Πόνος στο λαιμό. Τι κρύβει και τι μπορώ να κάνω?
Συγγραφέας Ιωάννης Μουμουλίδης Γράφτηκε στις ,
Τι προκαλεί τον πονόλαιμο;
Ο πόνος στο λαιμό είναι σύμπτωμα πολλών παθήσεων. Στην μεγαλύτερη πλειοψηφία, ο πονόλαιμος οφείλετε σε ιογενείς φλεγμονές που προκαλούν τη γρίπη, ή το κρυολόγημα. Συνυπάρχουν συνήθως με μπούκωμα και καταρροή της μύτης, φτέρνισμα και μυϊκή πόνοι. Οι ιοί αυτοί μπορεί να είναι μεταδοτικοί ειδικά το χειμώνα.
Η αμυγδαλίτιδα (από τις συνηθέστερες αιτίες πονόλαιμου) προκαλείτε από ιογενείς λοιμώξεις ή από μικρόβια όπως ο στρεπτόκοκκος. Ο στρεπτόκοκκος σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να βλάψει τη καρδιά και τα νεφρά ή να προκαλέσει οστρακιά, πνευμονία, ιγμορίτιδα και ωτίτιδα.
Το strep test από το λαιμό βοηθάει να βρεθεί ο στρεπτόκοκκος αλλά ενδέχεται να μην εντοπίσει άλλα μικρόβια που προκαλούν πονόλαιμο και χρειάζονται αντιβίωση.
Σε σοβαρές και χρόνιες περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας ή αμυγδαλικού αποστήματος το strep test μπορεί να είναι αρνητικό.
Οι αμυγδαλές στα πρώτα 2 χρόνια της παιδικής ηλικίας «πιάνουν» φλεγμονές δοκιμάζοντας το περιβάλλον του παιδιού για να βοηθήσουν στην ανάπτυξη της ανοσίας του (αντισώματα). Οι συχνοί πονόλαιμοι από αμυγδαλίτιδα (3-4 φορές το χρόνο) υποδηλώνουν ότι η φλεγμονή δεν εξαλείφεται τελείως με τα αντιβιοτικά και ίσως χρειασθεί χειρουργική αφαίρεση των αμυγδαλών.
Υπάρχει μια ιογενής φλεγμονή που προκαλεί έντονο πονόλαιμο, μεγάλη διόγκωση των αμυγδαλών με λευκές πλάκες στην επιφάνειά τους και διογκωμένους αδένες στο λαιμό, ή στις μασχάλες και λέγεται λοιμώδης μονοπυρήνωση. Μπορεί να επηρεάσει το συκώτι και να προκαλέσει εξάντληση του οργανισμού, που ίσως διαρκέσει 4 εβδομάδες ή περισσότερο. Μπορεί να μεταδοθεί με το φίλημα ή από κοινές πετσέτες και σκεύη φαγητού.
Άλλες αιτίες πονόλαιμου
• Επιγλωττίτιδα:
Η πιο επικίνδυνη φλεγμονή του λαιμού από μικρόβια είναι η επιγλωττίτιδα. Προκαλεί φλεγμονή στο άνω τμήμα του λάρυγγα, καθώς και πρήξιμο που μπορεί να αποφράξει τον αεραγωγό οπότε χρειάζεται άμεση ιατρική φροντίδα στο Νοσοκομείο.
• Αλλεργία:
Τα αλλεργιογόνα (γύρεις, μύκητες, σκόνη σπιτιού, τρίχωμα γάτας ή σκύλου) που ερεθίζουν τη μύτη όταν εισπνέονται, είναι συνήθεις αιτίες πονόλαιμου για ανθρώπους με αλλεργίες σε αυτά.
• Ερεθισμός του λαιμού:
Στη διάρκεια των κρύων χειμερινών μηνών, η ξηρή θέρμανση μπορεί να δημιουργήσει επαναλαμβανόμενο πονόλαιμο με αίσθημα ξηρότητας ειδικά το πρωί. Όσοι έχουν βουλωμένη μύτη και χρειάζεται να αναπνέουν από το στόμα, υποφέρουν από ξηρότητα στο λαιμό. Σε αυτή τη περίπτωση η εξέταση και θεραπεία της βουλομένης μύτης είναι απαραίτητη. Οι ρύποι, τα χημικά και ο καπνός στον αέρα μπορεί να ερεθίσουν τη μύτη και το λαιμό. Το κάπνισμα, τα αλκοολούχα ποτά και τα πικάντικα φαγητά ερεθίζουν πολλές φορές το λαιμό.
