Χοληστερίνη – Υπερχοληστερολαιμία
Συγγραφέας Ευθύμιος Δ. Αυγερινός Γράφτηκε στις ,
Η χοληστερίνη (ή χοληστερόλη) είναι μια κηρώδης ουσία που χρησιμοποιεί το σώμα μας για να παράγει τις μεμβράνες των κυττάρων, ορμόνες και βιταμίνη D. Η χοληστερόλη στο αίμα προέρχεται από δυο πηγές: το φαγητό που τρώμε και από το συκώτι (ήπαρ) μας. Το συκώτι μας, πρακτικά, παράγει όλη την χοληστερόλη που το σώμα μας χρειάζεται.
Παραδείγματα φαγητών που είναι υψηλά σε χοληστερίνη είναι: γαλακτομικά προϊόντα πλούσια σε λιπαρά, κέικ, βούτυρα, κόκκινα κρέατα, τηγανητό κοτόπουλο και γενικά τα φαγητά των “fast food” (τηγανητές πατάτες, burgers κλπ). Κάποιοι άνθρωποι κληρονομούν το γονίδιο της υπερχοληστερολαιμίας και ακόμα και αν προσέχουν την διατροφή τους μπορεί να διατηρούν πολύ υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα τους.
Η χοληστερόλη όπως και άλλα λίπη κυκλοφορούν στο αίμα σε μορφή σφαιρικών σχηματισμών που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες (λίπος + πρωτεϊνη). Οι δύο πλέον γνωστές λιποπρωτεΐνες είναι η LDL (low Density Lipoprotein, χαμηλής πυκνότητας) και η HDL (High Density Lipoprotein, υψηλής πυκνότητας).
H LDL χοληστερίνη, ονομάζεται και «κακή» χοληστερίνη γιατί είναι αυτή που μεταφέρει μεγάλες ποσότητες στο αίμα με τελικό αποτέλεσμα την δημιουργία αθηρωματικών πλακών και τελικά αποφράξεων στις αρτηρίες. Πάντα θέλουμε την LDL χοληστερίνη να είναι χαμηλή.
Η HDL χοληστερίνη ονομάζεται και «καλή» χοληστερίνη γιατί πρακτικά την απομακρύνει από το αίμα, αποτρέποντας την αθηρωματική πλάκα. Πάντα θέλουμε την HDL χοληστερίνη να είναι υψηλή.
Γιατί να ελέγχω τη χοληστερίνη;
Όταν ελέγχετε την χοληστερίνη σας, προσφέρετε στις αρτηρίες σας την καλύτερη δυνατή φροντίδα για να μην αναπτύξουν αθηροσκληρωση και τελικά απόφραξη. Αν όμως έχετε υψηλές τιμές κακής χοληστερόλης (LDL), τότε έχετε αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξετε στεφανιαία νόσο και έμφραγμα μυοκαρδίου, περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια, καρωτιδική νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο.
Γενικά τα επιθυμητά επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα είναι:
Ολική χοληστερόλη λιγότερη από 200 mg/dl (ιδανικά <180 mg/dl)
LDL χοληστερόλη λιγότερη από 130 mg/dl (ιδανικά <100 mg/dl)
HDL χοληστερόλη περισσότερη από 40 mg/dl (ιδανικά >45 mg/dl)
Σε ασθενείς με γνωστή προχωρημένη καρδιακή ή αγγειακή νόσο και ασθενείς με πολλούς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, ο γιατρός μπορεί να συστήσει στόχευση για επίπεδα LDL χοληστερίνη κάτω από 70 mg/dl.
Εάν η ολική χοληστερίνη σας είναι πάνω από 200 mg/dl, πρέπει να δράσετε έγκαιρα για την προφύλαξη της αγγειακής σας υγείας.
Τι μπορώ να κάνω για να ρυθμίσω τη χοληστερίνη;
Καλά νέα! Μπορείτε να μειώσετε την χοληστερίνη σας και μαζί τον καρδιαγγειακό σας κίνδυνο. Το συκώτι και τα κύτταρα του σώματός μας παράγουν το 75% της χοληστερόλης στο αίμα μας. Το υπόλοιπο 25% προέρχεται από την τροφή.
• Αλλάξτε τις διατροφικές σας συνήθειες. Να τρώτε υγιεινά τρόφιμα που έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε χοληστερίνη, trans λιπαρά και κορεσμένα λίπαρά και υψηλη σε φυτικές ίνες και πολυακόρεστα λιπαρά: λαχανικά, φρούτα, φασόλια, ελαιόλαδο, λευκό κρέας και ξηροί καρποί
• Προγραμματίστε έναν προληπτικό έλεγχο της χοληστερίνης σας
• Αθληθείτε. Όταν ασκήστε, αυξάνετε την ικανότητα του οργανισμού να παράγει «καλή» χοληστερίνη
• Χάστε βάρος ή διατηρείστε το σε υγιή επίπεδα
• Διακόψτε το κάπνισμα καθώς υπάρχουν ενδείξεις ότι αλληλεπιδρά με τα επίπεδα χοληστερίνης
Αν ο γιατρός, σας συνταγογραφήσει φάρμακα για την χοληστερίνη (π.χ. στατίνες), είναι σημαντικό να τα παίρνετε καθημερινά και ταυτόχρονα να ακολουθείτε και τις παραπάνω συστάσεις τροποίησης της ζωής σας.
Ευθύμιος (Μάκης) Αυγερινός,
Αγγειοχειρουργός
