Λεπτοσπείρωση
Συγγραφέας Νικόλαος Δ. Καρακούσης Γράφτηκε στις ,
Γενικά στοιχεία: Η λεπτοσπείρωση αποτελεί μία λοιμώδη νόσο που προκαλείται από μία σπειροχαίτη του γένους Leptospira. Υπάρχουν 10 παθογόνα είδη με περισσότερους από 250 παθογόνους οροτύπους. Σε όλο τον κόσμο, κάθε χρόνο καταγράφονται περισσότερα από 1.000.000 περιστατικά με τη συγκεκριμένη λοίμωξη. Ωστόσο, είναι πιο συχνή η παρουσία της σε κλίματα τα οποία είναι τροπικά ή υποτροπικά.
Στην χώρα μας, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, καταγράφονται ανά έτος 23 κρούσματα λεπτοσπείρωσης, κατά μέσο όρο, με τη μεγαλύτερη συχνότητα κρουσμάτων να παρουσιάζεται στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων με ακόλουθη την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
Μετάδοση: Λαμβάνει χώρα μέσω των βλεννογόνων, του επιπεφυκότα και των λύσεων συνεχείας του δέρματος (πληγών). Πιο συγκεκριμένα, οι άνθρωποι μπορεί να μολυνθούν με άμεσο τρόπο που περιλαμβάνει επαφή ασυνέχειας δέρματος ή βλεννογόνων με ούρα ή με άλλα βιολογικά υγρά (με εξαίρεση το σάλιο) από μολυσμένα ζώα, καθώς και με έμμεσο τρόπο με επαφή ασυνέχειας δέρματος ή βλεννογόνων με νερό ή/και υγρό έδαφος μολυσμένο με ούρα (νερό πλημμύρας, ποτάμια, ρέματα, λύματα), αλλά και λήψη τροφίμων που έχουν μολυνθεί από ούρα ή και νερού που έχει μολυνθεί από ούρα μολυσμένων ζώων. Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο θεωρείται σπάνια, αλλά φαίνεται να έχει τεκμηριωθεί μέσω της σεξουαλικής επαφής και του θηλασμού για το χρονικό διάστημα που οι ασθενείς νοσούν από τη συγκεκριμένη λοίμωξη. Η διασπορά των παθογόνων γίνεται με τα ούρα μολυσμένων ζώων (κυρίως τρωκτικά, χοίροι, αγελάδες, άλογα και διάφορα άλλα άγρια ζώα).
Κλινική εικόνα: Σχεδόν ένα ποσοστό 90% των κλινικών περιστατικών εμφανίζονται ως μη ειδική οξεία εμπύρετη κατάσταση, ενώ περίπου το 10% οδηγείται σε σοβαρή και εν δυνάμει θανατηφόρα νόσηση με πολυοργανική βλάβη. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, κεφαλαλγία, μυαλγία (συνήθως στην περιοχή των γαστροκνημίων και της οσφύος), υπεραιμία επιπεφυκότων, διάρροια, κοιλιακό άλγος, ναυτία, έμετο, χαρακτηριστικά γριπώδους συνδρομής π.χ. καταβολή δυνάμεων, ρινική συμφόρηση, φαρυγγαλγία, βήχας και μερικές φορές δερματικό εξάνθημα.
Τα ιδιαιτέρως σοβαρά κλινικά σημεία και συμπτώματα μπορεί να αφορούν νεφρική ανεπάρκεια, ίκτερο (κίτρινο χρώμα οφθαλμών και δέρματος), αιμορραγικές εκδηλώσεις (με κύριο όργανο τον πνεύμονα), καρδιακές αρρυθμίες, άσηπτη μηνιγγίτιδα, αναπνευστική ανεπάρκεια και αιμοδυναμική αστάθεια. Η ταυτόχρονη παρουσία ηπατικής και νεφρικής ανεπάρκειας που είναι απότοκη της λεπτοσπείρωσης είναι γνωστή ως νόσος του Weil.
Διάγνωση: Απαραίτητη είναι η λήψη σωστού και ενδελεχούς ιατρικού ιστορικού από το θεράποντα ιατρό. Εφόσον τεθεί η υποψία της συγκεκριμένης νόσου, απαραίτητες είναι και οι εργαστηριακές εξετάσεις που θα επιβεβαιώσουν την κλινική διάγνωση όπως οι ορολογικές δοκιμασίες που θα εντοπίσουν τα αντισώματα του εν λόγω παθογόνου (IgM), καθώς και μοριακές διαγνωστικές εξετάσεις (PCR).
Θεραπεία: Η θεραπευτική τακτική περιλαμβάνει τη χρήση αντιβιοτικού σχήματος, το οποίο στρέφεται ενάντια του συγκεκριμένου παθογόνου.
Πρόληψη: Η αποφυγή της έκθεσης στη λεπτόσπειρα, προφυλάσσοντας τον εαυτό μας από τους τρόπους μετάδοσης της, που περιγράφονται και παραπάνω, αποτελεί τη βάση της πρόληψης.
Η λεπτοσπείρωση είναι ένα λοιμώδες νόσημα του οποίου η δήλωσή του στον ΕΟΔΥ είναι απαραίτητη για την οργάνωση επικείμενων παρεμβάσεων και πρόληψης.
Πηγές:CDC, ΕΟΔΥ, PubMed
Photo by Marcus Ganahl on Unsplash
Νικόλαος Δ. Καρακούσης Ειδικός Παθολόγος MD / MSc ( Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Ε.Κ.Π.Α )
