Νηστεία και παιδί. Πόσο πλήρης διατροφή για την ανάπτυξή του;
Συγγραφέας Γλυκερία Παπαγιαννοπούλου Γράφτηκε στις ,
Ακολουθεί το παιδί σας τη νηστεία της σαρακοστής και αντιμετωπίζετε αντιδράσεις από τον περίγυρό σας; Αναρωτιέστε και οι ίδιοι αν το διατροφικό αυτό σχήμα καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του παιδιού σας σε όλα τα θρεπτικά συστατικά;
Η απάντηση είναι ότι μία καλά σχεδιασμένη νηστίσιμη διατροφή, που εξασφαλίζει ισορροπία, ποικιλία και μέτρο στην κατανάλωση των νηστίσιμων τροφίμων είναι απόλυτα ασφαλής και καλύπτει επαρκώς τις διατροφικές ανάγκες του παιδιού και του εφήβου.
Μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε ελληνόπουλα το 2010, με στόχο να εξετάσει την επίδραση της νηστείας της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας στην υγεία και ανάπτυξή τους, επιβεβαιώνει τον παραπάνω ισχυρισμό. Συγκεκριμένα, από το δείγμα των παιδιών και εφήβων που μελετήθηκαν, φάνηκε ότι όσα ακολουθούσαν τη νηστεία τακτικά μέσα στο χρόνο (όλες τις περιόδους που επιβάλλει η Ορθοδοξία) δεν είχαν σημαντικές διαφορές στο ύψος σε σχέση με εκείνα που νήστευαν λίγες ημέρες ή σε σχέση με εκείνα που δεν νήστευαν ποτέ. Ένα άλλο εύρημα τις μελέτης ήταν ότι τα παιδιά που τηρούσαν όλες ή κάποιες νηστείες μέσα στο χρόνο, κατανάλωναν λιγότερες θερμίδες συγκριτικά με εκείνα που δε νήστευαν ποτέ. Επιπλέον, τα παιδιά που νήστευαν σημείωσαν περιορισμένη κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών οξέων (που αυξάνει την ολική και την κακή-LDL χοληστερόλη στο αίμα) και φάνηκε να είναι πιο κοντά στην συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη για τα περισσότερα θρεπτικά συστατικά σε σχέση με εκείνα που δε νήστευαν. (Ε. Χρυσοχόου και συν, Παιδιατρική 2010).
Γενικότερα, η τήρηση της νηστείας χαρακτηρίζεται από καλύτερες και πιο ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες, λόγω της αυξημένης κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, οσπρίων, θαλασσινών και την αποχή από τα ζωικής προέλευσης τρόφιμα. Διατροφή, λοιπόν, που συνάδει με το πρότυπο της Παραδοσιακής Μεσογειακής δίαιτας, που φαίνεται ότι έχει ευεργετικά οφέλη τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική υγεία των ενηλίκων, αλλά και των παιδιών.
Ωστόσο, η διατροφή κατά την περίοδο της νηστείας μπορεί να απειλήσει την υγεία των παιδιών, στην περίπτωση που δε σχεδιάζεται σωστά. Εξαιτίας της αποχής του παιδιού από τα ζωικής προέλευσης τρόφιμα (κρέας, αυγά και γαλακτοκομικά προϊόντα) είναι πιθανό να παρουσιάσει ανεπαρκή πρόσληψη σε βασικά θρεπτικά συστατικά, ιδιαιτέρως στο σίδηρο, το ασβέστιο και τη βιταμίνη D.
Ξεπερνώντας τις διατροφικές ελλείψεις:
Ασβέστιο: εναλλακτικές πηγές ασβεστίου είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα από σόγια ή αμύγδαλο, κάποια θαλασσινά (μύδια και στρείδια), το μπρόκολο, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα αποξηραμένα σύκα, το σουσάμι και το ταχίνι.
Βιταμίνη D: εναλλακτικές πηγές αυτής είναι τα εμπλουτισμένα με βιταμίνη D τρόφιμα, όπως το γάλα σόγιας ή ρυζιού, τα δημητριακά, οι μαργαρίνες και φυσικά δεν πρέπει να αμελούμε την καθημερινή έκθεση του παιδιού στο φως του ηλίου.
Σίδηρος: εναλλακτικές πηγές σιδήρου είναι τα όσπρια, η σόγια, οι ξηροί καρποί, τα αποξηραμένα φρούτα, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, κάποια θαλασσινά (μύδια και στρείδια). Ωστόσο, για να επιτύχουμε μεγαλύτερη απορρόφηση του μη αιμικού σιδήρου, που βρίσκεται στα τρόφιμα φυτικής προέλευσης, θα πρέπει τα τρόφιμα που αναφέρθηκαν να καταναλώνονται μαζί με τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C (λεμόνι, εσπεριδοειδή, ακτινίδιο, φράουλες και οι χυμοί τους, κόκκινη πιπεριά, κ.ά.).
Συμπερασματικά, η τήρηση της νηστείας φαίνεται ότι όχι μόνο δεν επηρεάζει την ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων, αλλά μάλιστα έχει θετικές επιδράσεις στο σωματικό τους βάρος και τη γενικότερη υγεία τους, εφόσον βέβαια ακολουθείται η λογική του μέτρου και της ισορροπίας στο σχεδιασμό της διατροφής.
Γλυκερία Παπαγιαννοπούλου,
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, Msc Αθλητικής Διατροφής