• Παλινδρόμηση:
Μερικές φορές υγρά από το στομάχι ανεβαίνουν στο λαιμό και δημιουργούν πονόλαιμο ιδίως το πρωί. Μπορεί να συνυπάρχει κάψιμο ή κόμπος στο λαιμό και βραχνάδα.
• Όγκοι:
Οι όγκοι του λαιμού, της γλώσσας, του φάρυγγα και του λάρυγγα (αλλά όχι πάντα) σχετίζονται με μακροχρόνια χρήση καπνού και οινοπνεύματος. Ο πονόλαιμος και η δυσκολία στην κατάποση (μερικές φορές με πόνο που αντανακλά στο αυτί) μπορεί να είναι σύμπτωμα τέτοιου όγκου.
Τι πρέπει να αποφύγω και πώς μπορώ να απαλύνω τα συμπτώματα;
• Αποφύγετε τα κρύα, καυτά ή πικάντικα φαγητά που μπορεί να ερεθίσουν το λαιμό σας περισσότερο
• Αυξήστε τα υγρά που πίνετε και ιδιαίτερα νερό και φρέσκο χυμό πορτοκάλι που είναι πλούσιος σε βιταμίνη C και έτσι ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και βοηθά στην ανάρρωσή του
• Πίνετε ζεστά (όχι καυτά) ροφήματα. Το ζεστό τσάι με μέλι (το πιο αγαπημένο σπιτικό γιατρικό) μπορεί να ανακουφίσει το ¨τσούξιμο¨ στο λαιμό καθώς και στην ρευστοποίηση τυχών εκκρίσεων από τη μύτη ή το στόμα.
• Αποφύγετε να πίνετε ή να κάνετε γαργάρες με αλκοόλ. Μπορεί να σας προσφέρουν μια παροδική ανακούφιση αλλά ενδέχεται να ερεθίσουν περισσότερο την πάσχουσα περιοχή ή να προκαλέσουν χημικό έγκαυμα
• Κάντε γαργάρες με χλιαρό αλατόνερο 2-3 φορές τη μέρα (1/2 κουταλάκι του γλυκού σε μισό ποτήρι νερό) ή με έτοιμα αντισηπτικά σκευάσματα. Επίσης μπορείτε ως εναλλακτική λύση να χρησιμοποιήσετε αντισηπτικές/αναλγητικές καραμέλες που καταπραΰνουν το πονόλαιμο
• Να κοιμάστε αρκετά και να τρέφεστε υγιεινά. Η ξεκούραση και η καλή διατροφή βοηθούν σημαντικά την άμυνα του οργανισμού.
• Πάρτε ελαφρά παυσίπονα (Depon, Panadol κλπ) και όχι αμέσως αντιβίωση χωρίς να συμβουλευτείτε το γιατρό. Αυτός θα αποφασίσει αν είναι απαραίτητη η αντιβίωση, πια θα πάρετε και για πόσο χρονικό διάστημα.
Πότε θα πρέπει να πάω στο Γιατρό;
Όταν ο πονόλαιμος συνοδεύετε με τα ακόλουθα συμπτώματα τότε πρέπει οπωσδήποτε να δείτε τον ΩΡΛ:
• πόνος που δεν υποχωρεί και διαρκεί πάνω από 4-6 ημέρες ή συχνά επαναλαμβανόμενος πονόλαιμος
• δυσκολία στην κατάποση ή στην αναπνοή
• δυσκολία στο άνοιγμα του στόματος (πιθανό περιαμυγδαλιτικό απόστημα)
• πόνος στο αυτί ή βούλωμα (πιθανή ωτίτιδα)
• υψηλό πυρετός (πάνω από 38˚C)
• φλέματα στο λαιμό ή αίμα στο σάλιο
• εξόγκωμα στο λαιμό (λεμφαδένες)
• βραχνάδα που διαρκεί πάνω από δύο εβδομάδες.
• έντονος πονόλαιμος (πιθανόν οι αμυγδαλές να έχουν μαζέψει πύον)
Δρ Ιωάννης Μουμουλίδης
Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος
