NAF Τεστ ΠΑΠ μαστού
Συγγραφέας Νατάσα Παζαΐτη Γράφτηκε στις ,
Τι είναι το τέστ Παπ μαστού;
Είναι μία νέα κυτταρολογική μέθοδος αξιολόγησης του κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Αποτελεί μία πεντάλεπτη εξέταση κατά την οποία αναρροφάται και συλλέγεται έκκριμα από τη θηλή του μαστού.
Ονομάζεται τεστ Παπ γιατί ο διάσημος Έλληνας γιατρός Γεώργιος Παπανικολάου από το 1959 – παράλληλα με την ανακάλυψη της κυτταρολογικής εξέτασης για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας – απέδειξε ότι η κυτταρολογική εξέταση των εκκριμάτων της θηλής του μαστού, είναι πολύτιμη στη διάγνωση των καλοηθών και κακοηθών παθήσεων του μαστού.
Το ιστορικό άρθρο του Γεωργίου Παπανικολάου για τον ρόλο της κυτταρολογίας στον καρκίνο του μαστού
Πως γίνεται το τεστ Παπ μαστού;
Το τεστ Παπ μαστού γίνεται με την μέθοδο HALO.
Πρόκειται για μία πλήρως αυτοματοποιημένη συσκευή η οποία χρησιμοποιεί συνδυασμό θερμότητας, αναρρόφησης και μάλαξης (massage) για την παραγωγή εκκρίματος από τη θηλή (Nipple Aspirate Fluid – NAF).
Είναι μία ανώδυνη, εύκολη, γρήγορη, μη επεμβατική μέθοδος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για προληπτικό έλεγχο.
Δύο συλλέκτες που μοιάζουν με μαργαρίτα εφαρμόζουν πάνω στους μαστούς, οι συλλέκτες θερμαίνουν το μαστό, κάνουν μαλάξεις για 4 λεπτά και στην συνέχεια γίνεται απομύζηση από τη θηλή όπως ακριβώς όταν θηλάζει το μωρό. Η διαδικασία αυτή διεγείρει τους γαλακτοφόρους πόρους με αποτέλεσμα την πρόκληση εκκρίματος από το βάθος του μαστού. Το έκκριμα μαζεύεται στους συλλέκτες και αποστέλλεται στο κυτταρολογικό εργαστήριο για ανάλυση.
Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα του τεστ Παπ μαστού;
Χωρίς έκκριμα: δεν δίνουν όλες οι γυναίκες έκκριμα από τη θηλή. Ακόμη και με τη μέθοδο HALO, ένα ποσοστό 40% των γυναικών δεν εμφανίζει έκκριμα. Στην περίπτωση αυτή το τεστ Παπ θεωρείται αρνητικό και η γυναίκα κατατάσσεται ως χαμηλού κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του μαστού.
Κατηγορία 0: υπάρχει έκκριμα χωρίς επιθηλιακά κύτταρα των πόρων. Αναγνωρίζονται μόνο αφρώδη κύτταρα και άμορφη ουσία. Το τεστ θεωρείται αρνητικό και η γυναίκα κατατάσσεται ως χαμηλού κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του μαστού.
Κατηγορία 1: έκκριμα με φυσιολογικά επιθηλιακά κύτταρα των πόρων. Το τεστ θεωρείται αρνητικό και η γυναίκα κατατάσσεται ως χαμηλού κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του μαστού.
Κατηγορία 2: έκκριμα με καλοήθη υπερπλασία των επιθηλιακών κυττάρων των πόρων. Το τεστ θεωρείται αρνητικό και η γυναίκα κατατάσσεται ως χαμηλού κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του μαστού.
Κατηγορία 3: έκκριμα με κύτταρα των πόρων που εμφανίζουν άτυπη επιθηλιακή υπερπλασία. Το τεστ δηλώνει ατυπία και η γυναίκα κατατάσσεται ως υψηλού κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του μαστού.
Κατηγορία 4: έκκριμα με κύτταρα των πόρων που εμφανίζουν υψηλού βαθμού άτυπη επιθηλιακή υπερπλασία και η γυναίκα κατατάσσεται ως υψηλού κινδύνου για ύπαρξη καρκίνου στο μαστό.
Ποιά τακτική ακολουθείτε με βάση τα αποτελέσματα του τεστ Παπ μαστού;
Αρνητικό αποτέλεσμα: επανάληψη του τεστ Παπ μαστού μετά από 1-3 χρόνια.
Θετικό αποτέλεσμα: πρόσθετες εξετάσεις με την καθοδήγηση του ειδικού γιατρού. Αντιμετώπιση ανάλογα με τα ευρήματα των απεικονιστικών εξετάσεων.
Το τεστ Παπ μαστού μπορεί να ανιχνεύσει βλάβες στο μαστό που θα εμφανιστούν ως καρκίνος σε μία μαστογραφία μετά από 8 χρόνια!!!
Οι γυναίκες που εμφανίζουν επιθηλιακή υπερπλασία ή άτυπη επιθηλιακή υπερπλασία σε μία βιοψία μαστού έχουν από 1,5 έως και 4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο στον ίδιο ή στον ετερόπλευρο μαστό. Στο επιθήλιο των γαλακτοφόρων πόρων συμβαίνει μία εξελικτική διαδικασία από την υπερπλασία στην άτυπη υπερπλασία για να καταλήξει στο καρκίνωμα in situ και στην συνέχεια στον διηθητικό καρκίνο. Αυτή η εξελικτική διαδικασία μπορεί να διαρκέσει χρόνια. Το τεστ Παπ μαστού μπορεί να προειδοποιήσει μία γυναίκα για τον κίνδυνο που διατρέχει και να βρίσκεται σε επαγρύπνηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να ζει με την αγωνία της επικείμενης αρρώστιας και του καρκίνου, όμως θα φροντίζει να κάνει τους τακτικούς προληπτικούς ελέγχους όπως ο ειδικός γιατρός θα έχει προγραμματίσει, έτσι ώστε όταν η εμφάνιση καρκίνου γίνει αντιληπτή να είναι σε τόσο πρώιμο στάδιο που με ελάχιστη θεραπευτική παρέμβαση θα πετυχαίνεται απόλυτη ίαση.
Ποιές γυναίκες πρέπει να κάνουν το τεστ Παπ μαστού;
Όλες οι γυναίκες μπορούν να κάνουν το τεστ Παπ μαστού. Υπάρχουν όμως ομάδες γυναικών που έχουν απόλυτη ένδειξη. Αυτές είναι:
- Γυναίκες 25-55 ετών
- Έχουν λάβει για μεγάλο διάστημα αντισυλληπτικά
- Παχύσαρκες
- Καπνίστριες
- Υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου μαστού και ωοθηκών
- Εμφανίζουν έκκριμα από την θηλή
Που μπορείς να κάνεις το τεστ Παπ μαστού;
Σε επιλεγμένα τμήματα μαστού με επίβλεψη και έγκριση του ειδικού γιατρού για το μαστό. Απαραίτητο είναι να έχει προηγηθεί κλινική εξέταση και λήψη ιστορικού.
Το τμήμα μαστού στο emBIO είναι το πρώτο στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα που εγκατέστησε την συσκευή HALO και πραγματοποιεί το τεστ Παπ μαστού από τότε που έλαβε έγκριση από το FDA.
Νατάσα Παζαΐτη,
Χειρουργός Μαστού
