Εγκυμοσύνη και Θηλασμός
Συγγραφέας Θεοδώρα Μάλλη Γράφτηκε στις ,
Σίγουρα και εσείς, όπως κάθε μητέρα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κάνετε σκέψεις σχετικά με το θηλασμό. Οι εμπειρίες που ήδη μπορεί να έχετε, επηρεάζουν την απόφασή σας. Οι εμπειρίες αυτές μπορεί να είναι προσωπικές, εάν ήδη έχετε θηλάσει στο παρελθόν, ή να προέρχονται από το περιβάλλον σας, για παράδειγμα από φίλες ή συγγενείς που έχουν θηλάσει ή θηλάζουν. Ακόμα και αν δεν είναι πάντα θετικές, μην απογοητεύεστε. Κάθε «ζευγάρι» μητέρας – παιδιού είναι ξεχωριστό, όπως διαφορετικές είναι και οι καταστάσεις που βιώνετε κάθε φορά και σας επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα. Για παράδειγμα, πολλές μητέρες που δυσκολεύτηκαν να θηλάσουν το πρώτο παιδί, θηλάζουν το δεύτερο χωρίς προβλήματα.
Εκτός από τα παραπάνω, σημαντικό ρόλο στην απόφασή σας παίζουν και οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες τις οποίες βιώνετε. Έτσι, πολλές μητέρες που θηλάζουν, συναντούν δυσκολίες όταν μετά από σύντομο χρονικό διάστημα, πρέπει να επιστρέψουν στη δουλειά τους. Ακόμα και αν ήδη γνωρίζετε, ότι 2-3 μήνες μετά τον τοκετό πρέπει να ξαναρχίσετε να δουλεύετε, αξίζει τον κόπο να ξεκινήσετε με το θηλασμό. Ακόμα και μια ημέρα θηλασμού, παίζει σημαντικό ρόλο για την υγεία του μωρού σας! Εκτός αυτού, ο θηλασμός είναι ο πιο οικονομικός τρόπος να θρέψετε το μωρό σας.
Εκτός από τα παραπάνω, σημαντικό ρόλο για την απόφασή σας, αλλά και γενικά για την επιτυχία του θηλασμού, παίζει και η στάση του συντρόφου σας. Εάν αυτή είναι θετική, συχνά σας στηρίζει και σας βοηθά στις δύσκολες στιγμές. Συζητήστε ανοιχτά μαζί του και μάθετε τι σκέψεις κάνει σχετικά με το θέμα.
Η απόφαση για το εάν θα θηλάσετε ή όχι ανήκει αποκλειστικά σε εσάς και το σύντροφό σας. Σκοπός αυτής της σελίδας είναι να σας δώσει τις απαραίτητες πληροφορίες για μια τέτοια απόφαση και όχι να σας επηρεάσει προς κάποια κατεύθυνση. Το σημαντικότερο είναι πάντως, η απόφασή σας να είναι συνειδητή και να αισθάνεστε καλά με αυτή!
Προετοιμασία για το θηλασμό
Ήδη από την εμβρυϊκή περίοδο, αναπτύσσονται στο θηλυκό έμβρυο οι καταβολές του στήθους. Στην εφηβεία, ο αδένας του στήθους και οι γαλακτοφόροι πόροι μεγαλώνουν. Αργότερα με την εμμηναρχή, σε κάθε κύκλο, με την επίδραση των ορμονών, το στήθος αναπτύσσεται παραπέρα. Όμως ποτέ πριν δεν γίνονται οι αλλαγές του στήθους τόσο αισθητές όσο στην εγκυμοσύνη!
