1.Tι είναι το ενδομήτριο?
Η μήτρα είναι το μέρος του αναπαραγωγικού συστήματος των γυναικών, όπου εμφυτεύεται το γονιμοποιημένο ωάριο και μεγαλώνει το έμβρυο. Το ενδομήτριο είναι ο ιστός που επενδύει εσωτερικά τη μήτρα και αποπίπτει κάθε μήνα με την έμμηνο ρύση.
2. Τι είναι ο καρκίνος του ενδομητρίου?Ο καρκίνος του ενδομητρίου είναι η κακοήθης ανάπτυξη του ενδομητρίου που διηθεί γειτονικούς ιστούς και μεθίσταται σε απομακρυσμένα όργανα, σε αντίθεση με τους καλοήθεις όγκους που περιορίζονται στη μήτρα και δε μεθίστανται (ινομυώματα).
Υπάρχουν αρκετοί ιστολογικοί τύποι καρκίνου του ενδομητρίου με συχνότερο το ενδομητριοειδές αδενοκαρκίνωμα. Οι υπόλοιποι ιστολογικοί τύποι είναι πολύ πιο σπάνιοι.

3.Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του ενδομητρίου?
Υπάρχει 2.6% πιθανότητα μια γυναίκα να αναπτύξει καρκίνο του ενδομητρίου στη ζωή της. Είναι η τέταρτη σε συχνότητα κακοήθεια στις γυναίκες μετά τον καρκίνο του μαστού, του πνεύμονα και του παχέος εντέρου.
Είναι συχνότερος σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και σπάνιος σε γυναίκες μικρότερες των 40 ετών.
Είναι ελαφρώς συχνότερος σε γυναίκες της λευκής φυλής.

4. Ποια είναι τα αίτια που προκαλούν καρκίνο του ενδομητρίου? Ποιοι παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα να εμφανίσει κάποια γυναίκα όγκο στο ενδομήτριο?
Τα αίτια εμφάνισης ενός όγκου στο ενδομήτριο δεν είναι γνωστά. Υπάρχουν όμως κάποιες ομάδες γυναικών στις οποίες εμφανίζεται συχνότερα αυτός ο όγκος. Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του ενδομητρίου είναι οι ακόλουθοι:
➢ Η προχωρημένη ηλικία: η συχνότητα αυξάνεται με τη ηλικία.
➢ Η εμφάνιση περιόδου νωρίς στη ζωή της γυναίκας (πρώιμη εμμηναρχή) και όψιμη (καθυστερημένη) εμμηνόπαυση, δηλαδή μεγάλη χρονική περίοδος έκθεσης σε οιστρογόνα.
➢ Η ατεκνία
➢ Το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών, μια ορμονική νόσος των ωοθηκών που συνήθως εκδηλώνεται με διαταραχές στην περίοδο.
➢ Η παχυσαρκία και διατροφή με δίαιτα υψηλή σε λιπαρά
➢ Ο σακχαρώδης διαβήτης
➢ Η λήψη σκευασμάτων οιστρογόνων
➢ Το ατομικό ιστορικό με καρκίνο του μαστού ή καρκίνο των ωοθηκών
➢ Η θεραπεία με ταμοξιφένη: 1/500 γυναίκες με καρκίνο μαστού που έλαβαν ταμοξιφένη θα αναπτύξει καρκίνο του ενδομητρίου.
➢ Η φυλή : αν και η νόσος είναι συχνότερη σε γυναίκες της λευκής φυλής, η πιθανότητα θανάτου από τη νόσο είναι μεγαλύτερη σε γυναίκες της μαύρης φυλής
➢ Ορισμένα γενετικά σύνδρομα (HNPCC) που σχετίζονται με ανάπτυξη διαφόρων μορφών καρκίνου, όπως του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου κ.ά.

5. Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου του ενδομητρίου?
Ο καρκίνος του ενδομητρίου μπορεί να εκδηλωθεί με πολλά συμπτώματα, που εξαρτώνται από το μέγεθος, τη θέση του και την ενδοκρινική δραστηριότητα. Τα συνηθέστερα είναι:
➢ Αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση
➢ Μεγάλη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως (σε ημέρες) ή αιμορραγία στο ενδιάμεσο των εμμήνων ρύσεων
➢ Ανώμαλη, μη αιματηρή κολπική έκκριση
➢ Πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής
➢ Ανεξήγητη απώλεια βάρους
➢ Πόνος στην πύελο
➢ Πόνος κατά την ούρηση
Τα παραπάνω συμπτώματα δεν είναι ειδικά για όγκο στο ενδομήτριο. Μπορούν να προκληθούν και από πολλές άλλες παθήσεις. Αν έχετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για να βρεθεί το ακριβές αίτιο.

