Τι είναι το PSA;
Το PSA (Ειδικό Προστατικό Αντιγόνο) είναι μια πρωτεϊνη που εκκρίνεται από τον προστάτη αδένα. Η μεγαλύτερη ποσότητα διοχετεύεται στο σπερματικό υγρό ενώ μικρότερες ποσότητες εισέρχονται στο αίμα.Η μέτρηση του PSA μπορεί να γίνει με μια απλή εξέταση αίματος και πρέπει να γίνεται μια φορά το χρόνο μετά την ηλικία των 45 ετών.
Γιατί πρέπει να γίνεται τακτικός έλεγχος του PSA;
Το PSA είναι ένας πολύ ευαίσθητος δείκτης για τις παθήσεις του προστάτη. Η εξέταση αυτή χρησιμοποιείται:
• Για να ανιχνεύσουμε έγκαιρα τον καρκίνο σε περιπτώσεις με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης της νόσου π.χ. με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη.
• Κατά τη διάρκεια της διερεύνησης ανδρών με συμπτώματα προστατισμού όπως δυσκολία στην ούρηση, νυκτουρία, συχνουρία και διακεκομμένη ούρηση.
• Για να παρακολουθήσουμε ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο του προστάτη, εάν δηλαδή η νόσος παραμένει στάσιμη και υπάρχει ανταπόκριση στη θεραπεία.
Τι συμβαίνει όταν υπάρχει μια υψηλή τιμή PSA;
Οι τιμές του PSA είναι συνήθως υψηλές όταν υπάρχει καρκίνος του προστάτη. Υπάρχουν ωστόσο και άλλες παθήσεις που έχουν σαν αποτέλεσμα υψηλό PSA.
• Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (BPH). Είναι μια συνηθισμένη πάθηση των ανδρών που η συχνότητά της αυξάνεται με την πάροδο της ηλικίας. Η υπερπλασία του αδένα συντελεί σε μεγαλύτερη παραγωγή του PSA με συνέπεια να ανευρίσκονται υψηλότερες τιμές της πρωτεϊνης αυτής στο αίμα.
• Φλεγμονές του προστάτη όπως οξεία ή χρόνια προστατίτιδα.
• Μετά από χειρουργεία όπως διουρηθρική προστατεκτομή, βιοψία του προστάτη, τοποθέτηση καθετήρα κύστης, μάλαξη του προστάτη
Επομένως η ανέυρεση υψηλών τιμών PSA δε σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει καρκίνος του προστάτη, μπορεί δηλαδή ο άνδρας να πάσχει από κάποια άλλη καλοήθη πάθηση του ουροποιητικού συστήματος.
Ο ουρολόγος χρησιμοποιεί την τιμή του PSA σε συνδυασμό με άλλες εξετάσεις Complex PSA, δακτυλική εξέταση κ.τ.λ. Τα αποτελέσματα όλων αυτών θα κριθούν εάν πρέπει να γίνει διορθικό υπερηχογράφημα και κατευθυνόμενη βιοψία προστάτη.
Τι πρέπει να γνωρίζω παίρνοντας την τιμή του PSA;
Υψηλές τιμές PSA δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι πάσχετε από καρκίνο του προστάτη.
Ο καρκίνος του προστάτη δεν προκαλεί πάντα αύξηση των τιμών του PSA, αυτό όμως συμβαίνει σπανιότερα.Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη έχετε μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσετε τη νόσο.
Σχήμα 2 : Τρισδιάστατη απεικόνιση του μορίου PSA
Συμβουλευθείτε τον ουρολόγο σας όταν υπάρχουν υψηλές τιμές PSA. Εκείνος θα κρίνει εάν χρειάζονται επιπλεόν εργαστηριακές εξετάσεις ή διορθικό υπερηχογράφημα.