Διατροφή για Θυρεοειδίτιδα Hashimoto
Συγγραφέας Κωνσταντίνος Μπακόπουλος Γράφτηκε στις ,
Τι είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto; Πώς η διατροφή σχετίζεται με το θυρεοειδή; Υπάρχει κατάλληλη διατροφή για θυρεοειδίτιδα Hashimoto; Υπάρχουν τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγω αν έχω Hashimoto; Αν τα παραπάνω ερωτήματα σας απασχολούν τότε δεν έχετε παρά να συνεχίσετε την ανάγνωση. Στις επόμενες γραμμές θα δούμε μαζί όλα όσα είναι χρήσιμο να γνωρίζετε για τη Διατροφή στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
Τι είναι η Θυρεοειδίτιδα Hashimoto;
Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο) επίσης γνωστή ως χρόνια αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα και χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα είναι μία αυτοάνοση νόσος του θυρεοειδούς αδένα. Αποτελεί μια από τις πιο κοινές διαταραχές του θυρεοειδούς και είναι η πιο συχνή αιτία εμφάνισης υποθυρεοειδισμού.
Πώς προκύπτει η θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο);
Η παθοφυσιολογία της θυρεοειδίτιδας Hashimoto περιλαμβάνει τον σχηματισμό αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων που επιτίθενται στον θυρεοειδή ιστό, προκαλώντας προοδευτική ίνωση. Με πιο απλά λόγια, το σώμα μας αντιμετωπίζει ως εχθρούς τα συστατικά του θυροειδούς αδένα και για το λόγο αυτό παράγει αμυντικά κύτταρα (αντισώματα) τα οποία στρέφονται ενάντια του θυροειδούς αδένα και σταδιακά τον καταστρέφουν.
Με βάση τα έως τώρα επιστημονικά δεδομένα, η θυρεοειδίτιδα Hashimoto όπως και άλλες αυτοάνοσες ασθένειες προκύπτει από τον συνδυασμό:
- Περιβαλλοντικών παραγόντων π.χ. ρύπανση
- Τρόπου ζωής π.χ. ορμονική κατάσταση, διατροφή, μικροχλωρίδα του εντέρου και
- Γενετικών παραγόντων
Ποια τα κυριότερα συμπτώματα θυρεοειδίτιδας Hashimoto;
Κατά την έναρξη της νόσου οι περισσότεροι από τους ασθενείς δεν έχουν συμπτώματα. Ωστόσο, καθώς η νόσος εξελίσσεται, εμφανίζονται ένα ή περισσότερα από τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού.
Μερικά κοινά συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν:
- κόπωση
- αύξηση βάρους
- δυσκολία ανοχής στο κρύο
- πόνος στις αρθρώσεις και στους μυς
- δυσκοιλιότητα
- ξηρό δέρμα ή ξηρά, αραιά μαλλιά
- βαριές ή ακανόνιστες εμμηνορροϊκές περιόδους
- προβλήματα γονιμότητας
- βραδυκαρδία
Πώς γίνεται η διάγνωση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto (Χασιμότο);
Η διάγνωση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto μπορεί να είναι δύσκολη και, κατά συνέπεια, η πάθηση μερικές φορές δεν διαγιγνώσκεται παρά αργά στη διαδικασία της νόσου. Ο έλεγχος γίνεται μέσω κλινικής εξέτασης και εξετάσεων αίματος με τα πιο κοινά εργαστηριακά ευρήματα καταδεικνύουν:
- αυξημένα επίπεδα θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH) και
- χαμηλά επίπεδα θυροξίνης (Τ4) σε συνδυασμό με
- αυξημένα αντισώματα αντιθυρεοειδικής υπεροξεδάσης (anti-TPO)
Ταυτόχρονα, παρατηρείται αύξηση στο μέγεθος του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη).
Πόσο συχνή είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο);
Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο) είναι αρκετά συχνή! Μάλιστα, θεωρείται η πιο συχνή πάθηση του θυρεοειδούς.
