Οξεία παγκρεατίτιδα: Κριτήρια Ranson
Συγγραφέας Χρήστος Ζαβός Γράφτηκε στις ,
Περίπου το 15-25% όλων των ασθενών με οξεία παγκρεατίτιδα αναπτύσσουν μέτρια προς σοβαρή ή σοβαρή οξεία παγκρεατίτιδα. Από το 1988 έως το 2003, η θνησιμότητα από οξεία παγκρεατίτιδα μειώθηκε από 12% σε 2%, σύμφωνα με μια μεγάλη επιδημιολογική μελέτη από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, τα ποσοστά θνησιμότητας από οξεία παγκρεατίτιδα παραμένουν πολύ υψηλότερα στις υποομάδες ασθενών με σοβαρή νόσο.
Πολλά συστήματα βαθμολόγησης της έχουν χρησιμοποιηθεί για την οξεία παγκρεατίτιδα, αλλά κανένα δεν έχει αποδειχθεί τέλειο. Τα κριτήρια του Ranson αποτελούνται από 11 παραμέτρους. Πέντε από τις παραμέτρους αξιολογούνται κατά την εισαγωγή τους ασθενούς και 6 αξιολογούνται κατά τις επόμενες 48 ώρες.
Η παρουσία 1-3 κριτηρίων Ranson αντιπροσωπεύει ήπια παγκρεατίτιδα. Tο ποσοστό θνησιμότητας αυξάνεται σημαντικά με 4 ή περισσότερα κριτήρια. Χρησιμοποιώντας τη βαθμολογία των 11 κριτηρίων, η θνησιμότητα είναι 0-3% όταν η βαθμολογία είναι 1-3 κριτήρια, 11-15% όταν η βαθμολογία είναι 4-5 κριτήρια, και 40% όταν η βαθμολογία είναι ≥6 κριτήρια.
| Παράμετρος | Τιμή |
| Κατά την διάγνωση | |
| Ηλικία | >55 |
| Λευκά αιμοσφαίρια | >16.000/mm3 |
| Γλυκόζη ορού | >200 mg/dL (11,1 mmol/L) |
| LDH | >350 U/L |
| AST ή SGOT | >250 U/L |
| Στις 48 ώρες | |
| Αιματοκρίτης | Πτώση ≥10% |
| Αύξηση BUN (άζωτο ουρίας αίματος) | Αύξηση ≥5 mg/dL (1,8 mmol/L) παρά την χορήγηση υγρών |
| Ασβέστιο ορού | <8 mg/dL (2 mmol/L) |
| pO2 | <60 mmHg |
| Έλλειμμα βάσης | >4 mEq/L |
| Εκτιμώμενη απώλεια υγρών | >6000 mL |
- BUN (mg/dL) = Urea (mg/dL) / 2.1428
- Urea (mmol/L) = BUN (mg/dL) * 0.357
Χρήστος Ζαβός,
Ειδικός Γαστρεντερολόγος – Ηπατολόγος
