Ισορροπημένος τρόπος διατροφής
Συγγραφέας Μελίνα Καριπίδου Γράφτηκε στις ,
Ο ισορροπημένος τρόπος διατροφής αποτελεί κατά κοινή παραδοχή θέμα καίριας σημασίας,
και προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία στο δυτικό κόσμο, τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά και τους εφήβους. Μια διάσταση, όμως, του υγιεινότερου τρόπου διατροφής που συχνά αμελείται για χάρη του τι και πόσο συστήνεται να τρώμε, είναι το πού και πώς τρώμε. Το περιβάλλον των γευμάτων, δηλαδή το πού καταναλώνεται το γεύμα, με ποιους και τι γίνεται κατά τη διάρκειά του, έχει αποδειχθεί σημαντική παράμετρος για την ποιότητα της δίαιτας.
Η κατανάλωση γευμάτων εκτός σπιτιού, που έχει αυξηθεί σε σημαντικό βαθμό τις τελευταίες δεκαετίες, έχει συσχετιστεί με χαμηλότερη ποιότητα δίαιτας και με την παράλειψη όλων των κυρίως γευμάτων.
Όσο δηλαδή αυξάνει η κατανάλωση γευμάτων εκτός σπιτιού τα άτομα προσλαμβάνουν χειρότερης ποιότητας τρόφιμα και υιοθετούν μάλλον ακατάστατα γεύματα. Στον αντίποδα αυτού του φαινομένου τοποθετείται το οικογενειακό γεύμα. Πληθώρα μελετών δείχνουν ότι η ύπαρξη έστω και ενός οικογενειακού γεύματος βελτιώνει την ποιότητα της διατροφής όχι μόνο των ενηλίκων αλλά και των νεαρών μελών της οικογένειας.
Αύξηση της συχνότητας κατανάλωσης γεύματος με την οικογένεια αυξάνει την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, δημητριακών ολικής άλεσης και μειώνει εκείνη των γλυκισμάτων και των σνακ χαμηλής ποιότητας. Μάλιστα η επίδραση αυτή μπορεί να διατηρηθεί ακόμα και στην ενήλικη ζωή.
Η θετική επίδραση, όμως, του οικογενειακού γεύματος συμβαίνει υπό προϋποθέσεις. Είναι εντυπωσιακό ότι η παρακολούθηση τηλεόρασης κατά τη διάρκεια του γεύματος αναιρεί τα πλεονεκτήματα που αυτή η συνήθεια προσφέρει. Μία εξήγηση είναι ότι όταν η οικογένεια βλέπει τηλεόραση παράλληλα με το γεύμα, αποσπάται από τη διαδικασία του φαγητού και παραλείπει τα περιφερειακά τρόφιμα, ιδιαιτέρως τις σαλάτες.
Άλλο σενάριο είναι ότι τα άτομα που τρώνε με την τηλεόραση ανοιχτή μπορεί να οδηγηθούν να φάνε πολύ περισσότερο φαγητό, αφού δεν καταλαβαίνουν πότε χόρτασαν, ή ακόμα και να φάνε λιγότερο, και αργότερα να καταφύγουν σε τσιμπολογήματα για να καλύψουν την πείνα τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι στους εφήβους η παρακολούθηση τηλεόρασης και η ενασχόληση με τον υπολογιστή έχουν συσχετιστεί με την παράλειψη κάποιου κυρίως γεύματος. Από την άλλη μεριά, η συζήτηση σε ήρεμο περιβάλλον κατά τη διάρκεια του οικογενειακού γεύματος λειτουργεί ευεργετικά. Αυτό εύκολα γίνεται αντιληπτό, εάν αναλογιστεί κανείς ότι η συζήτηση και η ήρεμη ατμόσφαιρα επιτρέπουν στο άτομο να επικεντρωθεί στο φαγητό του, να καταναλώσει ποικιλία τροφίμων και να σταματήσει όταν χορτάσει.
Εξάλλου, στη σημερινή εποχή, όπου οι γονείς συνήθως εργάζονται πολλές ώρες και τα παιδιά έχουν πολλές ευκαιρίες να φάνε μόνα τους, το οικογενειακό γεύμα μάλλον αποκτά ακόμα μεγαλύτερη αξία, καθώς ίσως αποτελεί από τις λίγες ευκαιρίες για οικογενειακή συνεύρεση.
Μελίνα Καριπίδου,
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
