Βιταμίνη D – Η Ανεκτίμητη Βιταμίνη
Η έλλειψη βιταμίνης D εξακολουθεί να αποτελεί παγκόσμια πανδημία επηρεάζοντας πάνω από 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους. Θεωρείται ότι πάνω από το 77% των ατόμων στις ΗΠΑ έχουν έλλειψη βιταμίνης D και αυτό έχει επιδεινωθεί τα τελευταία 30 χρόνια. Η βιταμίνη D έχει μια μοναδική ιδιότητα σε αντίθεση από οποιαδήποτε άλλη βιταμίνη: μπορεί να παραχθεί από το σώμα (από το φως του ήλιου) και δεν εξαρτάται πλήρως από τη διατροφική πρόσληψη.
Για αυτό ονομάζεται συχνά «βιταμίνη του ήλιου». Η μεγαλύτερη και ευκολότερη πηγή της βιταμίνης D στο σώμα είναι μέσω της υπεριώδους ακτινοβολίας (UVR) από την έκθεση στο φως του ήλιου το οποίο διεγείρει τον οργανισμό να παράγει τη δική του βιταμίνη D.
Η βιταμίνη D αυξάνει την απορρόφηση ασβεστίου και φωσφόρου από το έντερο. Περισσότερο από το 80% της βιταμίνης D του σώματος εμπλέκεται σε βασικές σωματικές λειτουργίες, όπως σύνθεση πρωτεϊνών και ορμονών, ανοσοποιητικό σύστημα, κυτταρικός μεταβολισμός και σύνθεση. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι χωρίς βιταμίνη D το κύτταρο δεν μπορεί να ανταποκριθεί επαρκώς στα φυσιολογικά σήματα καθώς και στα παθολογικά.
Πολύ λίγες τροφές περιέχουν φυσιολογικά βιταμίνη D. Τα τρόφιμα που έχουν σημαντική ποσότητα βιταμίνης D είναι λιπαρά ψάρια όπως τόνος, σκουμπρί, σολομός, ρέγγα, σαρδέλες, κρόκος αυγού και μανιτάρια. Χωρίς αρκετή βιταμίνη D απορροφάται μόνο το 10% του ασβεστίου των τροφών και αυτό αυξάνεται μόνο στο 30-40% όταν η βιταμίνη D βρίσκεται εντός φυσιολογικών ορίων.
Παρά το γεγονός ότι οι χώρες της Νότιας Ευρώπης που έχουν πιο άφθονη UVB από το ηλιακό φως, έχει αποδειχθεί ότι έχουν υψηλότερο επιπολασμό έλλειψης βιταμίνης D σε σύγκριση με τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης – το λεγόμενο Μεσογειακό παράδοξο. Αυτό έχει αποδειχθεί και στην Ελλάδα και οι λόγοι για τη χαμηλότερη από την αναμενόμενη βιταμίνη D είναι η υψηλότερη συγκέντρωση μελανίνης στο δέρμα, αποφυγή έκθεσης στον ήλιο και χρήση αντηλιακού, μειωμένη εξωτερική δραστηριότητα ειδικά σε πόλεις σε σύγκριση με τις αγροτικές περιοχές, ελαττωμένη κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη D.