Κακώσεις τενόντων
Ανατομία
Οι τένοντες αποτελούνται από συνδετικό ιστό και συνδέουν τους μύες με τα οστά. Η σημαντικότερη λειτουργία τους είναι να μεταφέρουν την μυϊκή ισχύ στον σκελετό συμμετέχοντας έτσι στην κίνηση αλλά και την σταθεροποίηση των αρθρώσεων.
Τενοντίτιδα- Τενοντοπάθεια
Τι είναι;
Η φλεγμονή ενός ιστού είναι η διαδικασία που χρησιμοποιεί ο οργανισμός προκειμένου να τον επουλώσει μετά από κάποιο τραυματισμό. Συνήθως συνοδεύετε από οίδημα, ερυθρότητα, θερμότητα και πόνο. Όταν η φλεγμονή αφορά έναν τένοντα ονομάζεται τενοντίτιδα.
Ως τενοντοπάθεια ονομάζουμε συνήθως τις χρόνιες εκείνες καταστάσεις που οφείλονται συνήθως σε υπέρχρηση κατά τις οποίες υπάρχει πόνος στον τένοντα αλλά λείπουν τα ευρήματα που υπάρχουν στην οξεία φλεγμονή. Στις περιπτώσεις αυτές ο τένοντας παρουσιάζει εκφυλιστικές αλλοιώσεις, με αλλαγή στην οργάνωση των ινιδίων του και μείωση στον αριθμό των κυττάρων του. Υπάρχει επίσης αυξημένη αγγειοβρίθεια και σε κάποιες περιπτώσεις τοπική νέκρωση με ή χωρίς την ύπαρξη ενδοτενόντιων απασβεστώσεων.
Πως προκαλείται;
Η τενοντίτιδα και η τενοντοπάθεια είναι συνήθως το αποτέλεσμα πολλών μικροτραυματισμών. Η απότομη αύξηση της αθλητικής δραστηριότητας καθώς και οι ανελαστικοί μύες προδιαθέτουν στην εμφάνιση της.
Ανάλογα με το άθλημα οι αθλητές είναι επιρρεπείς σε τενοντίτιδες στην περιοχή εκείνη του σώματος που υποβάλλεται σε περισσότερες καταπονήσεις. Οι αθλητές του τένις, του βόλεϊ, οι κολυμβητές θα είναι πιο ευάλωτοι σε τενοντίτιδες του ώμου και του αγκώνα ενώ οι ποδοσφαιριστές, οι δρομείς και οι χορευτές των κάτω άκρων.
Συμπτώματα
Τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν άλγος κατά την χρήση του μέλους το οποίο επιδεινώνεται με την χρήση και οίδημα στην περιοχή του τένοντα.
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται από το ιστορικό και την κλινική εξέταση. Σε χρόνιες καταστάσεις ο τένοντας παρουσιάζεται πεπαχυσμένος και παρουσιάζει ευαισθησία στην ψηλάφηση του και στις κινήσεις υπό αντίσταση. Το εύρος κίνησης της παρακείμενης άρθρωσης μπορεί να είναι περιορισμένο.
Ο έλεγχος με μαγνητική τομογραφία ή με υπερηχογράφημα θα επιβεβαιώσει την διάγνωση και θα αποκλείσει την πιθανότητα ρήξης. Στην απλή ακτινογραφία θα φανούν αν υπάρχουν οστικές αλλοιώσεις και ενδοτενόντιες ασβεστώσεις.
Θεραπεία
Η συνήθης αντιμετώπιση στην οξεία φάση περιλαμβάνει:
• Παγοθεραπεία
• Ανάπαυση
• Επίδεση
• Ανάρροπη θέση
Σε 2η φάση ακολουθεί η μυϊκή ενδυνάμωση διατατικές ασκήσεις και διόρθωση τεχνικών σφαλμάτων και ανισορροπιών στις διάφορες μυϊκές ομάδες.
Βιολογικές Θεραπείες
Σε χρόνιες περιπτώσεις όπου η φλεγμονή επιμένει και στις περιπτώσεις της τενοντοπάθειας οπου υπάρχει αλλοίωση του τένοντα, μπορεί να βοηθήσει η έγχυση επουλωτικών παραγόντων από το αίμα του ασθενούς – Πλάσμα πλούσιο σε Αιμοπετάλια (PRP) καθώς και η θεραπεία με Βλαστοκύτταρα.
Στην συνέχεια πρέπει ο ασθενής να ακολουθήσει εξειδικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης και ενδυνάμωσης.
Σπάνια σε περιπτώσεις ανθεκτικές στην συντηρητική αγωγή, μπορεί να εφαρμοστούν ελάχιστης επεμβατικότητας χειρουργικές τεχνικές.