6.Πώς γίνεται η διάγνωση του καρκίνου του ενδομητρίου?
Όταν υπάρχει η υποψία καρκίνου του ενδομητρίου, η ασθενής υποβάλλεται σε διαγνωστική απόξεση, που γίνεται μόνο σε νοσοκομείο και υπό γενική αναισθησία. Το υλικό της απόξεσης μελετάται από κυτταρολόγους και καθορίζεται η διάγνωση. Στη διάγνωση της νόσου συμβάλλουν επίσης η βιοψία του ενδομητρίου, η υστεροσκόπηση, το ενδοκολπικό υπερηχογράφημα, η υστεροσαλπιγγογραφία και η αξονική τομογραφία.

7. Ποια είναι τα στάδια του καρκίνου του ενδομητρίου?
Η σταδιοποίηση της νόσου γίνεται κατά FIGO.
• Στάδιο I: ο όγκος είναι περιορισμένος στο σώμα της μήτρας χωρίς επέκταση στον τράχηλο
• Στάδιο II : ο όγκος έχει επεκταθεί στον τράχηλο αλλά όχι εκτός μήτρας
• Στάδιο III : ο όγκος βρίσκεται εντός της πυελικής κοιλότητας αλλά έχει επεκταθεί σε περιοχικούς λεμφαδένες, στον κόλπο ή στο υγρό της περιτοναϊκής κοιλότητας (όχι όμως στο ορθό ή στην ουροδόχο κύστη)
• Στάδιο IV: ο όγκος έχει διηθήσει την ουροδόχο κύστη ή το ορθό ή έχει δώσει μεταστάσεις σε απομακρυσμένα όργανα

8. Ποια είναι η θεραπεία του καρκίνου του ενδομητρίου?
Ο τύπος της θεραπείας εξαρτάται από το είδος του όγκου (ιστολογική διάγνωση) και την έκτασή του (στάδιο).
Συχνά είναι συνδυασμός περισσοτέρων από μιας μεθόδων. Οι βασικές μέθοδοι είναι:
α) Η Χειρουργική θεραπεία : σχεδόν όλες οι ασθενείς με καρκίνο του ενδομητρίου θα υποβληθούν σε κάποια μορφή χειρουργικής θεραπείας. Ο σκοπός της είναι η σταδιοποίηση της νόσου και η αφαίρεση όσο μεγαλύτερης ποσότητας του όγκου είναι δυνατό. Στα στάδια I και II μπορεί να γίνει πλήρης αφαίρεση του όγκου.
Τις περισσότερες φορές γίνεται σύγχρονη αφαίρεση των ωοθηκών και των σαλπίγγων εκτός περιπτώσεων νέων γυναικών που διατηρούνται ο ωοθήκες.
β) Η Ακτινοθεραπεία : συνήθως συνιστάται μετά την χειρουργική επέμβαση ως επικουρική θεραπεία και στα αρχικά στάδια της νόσου. Μία μορφή ακτινοθεραπείας είναι και η βραχυθεραπεία, όπου η πηγή της ακτινοβολίας τοποθετείται μέσα στη μήτρα.
γ) Η Χημειοθεραπεία : είναι χρήσιμη σε προχωρημένες μορφές της νόσου καθώς και σε περιπτώσεις υποτροπής μετά από χειρουργείο και ακτινοθεραπεία. Δίνεται συνήθως συνδυασμός φαρμάκων για ενίσχυση της αποτελεσματικότητας
δ) Η Ορμονοθεραπεία : σε περιπτώσεις που ο όγκος εκφράζει προγεστερονικούς υποδοχείς, χορηγούνται παράγοντες που μοιάζουν με τη προγεστερόνη, ειδικά σε προχωρημένη νόσο

9. Από τι εξαρτάται και ποια είναι η πρόγνωση της νόσου?
Η εξέλιξη της νόσου και η πορεία της ασθενούς είναι γενικώς καλές. Εξαρτώνται από το στάδιο της νόσου, τον ιστολογικό τύπο του καρκίνου, την εξάρτηση των καρκινικών κυττάρων από την προγεστερόνη

10. Σε τι συνίσταται η παρακολούθηση μετά τη θεραπεία?
Μετά τη θεραπεία οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται εντατικά για το ενδεχόμενο υποτροπής της νόσου.
Η υποτροπή είναι πιο πιθανή μέσα στα 3 πρώτα χρόνια από τη διάγνωση. Ο έλεγχος περιλαμβάνει καλή κλινική εξέταση, ενδοκολπικό υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία και αιματολογικές εξετάσεις, ανάλογα με την περίπτωση.

11. Πώς μπορεί να προληφθεί ο καρκίνος του ενδομητρίου?
Έχει φανεί ότι η διατήρηση χαμηλού σωματικού βάρους, η δίαιτα με φρούτα και λαχανικά και η ελεγχόμενη χρήση αντισυλληπτικών δισκίων και ορμονικών σκευασμάτων (μόνο με παρακολούθηση από ειδικό γιατρό, γυναικολόγο ή ενδοκρινολόγο) βοηθούν την πρόληψη αυτής της νεοπλασίας.