Ένα από τα πρώτα σημάδια της εγκυμοσύνης, που παρατηρούν πολλές γυναίκες, είναι το μεγάλωμα του στήθους. Ο αδένας του στήθους αλλάζει κάτω από την επίδραση των ορμονών της εγκυμοσύνης και προετοιμάζεται για τη λειτουργία του στη λοχεία. Το στήθος είναι πιο βαρύ και πιο ευαίσθητο. Η θηλαία άλως χρωματίζεται πιο σκούρα και στην επιφάνεια του στήθους εμφανίζονται σε πολλές γυναίκες πολυάριθμες μικρές φλεβίτσες, μια και το στήθος τώρα αιματώνεται περισσότερο. Το γεγονός ότι το στήθος στην εγκυμοσύνη δεν παράγει ακόμα γάλα, εξηγείται με την επίδραση των ορμονών του πλακούντα (οιστρογόνα και προγεστερόνη), που αναστέλλουν την παραγωγή του γάλακτος. Μετά τον τοκετό και μόλις γεννηθεί ο πλακούντας, το στήθος είναι σε θέση να παράγει γάλα και αυτό ήδη από την 16η εβδομάδα της εγκυμοσύνης!
Όπως βλέπετε, το σώμα σας προετοιμάζεται για το θηλασμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Κάθε γυναίκα,εκτός ίσως από ελάχιστες εξαιρέσεις, έχει τις σωματικές προϋποθέσεις για να θηλάσει το παιδί της. Το μόνο που μένει είναι να προετοιμαστείτε και πνευματικά για το θηλασμό, όπως άλλωστε και για τον τοκετό, μαζεύοντας τις απαραίτητες πληροφορίες και κάνοντας ορισμένες σκέψεις.
Ανάλογη με τις εμπειρίες σας και τις απόψεις σας θα είναι σίγουρα και η στάση σας απέναντι στο θηλασμό. Γυναίκες, που έχουν βιώσει στο άμεσο φιλικό ή οικογενειακό τους περιβάλλον το θηλασμό σαν μια επιτυχημένη και φυσική σχέση ανάμεσα σε μητέρα και παιδί χωρίς προβλήματα, έχουν συνήθως θετική στάση απέναντι του και παρουσιάζουν με τη σειρά τους λιγότερα προβλήματα όταν θηλάζουν. Συχνά μπορεί να ακούσετε όμως και πολύ αρνητικά σχόλια σε σχέση με το θηλασμό, κυρίως από γυναίκες που αντιμετώπισαν προβλήματα και για κάποιους λόγους δεν κατάφεραν ή δεν θέλησαν να θηλάσουν. Όπως και να έχει μην πτοείσθε! Είναι γεγονός, ότι οι περισσότερες γυναίκες είναι σε θέση να θηλάσουν χωρίς προβλήματα. Ακόμα και εάν εσείς η ίδια έχετε αντιμετωπίσει προβλήματα στο θηλασμό του προηγούμενου παιδιού σας, σκεφθείτε ότι η κάθε εγκυμοσύνη και το κάθε παιδί είναι διαφορετικά και ότι αυτή τη φορά μπορεί τα πράγματα να είναι πολύ πιο θετικά.
Σε κάθε περίπτωση, σημαντικό ρόλο παίζει η καλή πληροφόρηση σχετικά με το θηλασμό, έτσι ώστε να γνωρίζετε καλά τι ακριβώς συμβαίνει στο σώμα σας κατά την περίοδο της γαλουχίας και τι ανάγκες έχει το μωρό σας.
Σε αντίθεση με αυτό που ακούγεται συχνά, ο θηλασμός δεν είναι ένστικτο! Είναι μια τέχνη, που μαθαίνεται. Πολλές φορές γυναίκες που καταφέρνουν να θηλάσουν αμέσως και χωρίς προβλήματα, έχουν δεχθεί στο παρελθόν, έστω και υποσυνείδητα την επίδραση κάποιων προτύπων. Μια μητέρα ή μια αδελφή για παράδειγμα, που θήλαζαν χωρίς προβλήματα στο οικογενειακό περιβάλλον, είναι ένα πολύ ισχυρό ερέθισμα, που προετοιμάζει για μια εξίσου επιτυχημένη σχέση θηλασμού με το παιδί σας. Αλλά κάτι τέτοιο είναι μάλλον σπάνιο στη σημερινή κοινωνία.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έχετε τον καιρό να πληροφορηθείτε και να προετοιμαστείτε πνευματικά και ψυχολογικά για την περίοδο της λοχείας και το θηλασμό. Δυστυχώς, στη χώρα μας δεν υπάρχουν ακόμα πολλές δυνατότητες πληροφόρησης για το θηλασμό. Πολλά βιβλία σχετικά με το θέμα, είναι τόσο παλιά που προσφέρουν μόνο απαρχαιωμένες γνώσεις, που σήμερα είναι πια ξεπερασμένες. Μαθήματα προετοιμασίας για τον τοκετό και τη λοχεία, προσφέρονται από αρκετές μαίες. Σημαντικό ρόλο παίζει η επαφή με γυναίκες, που θηλάζουν με επιτυχία το παιδί τους. Αυτό μπορεί να γίνει και μέσω του διεθνούς συλλόγου La Leche League.
