Δύο πρωτοποριακές επεμβάσεις από το Παιδοκαρδιοχειρουργικό του «Αγία Σοφία»
Δύο επιτυχείς πρωτοποριακές επεμβάσεις για διόρθωση σπάνιων συγγενών καρδιοπαθειών στο Νοσοκομείο Παίδων «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» αξίζουν να μνημονευτούν, μιας και είναι αποτέλεσμα μιας επίμονης επιστημονικής δουλειάς τριών δεκαετιών. Το Παιδοκαρδιοχειρουργικό Τμήμα με την αμέριστη στήριξη των συγγενών παιδιών με καρδιοπάθεια και την ακάματη προσπάθεια των γιατρών έδωσε ζωή σε πολλά παιδιά, στηρίζει εκατοντάδες οικογένειες.
Όσο για τη στάση της πολιτείας, την περιγράφει επιστολή των γονιών τέσσερα χρόνια πριν όταν ο υπουργό πήρε την απόφαση να κλείσει το συγκεκριμένο τμήμα: «Ας είμαστε ειλικρινείς. Η ύπαρξη αυτού του κέντρου, που εξελισσόταν δυναμικά ενοχλούσε ιδιωτικά συμφέροντα. Γι΄αυτό, εδώ και τρία χρόνια οδηγήθηκε συνειδητά σε πορεία συρρίκνωσης, αφού δεν καλύπτονταν τα κενά σε ιατρικό προσωπικό, στη συνέχεια Τμήματά του “συγχωνεύθηκαν” με τη δικαιολογία της υποστελέχωσης, και,τέλος, τον Οκτώβριο του 2011 έκλεισε με απαράδεκτες προφάσεις».
***
1η περίπτωση:
Στις 25/9/2017 στο Νοσοκομείο Παίδων «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» χειρουργήθηκε βρέφος, κοριτσάκι, ηλικίας 2 μηνών και 26 ημερών και με βάρος σώματος 4,55kg, το οποίο έπασχε από «ανώμαλη έκφυση της αριστερής στεφανιαίας αρτηρίας από την κύρια πνευμονική αρτηρία» (Anomalous Left Coronary Artery from Pulmonary Artery- ALCAPA), με αποτέλεσμα ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας και καρδιακή ανεπάρκεια.
Η «ανώμαλη έκφυση της αριστερής στεφανιαίας αρτηρίας από την πνευμονική αρτηρία» είναι πολύ σπάνια συγγενής καρδιοπάθεια (μία περίπτωση ανά 30.000-300.000 γεννήσεις ζώντων), στην οποία η αριστερά στεφανιαία αρτηρία, που αιματώνει το αριστερό μέρος της καρδιάς, εκφύεται από την πνευμονική αρτηρία, με αποτέλεσμα η αριστερή καρδιά να τροφοδοτείται με αίμα που έχει χαμηλή πίεση και λίγο οξυγόνο (φλεβικό αίμα) από τη δεξιά καρδιά. Ετσι, η παροχή οξυγόνου στο μυοκάρδιο της αριστερής καρδιάς, που είναι η πιο σημαντική γιατί υποστηρίζει τη συστηματική κυκλοφορία, είναι πολύ σοβαρά μειωμένη, με αποτέλεσμα ισχαιμία (έμφραγμα) και δυσλειτουργία της αριστερής καρδιάς (αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια) αμέσως μετά τη γέννηση.
Η έγκαιρη χειρουργική διόρθωση, πριν η δυσλειτουργία της αριστερής καρδιάς γίνει μη αναστρέψιμη, είναι το κλειδί για την επιβίωση, αφού χωρίς αυτήν το 90% των ασθενών θα πεθάνουν στον πρώτο χρόνο της ζωής τους. Λόγω της αριστερής καρδιακής ανεπάρκειας, οι ασθενείς αυτοί μπορεί να χρειαστούν μηχανική υποστήριξη της καρδιάς με μηχανικά μέσα (Εξωσωματική Μεμβράνη Οξυγόνωσης – ECMO ή Σύστημα Υποστήριξης Κοιλίας – VAD), ακόμα και μέσα στο χειρουργείο.
Στο χειρουργείο, με τη χρήση εξωσωματικής κυκλοφορίας (επέμβαση ανοικτής καρδιάς) έγινε μετεμφύτευση της ανώμαλης αριστερής στεφανιαίας αρτηρίας από την κύρια πνευμονική αρτηρία στη φυσιολογική της θέση, την αορτή. Η ασθενής βγήκε από το χειρουργείο χωρίς να χρειαστεί μηχανική υποστήριξη της καρδιακής λειτουργίας, την οποία είχε εκ των προτέρων εξασφαλισθεί με συσκευή ECMO, που είχε παραγγελθεί και είχε έρθει στο Νοσοκομείο για τη συγκεκριμένη περίπτωση και που θα έπρεπε να διαθέτει το Νοσοκομείο. [έχει από χρόνια ζητηθεί, αλλά ακόμα δεν την έχει αγοράσει το Νοσοκομείο, όταν και τα άλλα τρία (ιδιωτικά) παιδοκαρδιοχειρουργικά Κέντρα της χώρας (Ωνάσειο, ΜΗΤΕΡΑ, ΙΑΣΩ) τη διαθέτουν).
Η μετεγχειρητική πορεία του βρέφους ήταν ομαλή. Νοσηλεύθηκε για 11 ημέρες στην Καρδιοχειρουργική Εντατική Μονάδα (ΚΕΜ) στο Καρδιολογικό Τμήμα. Στις 16/11/2017, πήρε εξιτήριο από το Νοσοκομείο σε εξαιρετική κατάσταση.
Η επέμβαση αυτή είναι η πρώτη επιτυχής επέμβαση στο Νοσοκομείο Παίδων «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» (πιθανότατα το βρέφος είναι το μικρότερο σε ηλικία και βάρος που χειρουργήθηκε στην Ελλάδα).
2η περίπτωση:
Ενα περίπου χρόνο πριν, στις 5/12/2016, χειρουργήθηκε στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία” νεογνό, που διακομίσθηκε από επαρχιακό νοσοκομείο της νησιωτικής Ελλάδας και έπασχε από σύνδρομο Shone: σοβαρή στένωση ισθμού αορτής, υποπλαστικό αορτικό τόξο, δυσπλαστική και στενωτική μιτροειδής βαλβίδα (με έναν θηλοειδή μυ), υπερβαλβιδική μεμβράνη μιτροειδούς και, επιπλέον, μεγάλο έλλειμμα μεσοκοιλιακού και μεσοκολπικού διαφράγματος. Το σύνδρομο Shone είναι σπάνια πολύπλοκη συγγενής καρδιοπάθεια (0,6% όλων συγγενών καρδιοπαθειών – η συχνότητα των συγγενών καρδιοπαθειών είναι 08,% στις γεννήσεις ζώντων) χαρακτηρίζεται από πολλαπλές στενώσεις στην αριστερή πλευρά της καρδιάς και της συστηματικής κυκλοφορίας, διαφόρου βαθμού, και είναι από τις χειρότερες ως προς την πρόγνωσή τους συγγενείς καρδιοπάθειες, διότι χρειάζονται πολλές χειρουργικές και άλλες επεμβάσεις και η θνητότητα στις πιο σοβαρές μορφές, όπως στην προκειμένη περίπτωση, είναι μεγάλη.
Το νεογνό ήταν σε καρδιακή και αναπνευστική ανεπάρκεια και διασωληνωμένο. Στις 5/12/2016, σε ηλικία 20 ημερών και με βάρος σώματος 3,5kg, οδηγήθηκε στο χειρουργείο, όπου με χρήση εξωσωματικής κυκλοφορίας και βαθειά ψύξη του σώματος (θερμοκρασία 18οC), έγινε διόρθωση της στένωσης ισθμού αορτής και του υποπλαστικού αορτικού τόξου, αφαίρεση της υπερβαλβιδικής μεμβράνης της μιτροειδούς βαλβίδας και σύγκλειση των ελλειμμάτων του μεσοκοιλιακού και του μεσοκολπικού διαφράγματος.
Η μιτροειδής βαλβίδα με τη συγκεκριμένη ανατομία, δεν μπορούσε να διορθωθεί ούτε να αντικατασταθεί σε αυτήν την ηλικία. Η μετεγχειρητική πορεία του νεογνού ήταν δύσκολη.
Νοσηλεύτηκε στην Καρδιο-χειρουργική Εντατική Μονάδα για 4 εβδομάδες και στη συνέχεια στη Β’ Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών του Νοσοκομείου. Πήρε εξιτήριο στις 23/06/2017 σε καλή κατάσταση.
Πριν μία εβδομάδα, επανήλθε για επανέλεγχο. Ηταν σε πολύ καλή κατάσταση και είχε πάρει βάρος (9kg).
Η επέμβαση αυτή είναι η πρώτη που γίνεται στο Νοσοκομείο Παίδων “Η Αγία Σοφία” και στην Ελλάδα!!!
Οι επιτυχείς και πρωτοποριακές αυτές επεμβάσεις είναι αποτέλεσμα ομαδικής δουλειάς πολλών ειδικοτήτων και κλάδων και συγκεκριμένα:
Χειρουργική ομάδα: Γεώργιος Καλαβρουζιώτης, Αντώνιος Καλλικούρδης, Παναγιώτης Σχορετσανίτης, Νικόλαος Αντωνόπουλος
Αναισθησιολογική ομάδα: Χριστιάνα Προδρόμου, Ελεάνα Γαρίνη, Νίκη Κούνα, Γεώργιος Νούτσος
Τεχνικός Εξωσωματικής Κυκλοφορίας: Κων/νος Μιντζαρίδης,
Προσωπικό του Χειρουργείου
Ιατροί Καρδιοχειρουργικής Εντατικής Μονάδας: Ξανθή Αγρογιάννη, Πράπα Μαριλένα, Τζαλαβρά Σοφία και οι Επιστημονικοί Υπεύθυνοι Θεοδώρα Κονιτσιώτη και Παναγιώτης Καλαμπαλίκης.
Νοσηλευτικό προσωπικό Καρδιοχειρ/κής Εντατικής Μονάδας (Προϊσταμένη Γεωργία Στεφανούλη).