Στατιστικά εμφανίζονται 0.3 – 1.5 περιπτώσεις ανά 1000 άτομα!
Όσον αφορά την επίδραση του φύλου, οι γυναίκες εμφανίζουν θυρεοειδίτιδα Hashimoto 4 – 10 φορές συχνότερα σε σχέση με τους άντρες.
Πόσο πιθανό είναι να εμφανίσετε θυρεοειδίτιδα Hashimoto;
Η ασθένεια αναπτύσσεται συχνότερα σε γυναίκες ηλικίας 30 έως 50 ετών. Επίσης, η πιθανότητα εμφάνισης θυρεοειδίτιδας Hashimoto αυξάνεται εάν άλλα μέλη της οικογένειας έχουν τη νόσο (οικογενειακό ιστορικό).
Παράλληλα, έχετε περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξετε θυρεοειδίτιδα Hashimoto εάν έχετε άλλες αυτοάνοσες διαταραχές, όπως:
- κοιλιοκάκη
- ερυθηματώδης λύκος
- ρευματοειδής αρθρίτιδα
- σύνδρομο Sjögren’s
- διαβήτη τύπου Ι
Ποια είναι η θεραπεία της θυρεοειδίτιδας Hashimoto;
Η θεραπευτική προσέγγιση της νόσου Hashimoto εξαρτάται από το αν ο θυρεοειδής είναι αρκετά κατεστραμμένος ώστε να προκαλέσει υποθυρεοειδισμό. Εάν δεν έχετε υποθυρεοειδισμό, θα χρειαστεί απλώς να ελέγχετε τακτικά τα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών και τυχόν συμπτώματα υποθυρεοειδισμού.
Στην περίπτωση που ο θυρεοειδής είναι αρκετά κατεστραμμένος, ώστε να προκαλέσει υποθυρεοειδισμό, θα χρειαστεί να λάβετε φαρμακευτική αγωγή. Πιο συγκεκριμένα λεβοθυροξίνη, ώστε να αντικαταστήσετε την ορμόνη που δεν παράγει πλέον ο θυρεοειδής σας.
Η λεβοθυροξίνη είναι πανομοιότυπη με τη φυσική ορμόνη του θυρεοειδούς θυροξίνη (Τ4) και είναι ο συνιστώμενος τρόπος για τη θεραπεία του υποθυρεοειδισμού.
Διατροφή για θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο)
Είδαμε λοιπόν τι είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο), πώς προκύπτει, ποια είναι τα κυριότερα συμπτώματά της και ποια η θεραπευτική της προσέγγισης. Πάμε λοιπόν να δούμε πως η διατροφή επηρεάζει την θυρεοειδίτιδα Hashimoto και ποια είναι η κατάλληλη διατροφή για αυτή.
Με βάση τα έως τώρα επιστημονικά δεδομένα…
Δεν υπάρχει ειδική διατροφή για θυρεοειδίτιδα Hashimoto!
Ωστόσο, υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν πως ορισμένες διατροφικές συνήθειες, συγκεκριμένα τρόφιμα και συστατικά της διατροφής μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τα συμπτώματα της νόσου.
Γλουτένη και Hashimoto
Όπως είδαμε παραπάνω η δυσανεξία στη γλουτένη ή η κοιλιοκάκη είναι πιθανόν να συνυπάρχουν με τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Ως εκ τούτου, αν έχετε θυρεοειδίτιδα Hashimoto θα ήταν καλό να ελέγξετε τυχόν ύπαρξη δυσανεξίας στη γλουτένη – κοιλιοκάκης.
