Η Δύναμη του να Γνωρίζεις τα Δυνατά σου Σημεία
Συγγραφέας Λίζα Βάρβογλη Γράφτηκε στις ,
Ένας Δρόμος προς την Ευεξία μέσω της Ιατρικής Τρόπου Ζωής
Η ευεξία έχει γίνει συνώνυμο της σωματικής άσκησης, της διατροφής και της διαχείρισης του στρες. Αλλά τι θα γινόταν αν το κλειδί για την ολιστική ευεξία βρισκόταν βαθύτερα — μέσα στα εσωτερικά μας δυνατά σημεία;
Η κατανόηση και η αξιοποίηση των δυνατών σου σημείων είναι ένας θεμελιώδης πυλώνας της ιατρικής τρόπου ζωής, μιας τεκμηριωμένης προσέγγισης που ενσωματώνει την αλλαγή συμπεριφοράς για την πρόληψη και διαχείριση χρόνιων ασθενειών. Η ιατρική τρόπου ζωής πορεύεται χέρι-χέρι με την ψυχολογία.
Ολοκλήρωσα έναν εκπαιδευτικό κύκλο στην ιατρική τρόπου ζωής στο πανεπιστήμιο HARVARD και σε αυτό το άρθρο σου παρουσιάζω κάποιες από τις νέες ιδέες που παρουσιάστηκαν εκεί. Πολύ μακριά από το να είναι απλώς κινητοποιητική ρητορική, η αυτογνωσία, ιδιαίτερα των έμφυτων δυνατοτήτων σου, έχει αποδειχθεί επιστημονικά ως κρίσιμος παράγοντας για την επίτευξη και διατήρηση της ευεξίας.
Η Σημασία των Δυνατών Σημείων στην Ευεξία
Η ιατρική τρόπου ζωής βασίζεται στην ιδέα της αντιμετώπισης του ατόμου συνολικά, λαμβάνοντας υπόψη τη σωματική, ψυχική και συναισθηματική υγεία. Όταν ευθυγραμμίζεις τις καθημερινές σου συνήθειες με τα δυνατά σου σημεία, φυσικά οδηγείσαι προς πιο υγιεινές επιλογές που αισθάνονται αβίαστες και βιώσιμες.
Τι είναι τα δυνατά σημεία;
Εμείς οι ψυχολόγοι αναγνωρίζουμε ότι τα δυνατά σημεία είναι ο μοναδικός συνδυασμός ταλέντων, δεξιοτήτων και χαρακτηριστικών που κάθε άτομο κατέχει, και τα οποία του δίνουν τη δυνατότητα να ακμάσει. Ενώ οι παρεμβάσεις τρόπου ζωής επικεντρώνονται συνήθως στην τροποποίηση της συμπεριφοράς — όπως η βελτίωση της διατροφής ή η αύξηση της άσκησης — η γνώση των δυνατών σου σημείων σου προσφέρει μια διαφορετική διαδρομή προς τους στόχους σου.
Αντί να αναγκάζεις τον εαυτό σου να υιοθετήσει συνήθειες που δεν συνάδουν με το ποιος είσαι, χρησιμοποιώντας τα δυνατά σου σημεία μπορείς να καλλιεργήσεις την ευεξία με τρόπους που είναι αυθεντικοί και ελκυστικοί για εσένα.
Για παράδειγμα, κάποιος που έχει ως δυνατό σημείο τη δημιουργικότητα μπορεί να βρει επιτυχία στην επίτευξη της ευεξίας συμμετέχοντας σε καινοτόμες και καλλιτεχνικές δραστηριότητες που μειώνουν το στρες — όπως η ζωγραφική ή η συγγραφή — παρά ακολουθώντας πιο αυστηρές τεχνικές ανακούφισης του στρες. Ένα άλλο άτομο, που η δύναμή του είναι η ικανότητά του να συνδέεται κοινωνικά, μπορεί να ωφεληθεί περισσότερο από ομαδικά μαθήματα γυμναστικής ή από το να μαγειρεύει υγιεινά γεύματα με φίλους, παρά από ατομικές προπονήσεις ή διατροφικά πλάνα.
