8 τροφές που καταστρέφουν τα δόντια μας
Συγγραφέας Τόνι Νζέιμ Γράφτηκε στις ,
Έχετε σκεφτεί ποτέ εάν οι τροφές που τρώμε, δεν είναι τόσο αθώες και επιτείνουν την καταστροφή των δοντιών; Ποιες τροφές καταστρέφουν όμως τα δόντια μας; Κατά την ανατολή του, το δόντι είναι άσπρο και όμορφο.
Με τις διάφορες τροφές και το σάλιο δημιουργείται σταδιακά οδοντική πλάκα, η οποία κολλάει επάνω στο δόντι.
Μέσα σ’ αυτό το μείγμα βρίσκονται εκατομμύρια μικρόβια που έχουν μεταβολισμό. Αυτό σημαίνει ότι τα μικρόβια είναι ζωντανοί οργανισμοί, που τρέφονται από την οδοντική πλάκα και ταυτόχρονα γίνεται αφόδευση, που αφήνει μια όξινη ουσία στα δόντια. Αυτή η όξινη ουσία είναι επιθετική και έχει την δυνατότητα να λιώσει το σμάλτο.
Η διάβρωση του σμάλτου λαμβάνει χώρα καθημερινά κατά την κατανάλωση τροφών και ποτών.
Ας δούμε ποιες είναι αυτές:
1.Τα εσπεριδοειδή και οι χυμοί τους, που είναι πλούσιες πηγές βιταμίνης C και άλλων θρεπτικών συστατικών, είναι απαραίτητα για πολλές βασικές λειτουργίες του οργανισμού., όχι όμως όταν πρόκειται για τα δόντια σας.
Το γκρέιπφρουτ και ο χυμός λεμονιού, ειδικότερα, είναι πολύ όξινα και μπορούν να διαβρώσουν το σμάλτο των δοντιών με την πάροδο του χρόνου. Μια μελέτη που έγινε το 2008 στο Τμήμα Επανορθωτικής Οδοντιατρικής του πανεπιστήμιου της Φιλαδέλφειας στις ΗΠΑ έδειξε ότι όντως ο χυμός λεμονιού και του γκρέιπφρουτ προκαλούν βλάβες στο σμάλτο των δοντιών, ενώ ο χυμός πορτοκαλιού προκαλεί μικρότερη διάβρωση των δοντιών.
Πάντως, στο εμπόριο κυκλοφορούν χυμοί πορτοκαλιού ενισχυμένοι με ασβέστιο, το οποίο με τη σειρά του ενισχύει το σμάλτο των δοντιών. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να βουρτσίζουμε τα δόντια μας έπειτα από κατανάλωση χυμών των εσπεριδοειδών.
2.Τα τουρσιά και οι πίκλες: χρειάζονται κάποιο οξύ για να παρασκευαστούν, το οποίο τους δίνει το ξίδι και είναι απαραίτητο για τη διεργασία όξυνσης. Είναι αυτό που δίνει στα τουρσιά την ξινή, αλμυρή τους γεύση και τα κάνει αγαπητά για τον ουρανίσκο μας, είναι το ίδιο που προκαλεί και ζημιά στο σμάλτο των δοντιών μας.
Μια μελέτη που έγινε το 2004 σε 418 παιδιά ηλικίας 14 ετών στην βορειοδυτική Αγγλία (Birmingham), διαπιστώθηκε ότι τα τουρσιά προκαλούσαν τα πιο σημαντικά προβλήματα διάβρωσης του σμάλτου των δοντιών από τις περισσότερες στερεές τροφές που εξετάστηκαν. Επιπλέον διαπιστώθηκε ότι όσα παιδιά κατανάλωναν περισσότερο από μια φορά την ημέρα τουρσί, οι πιθανότητες φθοράς αυξήθηκαν κατά 85%.
3.Τα αναψυκτικά ως γνωστόν δεν κάνουν καλό στην υγεία μας γενικά, αλλά και ειδικότερα στην υγεία των δοντιών μας, αφού είναι πλούσια σε ζάχαρη.
