας, αλλά οι κλινικές δοκιμές που έγιναν έδειξαν ότι η θεραπεία υποκατάστασης οιστρογόνων σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες δεν τις ωφέλησαν σε αυτό.
Ο ακριβής μηχανισμός πίσω από την επίδραση των οιστρογόνων στον κίνδυνο εγκεφαλικού δεν είναι πλήρως κατανοητός και χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να καταλάβουμε τους βιολογικούς, συμπεριφορικούς και κοινωνικούς παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στη σύνδεση. Είναι πιθανό να σχετίζεται με την ικανότητα των οιστρογόνων να επηρεάζουν τη ροή του αίματος και τον σχηματισμό θρόμβων.
Τα οιστρογόνα είναι γνωστό ότι έχουν ευεργετική δράση στο καρδιαγγειακό σύστημα, βελτιώνουν τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα, μειώνουν το οξειδωτικό στρες και προάγουν την υγεία των αιμοφόρων αγγείων. Η σχέση μεταξύ των επιπέδων οιστρογόνων και του κινδύνου εγκεφαλικού είναι πολύπλοκη και μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με διάφορους παράγοντες όπως η ηλικία, η γενετική, ο τρόπος ζωής και η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι η συνολική έκθεση σε οιστρογόνα στη ζωή μίας γυναίκας θα μπορούσε να είναι ένας χρήσιμος δείκτης για τον κίνδυνο που διατρέχει να πάθει διαφορετικά είδη εγκεφαλικού μετά την εμμηνόπαυση.
Ο κύριος περιορισμός αυτής της μελέτης είναι ότι η έκθεση στα οιστρογόνα μετρήθηκε έμμεσα και όχι μέσω των άμεσων επιπέδων στο αίμα.
Ιάκωβος Σούσης,
Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Ιατρός Αναπαραγωγής
Μπορείτε να διαβάστε περισσότερα:
https://n.neurology.org/content/early/2023/02/01/WNL.0000000000206863
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34986727
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32965759
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28936482