Παράλληλα, ο περιορισμός της γλουτένης στη διατροφή σας είναι πιθανόν να επηρεάσει θετικά τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Με βάση τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης, η αποχή από την κατανάλωση γλουτένης για 6 μήνες μείωσε τα επίπεδα αντισωμάτων του θυρεοειδούς ενώ βελτίωσε τη λειτουργία του θυρεοειδούς και τα επίπεδα βιταμίνης D σε γυναίκες με θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
Τα έως τώρα επιστημονικά δεδομένα υποστηρίζουν πως ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto – ή αυτοάνοσες ασθένειες γενικά – πιθανότατα ωφελούνται από μια δίαιτα χωρίς γλουτένη ακόμα κι αν δεν έχουν κοιλιοκάκη. Τα παραπάνω δεδομένα βέβαια χρειάζονται περισσότερες μελέτες ώστε να ισχυροποιηθούν.
Με σκοπό λοιπόν την αποχή από την κατανάλωση γλουτένης περιορίστε από τη διατροφή σας σιτηρά όπως:
- Σιτάρι
- Κριθάρι
- Σίκαλη
- Πλιγούρι
- Σιμιγδάλι
Ως εκ τούτου, καλό είναι να αποφύγετε τρόφιμα όπως:
- Ψωμιά και αρτοσκευάσματα
- Ζυμαρικά
- Κρακεράκια
- Μπισκότα και κέικ
- Ποτά μπύρας και βύνης
- Σούπες (ίσως περιέχουν σιτάρι ως πυκνωτικό)
- Επεξεργασμένα κρέατα (αλλαντικά)
- Ντρέσινγκς σαλάτας
Γαλακτοκομικά και θυρεοειδίτιδα Hashimoto
Πέραν της δυσανεξία στη γλουτένη, η δυσανεξία στη λακτόζη είναι πιθανόν να συνυπάρχει με τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Με βάση τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης, το 75.9% των γυναικών με θυρεοειδίτιδα Hashimoto που εξετάστηκαν εμφάνισαν ταυτόχρονα δυσανεξία στη λακτόζη.
Στην περίπτωση λοιπόν που υποψιάζεστε δυσανεξία στη λακτόζη ή εμφανίζετε συμπτώματα μετά την κατανάλωση γαλακτοκομικών θα μπορούσατε για ένα χρονικό διάστημα να περιορίσετε την κατανάλωσή της.
Αντιφλεγμονώδη για θυρεοειδίτιδα Hashimoto
Επόμενο συστατικό που θα μας απασχολήσει στη διατροφή για θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι τα αντιφλεγμονώδη. Είναι πιθανόν η κινητήρια δύναμη πίσω από την εμφάνιση θυρεοειδίτιδας Hashimoto να είναι η φλεγμονή. Μία διατροφή λοιπόν πλούσια σε αντιοξειδωτικά – αντιφλεγμονώδη είναι πιθανόν ευεργετική στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
Ποια τρόφιμα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά – αντιφλεγμονώδη;
Παρακάτω μπορείτε να δείτε μία λίστα με τρόφιμα που εμφανίζουν ισχυρή αντιοξειδωτική – αντιφλεγμονώδη δράση ώστε να τα εντάξετε στη διατροφή σας.
1. Λιπαρά ψάρια: Ο σολομός, το σκουμπρί, οι σαρδέλες και άλλα λιπαρά ψάρια είναι πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, ιδιαίτερα EPA και DHA, τα οποία έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τη φλεγμονή και τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών.
2. Μούρα: Τα βατόμουρα, οι φράουλες, τα σμέουρα και άλλα μούρα είναι γεμάτα με αντιοξειδωτικά, όπως φλαβονοειδή και ανθοκυανίνες, τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και μπορεί να βοηθήσουν στην προστασία από το οξειδωτικό στρες.
3. Πράσινα Φυλλώδη Λαχανικά: Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά περιέχουν βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά όπως η βιταμίνη Κ και η κερσετίνη, τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
4. Κουρκουμάς: Η κουρκουμίνη, η δραστική ουσία του κουρκουμά, έχει ισχυρές αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Η ένταξη του κουρκουμά στη διατροφή σας ή η λήψη συμπληρωμάτων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων των φλεγμονωδών καταστάσεων. Να θυμάστε, συνδυάστε τον κουρκουμά με πιπέρι για καλύτερη απορρόφηση.
