Η πιο σκληρή προπόνηση θα μπορούσε να διατηρήσει τον εγκέφαλο περισσότερο κοφτερό
Συγγραφέας Νάβαλης Κωνσταντίνος Γράφτηκε στις ,
Αν και η άσκηση έχει συνδεθεί στο παρελθόν με βελτιωμένη λειτουργία του εγκεφάλου, μια νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν δείχνει ότι τα άτομα μπορούν να ενισχύσουν αυτά τα οφέλη απλώς πιέζοντας περισσότερο. Η μελέτη προσθέτει με αυξανόμενες ενδείξεις ότι η ένταση της άσκησης είναι εξίσου σημαντική με την ποσότητα.
Μια πρόσφατη μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσε ότι η καταβολή μεγαλύτερης προσπάθειας στις προπονήσεις θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων και να προσθέσει χρόνια στη ζωή κάποιου. Ακόμη και σύντομες εκρήξεις δραστηριότητας φαίνεται να βοηθούν, αρκεί να είναι λίγο πιο σκληρές.
Οι επιστήμονες εξακολουθούν να ανακαλύπτουν το πώς η άσκηση βοηθά τον εγκέφαλο αλλά ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι έχει να κάνει με την απελευθέρωση μορίων προστασίας του εγκεφάλου όπως η καθεψίνη Β (cathepsin B-CTSB) και ο νευροτροφικός παράγοντας που προέρχεται από τον εγκέφαλο (brain-derived neurotrophic factor-BDNF).
«Αυτά τα δύο μόρια έχουν αποδειχθεί ότι είναι δυνητικά προστατευτικά για τη γνωσιακή υγεία», λέει ο συγγραφέας της μελέτης Corey Mazo, διδακτορικός φοιτητής και ερευνητής στο Εργαστήριο Ανθρώπινης Βιοενέργειας του πανεπιστημίου. “Οι εντατικές περίοδοι άσκησης ήταν οι πιο αποτελεσματικές στην αύξηση των επιπέδων CTSB και BDNF στην συστηματική κυκλοφορία.”
Στη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Brain Plasticity, 16 υγιείς νεαροί ενήλικες έτρεξαν σε διαδρόμους σε διάφορες εντάσεις – 40%, 65%, 80% και 100% της μέγιστης VO2 τους, της ποσότητας οξυγόνου που χρησιμοποιεί το σώμα όταν ένα άτομο ασκείται τόσο σκληρά όσο μπορεί. (Άσκηση στο 100% της μέγιστης VO2 σημαίνει δύσκολη αναπνοή και δυσκολία διατήρησης της προσπάθειας για μεγάλο χρονικό διάστημα.)
Τα δείγματα αίματος που λήφθηκαν πριν και 30 λεπτά μετά τις προπονήσεις 80% και 100% VO2 max αποκάλυψαν αύξηση 20% και 30% στα επίπεδα CTSB, αντίστοιχα. Τα δείγματα που ελήφθησαν μετά τις προπονήσεις 40% και 65% δεν αποκάλυψαν αύξηση. Οι συγγραφείς βρήκαν επίσης μια μέτρια τάση για αυξημένο BDNF μετά από έντονη άσκηση.
Η μελέτη ρίχνει φως στο πώς μπορεί να συμβούν αυτές οι αυξήσεις. Οι βιοψίες μυών που ελήφθησαν πριν και μετά την προπόνηση υψηλής έντασης (80%) έδειξαν παρουσία CTSB και BDNF. Αποκάλυψαν επίσης μια αύξηση στην έκφραση του γονιδίου BDNF, η οποία θέτει το στάδιο για την παραγωγή BDNF. Αυτό υποδηλώνει ότι οι συσπάσεις των μυών (η επιμήκυνση και η βράχυνση των μυών όταν κινείστε) μπορεί να διαδραματίσουν ρόλο στην ενεργοποίηση των οφελών για την τόνωση του εγκεφάλου.
Η άσκηση συνδέεται με την καλή εγκεφαλική λειτουργία
Η μελέτη βασίζεται σε προηγούμενες έρευνες που συνδέουν την άσκηση με τα οφέλη του εγκεφάλου, λένε οι ερευνητές. Οι σωματικά δραστήριοι ενήλικες έχουν σχεδόν 40% χαμηλότερο κίνδυνο γνωσιακής έκπτωσης από τους πιο καθιστικούς συναδέλφους τους. Και σε μια ανασκόπηση της μελέτης του 2020, οι συμμετέχοντες που ασκούνταν λιγότερο είχαν περισσότερες από διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν Αλτσχάιμερ από εκείνους που ασκούνταν περισσότερο.
«Δίπλα στη διατροφή που υποστηρίζει τον εγκέφαλο, τίποτα δεν είναι τόσο κρίσιμο για τη διατήρηση του όγκου του εγκεφάλου, της μνήμης και της γενικής γνωσιακής λειτουργίας όσο η τακτική έντονη άσκηση», λέει ο Joseph Keon, συγγραφέας του The Alzheimer’s Revolution, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Η άσκηση αλλάζει κυριολεκτικά το μέγεθος, τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου».
Η μελέτη δεν αναφέρει πώς η έντονη άσκηση θα επηρεάσει τους ηλικιωμένους ενήλικες που ήδη αντιμετωπίζουν μείωση της εγκεφαλικής λειτουργίας.
Και το μικρό μέγεθος δείγματος σημαίνει ότι θα χρειαστεί περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα και επίσης να προσδιοριστεί η ακριβής δόση έντονης άσκησης – όπως πόσο καιρό και πόσο συχνά – απαιτείται για να αποτρέψει τη γνωστική έκπτωση σε διαφορετικούς πληθυσμούς, λέει ο Mazo.
Προς το παρόν, οι ασθενείς θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο να προσθέσουν περιόδους έντονης άσκησης στη ρουτίνα της φυσικής τους κατάστασης, αν δεν το κάνουν ήδη. Ωστόσο, θα πρέπει πρώτα να μιλήσουν με έναν κλινικό γιατρό εάν είναι νέοι στην άσκηση ή έχουν κάποια ιατρική πάθηση.
Πηγή: WebMD Health News. Working Out Harder Could Keep the Brain Sharper.Lisa Jhung.December 21, 2022
Νάβαλης Κωνσταντίνος,
Φυσίατρος
