Παλίνδρομη Εκσπερμάτιση
Συγγραφέας Αντώνης Λογοθέτης Γράφτηκε στις ,
Τεχνικές διατήρησης της εκσπερμάτισης μετά από χειρουργείο προστάτη.
Λιγότερο από το ένα τρίτο των ανδρών έχει ταυτόχρονα προβλήματα ούρησης και ταυτόχρονα στυτική δυσλειτουργία. Παρόλα αυτά το 70% των ανδρών που χρειάζονται χειρουργείο για καλοήθη υπερπλασία προστάτη, έχουν κάποιο βαθμό στυτικής δυσλειτουργίας.
Η στενή σχέση προβλημάτων ούρησης και στύσης κάνει πολύ σημαντική την προσεκτική ενημέρωση των ασθενών πριν από ένα χειρουργείο προστάτη σχετικά με τις σεξουαλικές επιπλοκές, ιδίως αν προϋπάρχει στυτική δυσλειτουργία. Σε σχετική μελέτη ανδρών που σχεδίαζαν να κάνουν χειρουργείο για διόγκωση του προστάτη, το 90% απάντησε ότι ήταν πολύ σημαντική η διατήρηση της στύσης και της εκσπερμάτισης.
Πριν το 2013 οι χειρουργικές επίλογες διατήρησης της εκσπερμάτισης ήταν περιορισμένες και οι ασθενείς ήταν αναγκασμένοι να ρισκάρουν την εκσπερμάτιση για να βελτιώσουν την ούρηση. Στο άρθρο αυτό θα περιγράψω τις τεχνικές διατήρησης της εκσπερμάτισης που έχουν την έγκριση της Αμερικανικής Ουρολογικής Εταιρίας και ειδικά το Urolift και το Rezüm. Το Aquablation αν και δεν έχει την επίσημη έγκριση της Αμερικανικής Ουρολογικής Εταιρίας είναι μια καλή επιλογή σε σχέση με το TURP για μεγάλους προστάτες.
Το Urolift είναι μια τεχνική όπου δεν αφαιρείται προστατικός ιστός αλλά η προστατική ουρήθρα ανυψώνεται με τη χρήση νημάτων που εμφυτεύονται με τη χρήση κυστεοσκοπίου ωστέ να τραβηχτούν οι προστατικοί λοβοί που φράσουν τη ροή των ούρων. Το Urolift έχει πάρει έγκριση από το FDA το 2013 και έχει ένδειξη για προστάτες ανάμεσα στα 30 και 80 γραμμάρια χωρίς μέσο λοβό αν και έχουνε γίνει κάποιες μελέτες χωρίς ομάδα ελέγχου για προστάτες με μέσο λοβό. Στις τυχαιοποιημένες μελέτες οι ασθενείς είχαν σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα ούρησης. Ένα μικρό ποσοστό ανέφερε βελτίωση στη στυτική λειτουργία αλλά η διαφορά δεν ήταν στατιστικά σημαντική μετά τα τρία χρόνια από την επέμβαση. Δεν αναφέρθηκαν περιστατικά παλίνδρομης εκσπερμάτισης με το Urolift.
Το Rezüm είναι μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική η οποία χρησιμοποιεί τη θερμότητα του ατμού για να καταστρέψει προστατικό ιστό. Γίνεται με κυστεοσκόπηση και μπορεί να γίνει ακόμα και με τοπική αναισθησία. Έχει πάρει έγκριση από το FDA το 2015 και η ενδειξή του είναι για προστάτες ανάμεσα στα 30 και 80 γραμμάρια ακόμα και με μέσο λοβό. Έχουμε πρόσφατα δεδομένα από 5ετή τυχαιοποιημένη μελέτη που δείχνει σημαντική και σταθερή βελτίωση στα συμπτώματα ούρησης. Στους 12 μήνες, μειωμένο όγκο εκσπερμάτισης ανέφερε το 4,4% των ασθενών και έλειψη εκσπερμάτισης το 2,9%. Δεν αναφέρθηκε καμία περίπτωση στυτικής δυσλειτουργίας μετά το Rezüm.
Η νεώτερη προσθήκη στις ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές είναι το AquaBeam. Το AquaBeam είναι ένα αυτοματοποιημένο ρομποτικό σύστημα το οποίο με καθοδήγηση υπερήχου χρησιμοποιεί υδροβολή για να αφαιρέσει προστατικό ιστό. Το AquaBeam έχει πάρει έγκριση για προστάτες ανάμεσα στα 30 και 80 γραμμάρια και φαίνεται ότι είναι πιο αποτελεσματικό από την κλασσική διουρηθρική προστατεκτομή στην βελτίωση των συμπτωμάτων ούρησης. Ο κίνδυνος παλίνδρομης εκσπερμάτισης με το AquaBeam είναι 11% έναντι 29% με το TURP. Το AquaBeam έχει δοκιμαστεί και σε προστάτες ανάμεσα στα 80 και 150 γραμμάρια. Σε αυτή την περίπτωση ο κίνδυνος παλίνδρομης εκσπερμάτισης είναι 17% και της στυτικής δυσλειτουργία 1%.
Ιστορικά η κλασσική τεχνική διατήρησης της εκσπερμάτισης ήταν η διουρηθρική εκτομή του προστάτη (TUIP). To TUIP έχει έγκριση για προστάτες ως 30 γραμμάρια αλλά δεν συνιστάται ως τεχνική διατήρησης της εκσπερμάτισης. Σε μετααναλύσεις ο κίνδυνος παλίνδρομης εκσπερμάτισης είναι 18% με το TUIP έναντι 65% με το TURP.
Ο εμβολισμός των προστατικών αρτηριών είναι μια τεχνική με χαμηλό κίνδυνο παλίνδρομης εκσπερμάτισης αλλά προς το παρών θεωρείται ακόμα πειραματική και συνιστάται μόνο μέσα στο πλαίσιο κλινικών μελετών.
| Τεχνική | Μέγεθος προστάτη | Μέσος λοβός | Χρόνια δεδομένων | Κίνδυνος στυτικής δυσλειτουργίας | Κίνδυνος παλίνδρομης εκσπερμάτισης |
| Urolift | 30-80 cc | Όχι | 5 | 0% | 0% |
| Rezum | 30-80 cc | Ναι | 5 | 0% | 2,9% |
| AquaBeam | 30-80 cc | Ναι | 3 | 3,4% | 11% |
| TUIP | <30 cc | Όχι | – | – | 18,2% |
Η διατήρηση της στύσης και της εκσπερμάτισης είναι σημαντική για τους ασθενείς και πρέπει να ενημερώνονται για τους κινδύνους και τις εναλλακτικές που έχουν πριν από χειρουρική επέμβαση για υπερπλασία προστάτη. Το Urolift και το Rezum έχουν τον χαμηλότερο κίνδυνο παλίνδρομης εκσπερμάτισης για προστάτες ως 80 γραμμάρια. Για μεγαλύτερους προστάτες το Aquabeam είναι μια καλύτερη επιλογή σε σχέση με την κλασσική διουρηθρική προστατεκτομή ή την laser εξάχνωση και εκπυρήνιση του προστάτη.
Αντώνης Λογοθέτης,
Χειρουργός Ουρολόγος-Ανδρολόγος