Αυτό που είναι όμως λιγότερο γνωστό είναι ότι τα οξέα που βρίσκονται στα ανθρακούχα αναψυκτικά φαίνεται να βλάπτουν τα δόντια ακόμη περισσότερο από τη ζάχαρη.
Το συμπέρασμα; Ακόμη και διαιτητικά αναψυκτικά που δεν περιέχουν ζάχαρη όπως η σόδα, η cola light, zero κ.α. περιέχουν κιτρικό και φωσφορικό οξύ και μπορούν να διαβρώσουν το σμάλτο εάν καταναλώνονται σε μεγάλες δόσεις. Επίσης μπορούν μετά από μια μακροχρόνια υψηλή πρόσληψη, τα αναψυκτικά με ζάχαρη, να προκαλέσουν και τερηδόνα! Επιπλέον, όταν τα αναψυκτικά συνδυάζονται με φαγητό, μειώνεται η περίοδος έκθεσης των δοντιών μας στα οξέα.
4.Τα ενεργειακά – αθλητικά ποτά είναι επίσης όξινα και πολλές φορές προξενούν ακόμη μεγαλύτερο κακό στα δόντια μας απ’ ό,τι τα αναψυκτικά και οι χυμοί φρούτων. Μόνο ορισμένα που περιέχουν συμπλήρωμα ασβεστίου θα μπορούσαν να επιβραδύνουν τη φθορά της αδαμαντίνης. Μια μελέτη που διεξήχθη το 2008 στο Πανεπιστήμιο της Αίοβα, διαπιστώθηκε ότι το ενεργειακό ποτό Gatorade προκάλεσε πολύ βαθιές αλλοιώσεις, τόσο στο σμάλτο και στην επιφάνεια της ρίζας του δοντιού με αμέσως επόμενο το Red Bull που προκαλούσε επιπλέον απώλεια ασβεστίου και φωσφόρου από το δόντι.
5.Το κρασί και μάλιστα το κόκκινο, περιέχει χρωματογόνα, τα οποία με τη σειρά τους παράγουν ουσίες οι οποίες αποχρωματίζουν τα δόντια. Επιπλέον, οι τανίνες τις οποίες περιέχει το κόκκινο κρασί στεγνώνουν το στόμα και έτσι δημιουργούν ακόμη περισσότερους λεκέδες στα δόντια. Ωστόσο, ακόμη και λευκό κρασί μπορεί να συμβάλει στην κηλίδωση των δοντιών. Και τα δυο είδη κρασιών περιέχουν οξέα, τα οποία επιτρέπουν σε λεκέδες από τα τρόφιμα ή από άλλα ποτά να διεισδύσουν πιο βαθιά στο δόντι.
6.Ο καφές. Δεν είναι δύσκολο να κοιτάξετε την άδεια κούπας σας, αφού έχετε απολαύσει τον καφέ σας, και να παρατηρήσετε τους λεκέδες που αφήνει. 8-trofes-pou-katastrefoun-ta-dontia-mas1Το ίδιο συμβαίνει και στα δόντια, ειδικά σε όσους καταναλώνουν αρκετούς καφέδες και συχνά, χωρίς να εφαρμόζουν σωστή στοματική υγιεινή. Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως οι λεκέδες του καφέ είναι περισσότερο επίμονοι και από τους λεκέδες που προκαλεί το κάπνισμα.
7.Το τσάι και ειδικά το μαύρο μπορεί να λεκιάσει τα δόντια μας περισσότερο από τον καφέ, αφού περιέχει τανίνες ίδιες με εκείνες που περιέχει και το κόκκινο κρασί. Επομένως, ποικιλίες τσαγιού όπως το πράσινο και το λευκό, οι οποίες έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε τανίνες, δεν προκαλούν τόσο κακό στα δόντια όσο το μαύρο. Προτιμήστε τες. Ακόμη και τα διάφορα είδη τσαγιών από βότανα μπορούν να διαβρώσουν το σμάλτο των δοντιών και μάλιστα περισσότερο από ό, τι το μαύρο σύμφωνα με μελέτη της Επανορθωτικής Οδοντιατρικής του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ Μ. Βρετανίας.