5. Ξηροί καρποί και σπόροι: Τα αμύγδαλα, τα καρύδια, οι σπόροι chia, ο λιναρόσπορος και οι σπόροι κάνναβης περιέχουν σε «καλά» λιπαρά, φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά, τα οποία συμβάλλουν στην καταπολέμηση της φλεγμονής.
6. Ελαιόλαδο: Το παρθένο ελαιόλαδο περιέχει ελαιοκανθάλη, μια ένωση με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Η τακτική κατανάλωση ελαιολάδου μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής.
7. Τζίντζερ: Το τζίντζερ περιέχει τζίντζερόλη, μια βιοδραστική ένωση με ισχυρή αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση. Η κατανάλωση τζίντζερ ή η κατανάλωση τσαγιού τζίντζερ μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση της φλεγμονής
8. Πράσινο Τσάι: Το πράσινο τσάι είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες, όπως η επιγαλλοκατεχίνη (EGCG), οι οποίες έχουν ισχυρές αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Η τακτική κατανάλωση πράσινου τσαγιού μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής.
Βιταμίνη D και θυρεοειδίτιδα Hashimoto
Πέραν των παραπάνω, η βιταμίνη D είναι ένα ακόμη θρεπτικό συστατικό που μας απασχολεί στη διατροφή για θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Φαίνεται πως επαρκή επίπεδα βιταμίνης D συμβάλλουν σε χαμηλότερα αντισώματα αντιθυρεοειδικής υπεροξεδάσης (anti-TPO).
Φροντίστε λοιπόν να έχετε επαρκή επίπεδα βιταμίνης D. Καταναλώστε τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη D ή/και συμπληρώματα βιταμίνης D αν αυτό κριθεί απαραίτητο.
Μπορείτε να αυξήσετε τη βιταμίνη D που προσλαμβάνετε καταναλώνοντας τα παρακάτω τρόφιμα:
Εδώ είναι μερικές από τις καλύτερες πηγές τροφίμων βιταμίνης D:
- Λιπαρά ψάρια: Τα λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, το σκουμπρί, η πέστροφα, ο τόνος και οι σαρδέλες είναι από τις καλύτερες διατροφικές πηγές βιταμίνης D.
- Μουρουνέλαιο: Το μουρουνέλαιο είναι μια πλούσια πηγή βιταμίνης D, καθώς και βιταμίνης Α και Ωμέγα-3 λιπαρών οξέων.
- Κρόκοι αυγού: Οι κρόκοι αυγών περιέχουν βιταμίνη D, μαζί με άλλα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Συμπεριλάβετε λοιπόν αυγά στη διατροφή σας, ιδανικά από κότες ελευθέρας βοσκής, ώστε να αυξήσετε την πρόσληψη βιταμίνης D.
- Εμπλουτισμένα τρόφιμα
- Μανιτάρια: Ορισμένοι τύποι μανιταριών, ιδιαίτερα τα άγρια μανιτάρια περιέχουν βιταμίνη D.
Ψευδάργυρος και θυρεοειδίτιδα Hashimoto
Η έλλειψη ψευδαργύρου αποτελεί μία από της αιτίες εκδήλωσης υποθυρεοειδισμού. Ως εκ τούτου, η επαρκής πρόσληψη ψευδαργύρου είναι σημαντική και στη διατροφή για θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
Καλές πηγές ψευδαργύρου για να εντάξετε στη διατροφή σας είναι:
- Οστρακόδερμα: (στρείδια, μύδια, καβούρι)
- Μοσχαρίσιο κρέας
- Χοιρινό
- Πουλερικά (σκούρο κρέας τείνει να έχει ελαφρώς υψηλότερη περιεκτικότητα σε ψευδάργυρο).
