Γιατί δεν μένω έγκυος – 12+1 λόγοι σε γυναίκα και άνδρα
Συγγραφέας Ελένη Κοντογιάννη Γράφτηκε στις ,
Γυναικείες διαταραχές:
- Διαραραχές ωορρηξίας: Ωορρηξία είναι η ρήξη του ωοθυλακίου και η πτώση του ωαρίου προς συνάντηση με το σπερματοζωάριο. Για να μείνεις έγκυος είναι βασική η ύπαρξη ενός σταθερού κύκλου μεταξύ 20-35 ημερών. Εντός αυτού, η ωοθήκη σας αφήνει ελεύθερο ένα ωάριο, το οποίο ιδανικά θα συναντήσει ένα σπερματοζωάριο και να γονιμοποηθεί. Όταν έχεις ωορρηξία, το ωάριο εντός 24 ωρών σε ένα ”παράθυρο γονιμότητας”, θα έχει τη δυνατότητα να επιβιώσει και να γονιμοποιηθεί. Ειδάλλως, δεν θα μπορέσει να υπάρξει σύλληψη. Διαταραχές όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) ή η υποθυρεοειδίωση μπορούν να επηρεάσουν την ωορρηξία.
- Η ηλικία: Δεν αποτελεί μυστικό ότι η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο, όχι πως είναι απόλυτα δεσμευτικός όμως. Αλλά η ποιότητα και η ποσότητα των ωαρίων προς γονιμοποίηση τείνουν να ελαττώνονται με την πάροδο των 35 ετών. Όσο μικρότερη από τα 35 έτη είναι η γυναίκα, τόσο πιο αυξημένες οι πιθανότητές της να συλλάβει. Βεβαίως και η κατάψυξη ωαρίων, η εξωσωματική γονιμοποίηση ή κάποια άλλη λύση μπορεί να αναζητηθεί. Φυσικά, πάντα σε συνεννόηση με τον γιατρό σου, αν παρά τις προσπάθειες, δεν μπορείς να μείνεις έγκυος.
- Το μη ιδανικό βάρος και το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών : Η αυξομείωση του βάρους ή ακόμα το αυξημένο ή μειωμένου βάρος εκτός φυσιολογικών πλαισίων μπορεί να προκαλέσει διαταραχή του εμμηνορροϊκού κύκλου και μπορεί να οδηγεί και σε ακανόνιστη ωορρηξία.
-
Προβλήματα στις σάλπιγγες:
Οι σάλπιγγες, ως ζωτικής σημασίας όργανα του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος, παίζουν καθοριστικό ρόλο στη γονιμοποίηση. Οποιοδήποτε πρόβλημα στις σάλπιγγες μπορεί να επηρεάσει δραστικά την ικανότητα σύλληψης.
- Εξωσωματική γονιμοποίηση: Αν η απόφραξη ή άλλα προβλήματα στις σάλπιγγες εμποδίζουν τη φυσική σύλληψη, η εξωσωματική μπορεί να αποτελέσει επιλογή για τεκνοποίηση.
- Ινομυώματα μήτρας: Τα ινομυώματα μήτρας, αποτελούν καλοήθεις όγκους που αναπτύσσονται στο μυϊκό τοίχωμα της μήτρας. Είναι η πιο συνηθισμένη καλοήθης γυναικεία νεοπλασία, προσβάλλοντας περίπου 20-50% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Οι παράγοντες μπορεί να αφορούν ορμονικές διαταραχές ή γενετική προδιάθεση. Πάντως, η θεραπεία ανάλογα την γυναίκα και τον βαθμό του προβλήματος ποικίλει.
-
Ενδομητρίωση: Αποτελεί μια χρόνια γυναικεία πάθηση που χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη ιστού (ιστός που επενδύει το τοίχωμα της μήτρας) εκτός της μήτρας. Μπορεί να εμφανιστεί στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες, στο περιτόναιο, στο έντερο, στην ουροδόχο κύστη ή ακόμα και σε πιο απομακρυσμένες περιοχές του σώματος. Η ενδομητρίωση επηρεάζει περίπου 10% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας με μεγάλο ψυχολογικό και σωματικό κόστος, όντας η δεύτερη πιο συνηθισμένη γυναικεία πάθηση μετά τα ινομυώματα μήτρας.