8.Οι καραμέλες μέχρι να λιώσουν στο στόμα, εκθέτουν τα δόντια σε μεγάλες ποσότητες ζάχαρης, ικανής να εισχωρήσει παντού. Το στόμα μας περιέχει φυσικά βακτήρια, που τρέφονται με τη ζάχαρη, με αποτέλεσμα να την διασπούν σε οξέα που διαβρώνουν το σμάλτο των δοντιών, αναγκάζοντάς μας να επισκεφθούμε τον οδοντίατρο. Οι μαλακές και λαστιχωτές καραμέλες που κολλάνε στα δόντια, επίσης δίνουν χρόνο και «υλικά» για τη δημιουργία πλάκας στα δόντια.
Τώρα που γνωρίσαμε ποιες τροφές κάνουν κακό στα δόντια, καλό είναι, όλοι να πλένουμε τα δόντια μας σε καθημερινή βάση (ιδανικά τρεις φορές την ημέρα), μετά την κατανάλωση γευμάτων και ειδικά των τροφίμων που αναφέραμε παραπάνω. «Το προλαμβάνειν είναι καλύτερο από το θεραπεύειν».
Το καλό καθημερινό βούρτσισμα με μια οδοντόκρεμα, είναι ο μόνος τρόπος για να έχουμε όμορφα δόντια, γερά ούλα, και ένα λαμπερό και δροσερό χαμόγελο, όμως για να έχουμε αυτό το όμορφο χαμόγελο θα πρέπει να δώσουμε βάση στην στοματική μας υγιεινή!
Βιβλιογραφία:
Bassiouny MA , Yang J , Kuroda S. Department of Restorative Dentistry, Temple University School of Dentistry, Philadelphia, Pennsylvania, USA. General Dentistry 2008, 56(2):136-143
Larsen MJ, Nyvad B. Enamel erosion by some soft drinks and orange juices relative to their pH, buffering effect and contents of calcium phosphate . Caries Res 1999 ; 33 : 81–87.
A Milosevic, P F Bardsley & S Taylor. Epidemiological studies of tooth wear and dental erosion in 14-year old children in North West England. Part 2: The association of diet and habits. British Dental Journal 197, 479 – 483 (2004).
Majewski RF. Adolescent caries: a discussion on diet and other factors, including soft drink consumption. J Mich Dent Assoc. 2001; 83 (2):32–34.
McIntyre JM. Erosion. Aust Prosthodont J. 1992; 6 :17–25.
Hara AT, Zero DT. Analysis of the erosive potential of calcium-containing acidic beverages. Am J Dent. 2006; 19 (6):319–325.
Lussi A, Jaeggi T, Scharer S. Prediction of the erosive potential of some beverages. Caries Res. 1995; 29 (5):349–954.
Ehlen LA, Marshall TA, Qian F, Wefel JS, Warren JJ. Acidic beverages increase the risk of in vitro tooth erosion. Nutr Res 2008;28:299-303.
Jensdottir T, Arnadottir IB, Thorsdottir I, Bardow A, Gudmundsson K, Theodors A, et al.. Relationship between dental erosion, soft drink consumption, and gastroesophageal reflux among Icelanders. Clin Oral Investig 2004;8:91-96.
Johansson AK, Johansson A, Birkhed D, Omar R, Baghdadi S, Khan N, et al. Dental erosion associated with soft-drink consumption in young Saudi men. Acta Odontol Scand 1997;55:390-397.
Bazzi JZ, Bindo MJ, Rached RN, Mazur RF, Vieira S, de Souza EM. The effect of at-home bleaching and toothbrushing on removal of coffee and cigarette smoke stains and color stability of enamel. 2012 May;143(5):e1-7
PA Brunton , A Hussain. The erosive effect of herbal tea on dental enamel. Unit of Operative Dentistry and Endodontology, University Dental Hospital of Manchester, Higher Cambridge Street, M15 6FH, Manchester, UK. Journal of Dentistry (Impact Factor: 3.2). 12/2001; 29(8):517-20.