- Όσπρια (ρεβίθια, φακές, φασόλια)
Σελήνιο και θυρεοειδίτιδα Hashimoto
Επόμενο συστατικό που θα μας απασχολήσει στη διατροφή για θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι το σελήνιο. Αποδεδειγμένα, οι ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα σεληνίου. Ως εκ τούτου, η επαρκής πρόσληψη σεληνίου είναι σημαντική στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
Μπορείτε να δείτε τις καλύτερες πηγές σεληνίου παρακάτω:
1. Καρύδια Βραζιλίας: Οι ξηροί καρποί Βραζιλίας είναι μια από τις πιο πλούσιες πηγές σεληνίου. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να τα καταναλώνετε με μέτρο λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε σελήνιο. Καταναλώστε μέγιστο 2-3 τεμάχια / ημέρα.
2. Θαλασσινά: Ψάρια και θαλασσινά, όπως ο τόνος, οι σαρδέλες και οι γαρίδες, είναι καλές πηγές σεληνίου.
3. Ηλιόσποροι: Οι ηλιόσποροι είναι πλούσιοι σε σελήνιο. Μπορούν εύκολα να τους ενσωματώσετε στη διατροφή σας ως σνακ ή να τους προσθεσετε σε σαλάτες, γιαούρτι ή αρτοσκευάσματα.
4. Αυγά: Τα αυγά είναι καλή πηγή σεληνίου, ειδικά όταν τα καταναλώετε με τον κρόκο.
5. Μοσχάρι και πουλερικά: Το βόειο κρέας και τα πουλερικά, όπως το κοτόπουλο και η γαλοπούλα, ειδικότερα τα ελευθέρας βοσκής, περιέχουν αρκετό σελήνιο.
Τι να αποφύγετε στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto;
Είδαμε τα τρόφιμα και τα συστατικά τροφίμων που είναι καλό να συμπεριλάβετε στη διατροφή για θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Ωστόσο, υπάρχουν αντίστοιχα και τρόφιμα – συστατικά τροφίμων τα οποία είναι καλό να αποφύγετε αν έχετε θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
Σταυρανθή λαχανικά και θυρεοειδίτιδα Hashimoto
Αν έχετε θυρεοειδίτιδα Hashimoto θα ήταν καλό να αποφύγετε την κατανάλωση ωμών σταυρανθών λαχανικών. Τα ωμά σταυρανθή λαχανικά περιέχουν βρογχογόνα (Goitrogens). Τα βρογχογόνα είναι ουσίες που επηρεάζουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα και εμποδίζουν την πρόσληψη ιωδίου ή αναστέλλοντας τη σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών.
Θα τα βρείτε σε τρόφιμα όπως:
- Μπρόκολο
- Κουνουπίδι
- Λάχανο
- Λαχανάκια Βρυξελλών
Ωστόσο, το μαγείρεμα των παραπάνω τροφίμων μειώνει τη βρογχογόνο δράση τους. Επομένως, είναι λιγότερο πιθανό να παρεμβαίνουν στη λειτουργία του θυρεοειδούς, εκτός αν τα καταναλώσετε σε εξαιρετικά μεγάλες ποσότητες.
Φαρμακευτική αγωγή Hashimoto και Διατροφή
Είδαμε πως το φάρμακο εκλογής για τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι η λεβοθυροξίνη. Ωστόσο, ορισμένα τρόφιμα και συμπληρώματα μπορούν να επηρεάζουν την απορρόφηση λεβοθυροξίνης από τον οργανισμό. Παραδείγματα περιλαμβάνουν:
- χυμό γκρέιπφρουτ
- καφέ
- σόγια και
- πολυβιταμίνες που περιέχουν σίδηρο ή ασβέστιο.
Η λήψη του φαρμάκου με άδειο στομάχι (30 έως 60 λεπτά πριν το πρώτο γεύμα) οδηγεί σε καλύτερη απορρόφηση.
Επίλογος
Είδαμε λοιπόν πως η διατροφή επηρεάζει τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Ακολουθήστε τις παραπάνω συμβουλές. Συμβουλευτείτε το διαιτολόγο σας και καταρτίσετε το κατάλληλο πρόγραμμα διατροφής.
Μπακόπουλος Κωνσταντίνος,
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