- Άγχος: Έχει υπολογιστεί από έρευνες ότι τα ζευγάρια που έχουν αυξημένο άγχος ή στρες διαταράσσουν τις ορμόνες και προκαλούν ανισορροπία στον οργανισμό. Ζητήματα επαγγελματικά, οικονομικά, οικογενειακά, πίεση από συγγενείς ή άλλοι παράγοντες επιδρούν αρνητικά κι επιτείνουν τις δυσκολίες. Στην περίπτωση αυτή συνιστάται επαφή με ψυχολόγο ώστε να λυθούν τα όποια προβλήματα (στη μονάδα μας η ψυχολογική υποστήριξη παρέχεται χωρις κόστος στα ζευγάρια που θα δούμε, έιτε κανουν είτε όχι εξωσωματική γονιμοποίηση).
- Κανένα πρόβλημα: Κι όμως! Υπάρχει περίπτωση, βάσει του συστήματος υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου περίπου 1/4 ζευγάρια δεν αντιμετωπίζει πέραν της όποιας πίεσης και αργοπορίας ίσως της σύλληψης κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Απλά μπορεί βάσει ανεξήγητης υπογονιμότητας ίσως και λόγω τύχης να καθυστερούν να αποκτήσουν παιδί.
Ανδρικές διαταραχές
Παράλληλα με την γυναίκα. πρέπει να διαπιστωθεί, αν και ο σύντροφος αντιμετωπίζει ή όχι κάποιο πρόβλημα. Έτσι, υπάρχουν αντίστοιχοι παράγοντες, όπως και στην γυναίκα που να τον εμποδίζουν να συμμετέχει στην σύλληψη:
- Αποφράξεις στο αναπαραγωγικό σύστημα: Φλεγμονές ή ουλές στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα μπορούν να εμποδίσουν τη γονιμότητα.
- Ορμονικές διαταραχές: Ορμονικές διαταραχές, όπως η υπογοναδοτροπική υπογοναδοτροφισμός, μπορούν να επηρεάσουν την παραγωγή σπέρματος.
- Γενετικοί παράγοντες: Χρωμοσωμικές ανωμαλίες ή γονιδιακές μεταλλάξεις μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα του σπέρματος ή την ανάπτυξη του αναπαραγωγικού συστήματος.
Bonus: Άλλοι παράγοντες
- Τρόπος ζωής: Το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η παχυσαρκία και το άγχος μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη γονιμότητα.
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Η έκθεση σε τοξικές ουσίες ή η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί επίσης να επηρεάσει τη γονιμότητα.
Τι μπορώ να κάνω για να αυξήσω τις πιθανότητες σύλληψης;
Προκειμένου να εξαλείψεις τις δυσκολίες στη σύλληψη, που ίσως αντιμετωπίζεις, υπάρχουν διάφορα βήματα που μπορείς να ακολουθήσετε για να αυξήσεις τις πιθανότητες:
- Το πιο σημαντικό! Απευθύνσου σε ειδικό: Εάν δεν καταφέρεις να μείνεις έγκυος μετά από 12 μήνες προσπαθειών (ή 6 μήνες για γυναίκες άνω των 35 ετών), συμβουλεύσου έναν ειδικό γυναικολόγο ή ουρολόγο υπογονιμότητας.
- Υιοθέτησε υγιεινού τρόπου ζωής: Σταμάτησε το κάπνισμα, μείωσε την κατανάλωση αλκοόλ, υιοθέτησε μια ισορροπημένη διατροφή και ασκήσου τακτικά.
- Διαχειρίσου το στρες: Το χρόνιο άγχος μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη γονιμότητα. Αν συνεχίζεις να αντιμετωπίζεις αγχώδεις καταστάσεις, μη διστάσεις να απευθυνθείς σε ειδικούς ψυχολόγους.
Αν ακόμα δεν έμεινες έγκυος, μην απελπίζεσαι κι άκου:
Η υπογονιμότητα μπορεί να είναι μια δύσκολη εμπειρία, αλλά υπάρχουν λύσεις. Με την κατάλληλη ιατρική βοήθεια και υποστήριξη, μπορείς να αυξήσεις τις πιθανότητές σου να συλλάβεις.
- Μην χάνεις την ελπίδα. Η υπογονιμότητα αντιμετωπίζεται με επιτυχία στις περισσότερες περιπτώσεις.
- Ενημερώσου για τις διαθέσιμες επιλογές θεραπείας.
- Ζήτησε υποστήριξη από τον/την σύντροφό σας, την οικογένειά σας ή ομάδες υποστήριξης για ζευγάρια με υπογονιμότητα.
Photo by Amr Taha™ on Unsplash
Δρ Ελένη Κοντογιάννη,
εμβρυολόγος-γενετίστρια,