Ρήξη τένοντα- μερική/ ολική
Τι είναι;
Ρήξη του τένοντα έχουμε όταν διακοπεί η συνέχεια του με αποτέλεσμα να μην μπορούν να μεταφερθούν οι δυνάμεις από τον μυ στο οστό και επομένως να μην μπορεί να σταθεροποιήσει ή να κινήσει μια άρθρωση.
Πότε συμβαίνει;
Η ρήξη του τένοντα μπορεί να είναι οξεία – τραυματική ή αποτέλεσμα υπέρχρησης – εκφυλιστική. Οι οξείες ρήξεις είναι αποτέλεσμα τραυματισμού και συμβαίνουν όταν η δύναμη η οποία ασκείται στον τένοντα υπερβαίνει την αντοχή του. Συνήθως αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει έκκεντρη σύσπαση του μυός, όπως συμβαίνει στον γαστροκνήμιο όταν ο δρομέας σπρώχνει κατά την εκκίνηση να φύγει από τον βατήρα.
Η ρήξη μπορεί να είναι μερική ή ολική και μπορεί να συμβεί στην μυοτενόντια συμβολή του, στην μεσότητά του ή στην πρόσφυση του στο οστό.
Οι οξείες ρήξεις συναντώνται συχνότερα σε ευκαιριακούς αθλητές ηλικίας 30 – 50 ετών, σε εκρηκτικά αθλήματα, συχνά χωρίς προηγούμενα συμπτώματα.
Προδιαθεσικοί παράγοντες
Παράγοντες που προδιαθέτουν σε εκφύλιση και ρήξη των τενόντων είναι:
• Η χρόνια τενοντίτιδα ή τενοντοπάθεια
• Αθλήματα με επαναλαμβανόμενη χρήση
• Παλαιότερος τραυματισμός
• Οι εγχύσεις κορτιζόνης (ιδίως αν γίνουν ενδοτενόντια)
• Η χρήση κάποιων αντιβιοτικών (όπως οι κινολόνες)
• Η συστηματική χρήση Στεροειδών
• Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
• Η ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Ο Σακχαρώδης διαβήτης
• Κάποια αυτοάνοσα νοσήματα
Συμπτώματα
Όταν η ρήξη είναι οξεία μπορεί κανείς να νιώσει κάτι να σπάει. Συνήθως ακολουθεί οίδημα και πόνος στην περιοχή. Επιπρόσθετα και ανάλογα με τον τένοντα που έχει υποστεί την ρήξη μπορεί να υπάρχει τοπικά εκχύμωση, αδυναμία κίνησης της άρθρωση- μέλους, αδυναμία βάδισης αν αφορά τα κάτω άκρα, και ψηλαφητά μπορεί να υπάρχει ένα κενό.
Διάγνωση
Η διάγνωση θα τεθεί από το ιστορικό και την κλινική εξέταση. Ο έλεγχος με μαγνητική τομογραφία ή υπερηχογράφημα θα επιβεβαιώσει την ρήξη και θα προσδιορίσει την ακριβή εντόπιση και έκταση της.
Θεραπεία
Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες όπως:
• Την περιοχή του σώματος
• Το μέγεθος της ρήξης
• Την ανικανότητα την οποία προκαλεί
• Την ηλικία του ασθενούς
• Το επίπεδο δραστηριότητας του
• Την χρονιότητα της ρήξης.
Συντηρητική Αντιμετώπιση
Μικρές ή ρήξεις μερικού πλάτους ή πάχους μπορεί να ανταποκριθούν καλά με την συντηρητική αντιμετώπιση.
Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει:
• Ακινητοποίηση του μέλους η οποία ανάλογα με το μέρος του σώματος μπορεί να διαρκέσει 3-6 εβδομάδες
• Πρόγραμμα αποκατάστασης, με ασκήσεις εύρους κίνησης, μυϊκής ενδυνάμωσης και ιδιοδεκτικότητας.
• Βιολογικές Θεραπείες με εγχύσεις επουλωτικών παραγόντων, Πλάσμα Πλούσιο σε Αιμοπετάλια – PRP και θεραπεία με Βλαστοκύτταρα.
Χειρουργική Αντιμετώπιση
Στις περισσότερες περιπτώσεις η χειρουργική αποκατάσταση είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία.
Η χειρουργική θεραπεία εξαρτάται από το μέρος του σώματος και συνήθως γίνεται με χειρουργική ελάχιστης επεμβατικότητας ή αρθροσκοπικές τεχνικές. Η θεραπεία περιλαμβάνει συρραφή των κολοβωμάτων του τένοντα ή επανακαθήλωση του στο οστό με ειδικά υλικά απόλυτα βιοσυμβατά.
Την χειρουργική αποκατάσταση ακολουθεί πάντα ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης.