Λοίμωξη του προστάτη – Οξεία μικροβιακή προστατίτιδα

Αφορά τον αποικισμό του προστάτη με μικρόβια (συνήθως e-coli και εντερόκοκκος στο 95% των περιπτώσεων) με τα συμπτώματα να αφορούν:

• •           καύσος κατά την ούρηση
  •           συχνοουρία
  •           δυσκολία και πόνος στην ούρηση ως αδυναμία ούρησης (οξεία επίσχεση ούρων)
  •           πυρετός ως 39-40^ο C
  •           κακουχία
  •           αδυναμία
  •           αίσθημα πίεσης ή πόνου στο περίνεο (περιοχή ανάμεσα πρωκτού και όρχεων)
  •           πόνος κατά την εκσπερμάτιση
  •           έκκριμα ουρήθρας (διαφορετικό από ουρηθρίτιδα)
  •           αιματουρία

Διάγνωση

Η διάγνωση στηρίζεται στο ιστορικό, την κλινική εικόνα, την ψηλάφιση του προστάτη (όπου είναι εφικτό) καθώς και στον εργαστηριακό έλεγχο με τις ακόλουθες εξετάσεις:

Γενική ούρων με παρουσία πυοσφαιρίων και μικροβίων

Γενική αίματος και CRP με αυξημένους δείκτες φλεγμονής

Υπερηχογράφημα με αυξημένο και οιδηματώδες το σώμα του προστάτη

Σε βεβαρυμένες περιπτώσεις η δακτυλική εξέταση πρέπει να αποφεύγεται για τον κίνδυνο διασποράς μικροβίων στο αίμα και τη δημιουργία μικροβιαιμίας ή πιθανόν σήψης.

Επιπλοκές

•           οξεία επίσχεση ούρων (αδυναμία ούρησης με συνοδό έντονο πόνο)
•           δημιουργία προστατικού αποστήματος (συλλογή πύου εντός του προστάτη)
•           οξεία επιδιδυμίτιδα (μετάβαση των μικροβίων στην επιδιδυμίδα και δημιουργία λοίμωξης)
•           σήψη και σηπτικό σοκ (σε παραμελημένες περιπτώσεις καθώς και σε ασθενείς με μειωμένη άμυνα ανοσοκατεσταλμένοι και σακχαροδιαβητικοί)
•           χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα

 

Αίτια

Στη συντριπτική πλειοψηφία των οξείων προστατίτιδων (όπως και των οξείων επιδιδυμίτιδων) το πρώτο αίτιο είναι η σεξουαλική επαφή λόγω της παλινδρόμησης των μικροβίων από το έξω στόμιο της ουρήθρας προς τον προστάτη και την είσοδο τους σε αυτόν κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης. Η άλλη συχνή αιτία αφορά την κακή ούρηση (συνήθως σε ηλικιωμένους) λόγω της αυξημένης πίεσης κατά τη διάρκεια της ούρησης και την είσοδο των μικροβίων εντός του προστάτη.

Θεραπεία

Η θεραπεία γίνεται με αντιβιοτική αγωγή που ανάλογα με τη βαρύτητα μπορεί να είναι σε μορφή χαπιών ή ενέσιμη με την αγωγή να γίνεται στο σπίτι ή και νοσοκομειακά. Εκτός των αντιβιοτικών γίνεται συνδιασμός με αντιφλεγμονώδη καθώς και φάρμακα για τη βελτίωση της ούρησης (α-αναστολείς).

Χρόνια προστατίτιδα

Η χρόνια προστατίτιδα αφορά τις περισσότερες φορές μια πλημμελώς ή μη σωστά θεραπευμένη οξεία προστατίτιδα και μπορεί να δημιουργηθεί από εντερόκοκκο, e-coli όπως και η οξεία προστατίτιδα. Σπανιότερα αίτια αφορούν αναερόβια μικρόβια, γονόκοκκο, μήκυτες, ιούς και χλαμύδια.

 Συμπτώματα

•           δυσφορία στο επίπεδο του περινέου με συνοδό αίσθημα βάρους ή τάσης
•           συχνοουρία και τειναισμός (επιτακτική ανάγκη για αφόδευση)
•           αίσθημα ατελούς αδειάσματος της ουροδόχου κύστεως
•           δυσουρία
•           καυσουρία
•           αίσθημα δυσφορίας και άλγους στην περιοχή των όρχεων και των βουβωνικών χώρων
•           μείωση της λίμπιντο (ερωτική επιθυμία)
•           στυτική δυσλειτουργία
•           άλγος κατά την επαφή
•           πόνος κατά την εκσπερμάτιση ή πρόωρη εκσπερμάτιση
•           ψυχολογική κατάπτωση του ασθενούς ως τα επίπεδα της κατάθλιψης

Διάγνωση

Γενική ούρων: Τις περισσότερες φορές η απλή γενική ούρων δεν καταδεικνύει το αίτιο γιατί το μικροβιακό φορτίο εντός του προστάτη είναι μικρό και τα μικρόβια δεν εξέρχονται από τους αδενικούς πόρους για να βρεθούν στην ουρήθρα και να παρασυρθούν από τη ροή των ούρων και εν συνεχεία να τα ανιχνεύσουμε.

Καλλιέργεια σπέρματος: γνωρίζοντας ότι το 70% του εκσπερματίσματος αφορά προστατικό υγρό η καλλιέργεια σπέρματος αυξάνει τις πιθανότητες ανίχνευσης του αιτιολογικού παράγοντα.

Το διορθικό υπερηχογράφημα προστάτη θα παρέχει πληροφορίες για το προστατικό παρέγχυμα καθώς και για τις σπερματοδόχες κύστες και την παρουσία ή όχι  ενδοπροστατικών  κυστεών που μπορεί να περιέχουν μικροβιακό φορτίο.

Εξέταση Stamey–Meares: είναι η πιο ειδική εξέταση για τη διάγνωση και την ανίχνευση του αιτιολογικού παράγοντα στην οποιαδήποτε χρόνια προστατίτιδα και διενεργείται με συλλογή ούρων και προστατικού υγρού πριν και μετά τη μάλαξη του προστάτη τα οποία τοποθετούνται σε ειδικούς στυλεούς και αποστέλλονται για καλλιέργειες.

 

 

Θεραπεία

Η θεραπεία περιλαμβάνει ειδικά αντιβιοτικά από του στόματος τα οποία διαπερνούν τον αιματοπροστατικό φραγμό και είναι ίδια με της οξείας προστατίτιδας αλλά για παρατεταμένο χρονικό διάστημα το οποίο μπορεί να φτάσει από τρεις ως οκτώ εβδομάδες. Συνδιάζεται με φάρμακα που βελτιώνουν την ούρηση και χαλαρώνουν την προστατική ουρήθρα τα οποία μπορεί να είναι και φυτικά καθώς και σε συνδυασμό με μαλάξεις του προστάτη για την αποσυμφόρηση του.

Χρόνια μη μικροβιακή προστατίτιδα – Χρόνιο πυελικό άλγος

Είναι η πιο δύσκολη περίπτωση προστατίτιδας γιατί δεν υπάρχουν σαφή αίτια και ενιαίες θεραπείες για όλες τις περιπτώσεις. Ο ασθενής μπορεί να εντοπίζει τον πόνο του σε οποιοδήποτε σημείο της κάτω κοιλίας, των βουβωνικών χώρων, των όρχεων, του πέους, του περινέου ή του πρωκτού.

Στην παρουσία των συμπτωμάτων υπάρχει περιοδικότητα (τα συμπτώματα έρχονται και φεύγουν) και η επανεμφάνιση τους μπορεί να οφείλεται σε μια πλειάδα αιτιών. Η νόσος επηρεάζει συνήθως την ποότητα ζωής του ασθενούς και την ψυχολογία του.

Η θεραπεία είναι μακροχρόνια και περιλαμβάνει διαφόρους συνδιασμούς αντιβιοτικών, μυοχαλαρωτικών, αντιχοληνεργικών, α-αναστολέων, φυτικών σκευασμάτων και φαρμάκων που αφορούν το νευρολογικό πόνο (νευροληπτικά). Η συμπεριφορική αλλαγή είναι βασική με στόχο την αποφυγή τροφών ή ποτών που επιδεινώνουν ή επανεμφανίζουν τα συμπτώματα.

Ο συνδυασμός εμπειρίας και σωστής διαγνωστικής προσέγγισης βελτιώνει τις πιθανότητες θεραπείας ή ύφεσης των συμπτωμάτων και βελτίωση της ποιότητας ζωής του.