Η Επιστήμη της Αυτογνωσίας και της Ευεξίας
Ο ρόλος της αυτογνωσίας στην επίτευξη ευεξίας έχει επιβεβαιωθεί από πολλές μελέτες, αποκαλύπτοντας ενδιαφέροντα ευρήματα.
Ένα λιγότερο γνωστό γεγονός είναι ότι η γνώση των δυνατών σου σημείων μπορεί να ενισχύσει όχι μόνο την ψυχική ευεξία αλλά και τη σωματική ανθεκτικότητα.
Μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα που γνωρίζουν τα δυνατά τους σημεία έχουν καλύτερη ανοσολογική λειτουργία και είναι πιο ανθεκτικά στο στρες. Αυτό το φαινόμενο συνδέεται με έναν νευροβιολογικό μηχανισμό γνωστό ως θεωρία του «διεύρυνε και οικοδόμησε», η οποία προτείνει ότι τα θετικά συναισθήματα διευρύνουν τις σκέψεις και τις δράσεις μας, βοηθώντας μας να οικοδομήσουμε μακροχρόνιους πόρους, όπως η σωματική υγεία και οι κοινωνικές συνδέσεις. Όταν χρησιμοποιούμε τα δυνατά μας σημεία στην καθημερινή μας ζωή, βιώνουμε περισσότερα θετικά συναισθήματα, τα οποία με την πάροδο του χρόνου ενισχύουν τις υγιείς συμπεριφορές και βελτιώνουν τη φυσιολογική μας ευεξία.
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι η γνώση των δυνατών σου σημείων συμβάλλει σε υψηλότερη ικανοποίηση από τη ζωή και σε χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης άγχους και κατάθλιψης. Μια μελέτη του 2005 που δημοσιεύθηκε στο Journal of Social and Clinical Psychology τόνισε ότι τα άτομα που γνώριζαν και χρησιμοποιούσαν τακτικά τα δυνατά τους σημεία ανέφεραν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας από εκείνα που δεν ασχολούνταν με αυτή την πρακτική. Η γνώση των προσωπικών δυνατών σημείων οδήγησε επίσης σε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα απέναντι στις αναπόφευκτες προκλήσεις της ζωής.
Εφαρμογή των Δυνατών Σημείων στην Καθημερινότητα
Η γνώση και η εφαρμογή των δυνατών σημείων μπορεί να προσφέρει μια μετασχηματιστική προσέγγιση στην υγεία. Για παράδειγμα, οι ειδικοί στον χώρο της υγείας μπορούν να εξατομικεύσουν τις παρεμβάσεις καθοδηγώντας τα άτομα να αξιοποιήσουν τα δυνατά τους σημεία στην οικοδόμηση υγιεινών συνηθειών. Για παράδειγμα, ένα άτομο με ισχυρό το στοιχείο της πειθαρχίας μπορεί να βρει ευκολότερο να τηρήσει τις δομημένες διατροφικές αλλαγές, ενώ κάποιος με έντονο το αίσθημα της ενσυναίσθησης μπορεί να ακμάσει συμμετέχοντας σε ομάδες υποστήριξης ή σε κοινότητες που επικεντρώνονται στην υγεία.
Εστιάζοντας στα προσωπικά δυνατά σημεία του καθενός, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν αποτελούν απλώς προσωρινές λύσεις, αλλά γίνονται μέρος της ταυτότητας ενός ατόμου. Αυτή η προσέγγιση οδηγεί σε ένα βαθύτερο αίσθημα ικανοποίησης και βιώσιμης ευεξίας.
Όλοι κρύβουμε έναν πολύτιμο θησαυρό μέσα µας! Είναι οι εσωτερικές µας δυνάμεις που µας βοηθάνε να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις, τις δυσκολίες και στα προβλήματα της ζωής.
Δρ. Λίζα Βάρβογλη,
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