Μεγάλη σημασία έχει επίσης η επιλογή του νοσοκομείου όπου θα γεννήσετε. Πληροφορηθείτε έγκαιρα για τις συνθήκες που επικρατούν στην κάθε κλινική. Υπάρχει το σύστημα Rooming in κατά το οποίο, το μωρό κοιμάται στο ίδιο δωμάτιο με την μητέρα; Είναι το προσωπικό πρόθυμο να σας βοηθήσει στις πρώτες σας προσπάθειες να θηλάσετε το παιδί σας; Προσφέρονται με την πρώτη δυσκολία τσάι ή γάλα με το μπουκάλι; Στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις υπάρχουν νοσοκομεία φιλικά προς το θηλασμό. Ο χαρακτηρισμός αυτός είναι αποτέλεσμα της εργασίας του προσωπικού των νοσοκομείων αυτών, ώστε να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, που θέτουν ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας και η UNICEF. Είναι λυπηρό, ότι ενώ ακόμα και στη γειτονική Τουρκία υπάρχουν ήδη 80 νοσοκομεία φιλικά στο θηλασμό, στη χώρα μας δεν υπάρχει ακόμα κανένα νοσοκομείο που να του έχει δoθεί αυτός ο τίτλος.
Προετοιμασία του στήθους για το θηλασμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Το στήθος σας αλλάζει και προετοιμάζεται από μόνο του για το θηλασμό. Σε αντίθεση με τις απόψεις που επικρατούσαν παλαιότερα, μια ιδιαίτερη προετοιμασία του στήθους και των θηλών δεν είναι αναγκαία. Πολύ περισσότερο βοηθά η απλή παρατήρηση των αλλαγών του στήθους στην εγκυμοσύνη. Κοιταχτείτε στον καθρέφτη και θαυμάστε τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα σας. Συμφιλιωθείτε με τη νέα σας εικόνα. Μια καλή σχέση με το σώμα σας, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, τόσο για την προετοιμασία για το θηλασμό, όσο και για τον τοκετό.
Το καλοκαίρι, η έκθεση του στήθους στον ήλιο, πάντα με μέτρο, είναι μια καλή προετοιμασία των θηλών για το θηλασμό. Το δέρμα στην περιοχή των θηλών είναι ευαίσθητο και διατηρείται στιλπνό μέσω της λιπαρής ουσίας που εκκρίνεται από τα φυμάτια του Μontgomery. Η χρήση σαπουνιού ή οινοπνεύματος (και σε αρώματα) στην περιοχή των θηλών, δεν συστήνεται γιατί ξηραίνει το δέρμα και το κάνει ευαίσθητο σε ερεθισμούς. Σε πολλά βιβλία συστήνεται, ιδίως τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης, να βγάζει κανείς μερικές σταγόνες γάλα πιέζοντας τη θηλή ή να τραβάει τη θηλή προς τα έξω. Κάτι τέτοιο όχι μόνο είναι επώδυνο αλλά και επικίνδυνο, γιατί μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό του στήθους. Ακόμα, το μασάζ των θηλών μπορεί να προκαλέσει πρόωρες συσπάσεις της μήτρας και δε συστήνεται, ειδικά σε περίπτωση προδιάθεσης για πρόωρο τοκετό.
