ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Συγγραφέας Αναστάσιος Παπαλαζάρου Γράφτηκε στις ,
Ίσως η πρώτη ματιά να μην προσδιορίζει επακριβώς το μέγεθος της σχέσης των δύο αυτών φαινομένων, ίσως πάλι για πολλούς να φαίνονται ως δύο μη σχετικές μεταξύ τους καταστάσεις, η αλήθεια όμως είναι ότι πρόκειται για μία αποδεδειγμένη σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Δηλαδή οι αυξημένες ώρες παρακολούθησης τηλεόρασης βίντεο και βιντεοπαιχνιδιών οδηγούν στην αύξηση βάρους.
Αυτό είναι το συμπέρασμα πρόσφατης μελέτης που δημοσιεύτηκε στο εξειδικευμένο για την παχυσαρκία διεθνές περιοδικό (Int.J.Obesity 2003) και ουσιαστικά επιβεβαιώνει και ένα πλήθος άλλων ερευνών που δείχνουν λίγο-πολύ το ίδιο : όσο περισσότερο καθόμαστε τόσο περισσότερο βάρος έχουμε. Συγκεκριμένα η προαναφερθείσα μελέτη έδειξε ότι παιδιά ηλικίας 4 ετών που βλέπουν 2.4 ώρες / μέρα τηλεόραση προσλαμβάνουν 1600 θερμίδες / μέρα, ενώ αυτά που βλέπουν 1.1 ώρες / μέρα παίρνουν 1486 θερμίδες / μέρα. Με άλλα λόγια τα πιο τηλεορασιόπληκτα παιδιά θα ζυγίζουν 5-6 κιλά περισσότερο από τα άλλα μέσα σε ένα χρόνο. Φαντασθείτε δηλαδή αν η κατάσταση αυτή γίνει συνήθεια πόσες περισσότερες πιθανότητες έχουν να γίνουν παχύσαρκοι έφηβοι και παχύσαρκοι ενήλικες ?
Το φαινόμενο της παιδικής παχυσαρκίας παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις παγκοσμίως και το δυστύχημα είναι ότι η επιστημονική κοινότητα δεν προσφέρει επαρκώς αποτελεσματικές λύσεις. Η αποτυχημένη προσέγγιση καθρεπτίζεται στις επιδημικές διαστάσεις που τείνει να λάβει σήμερα το φαινόμενο της ενήλικης παχυσαρκίας όπου τα τελευταία 15 χρόνια είχαμε αύξηση των παχύσαρκων κατά 75%. Είναι κοινός τόπος πια σήμερα ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα από τις ρίζες του, δηλαδή από την παιδική ηλικία.
Προεκτείνοντας τη σχέση τηλεόρασης – παιδικής παχυσαρκίας αναφέρω και αυτό : Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης έδειξαν ότι τα παιδιά που έχουν στο δωμάτιό τους τηλεόραση είναι περισσότερο παχύσαρκα από τα παιδιά που δεν έχουν. Η παρουσία της τηλεόρασης σχετίζεται τόσο με τα μειωμένα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας όσο και με την επιρροή της διαφήμισης. Επίσης στην έρευνά τους τονίζεται ότι απομάκρυνση της τηλεόρασης από το υπνοδωμάτιο μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης της παχυσαρκίας.
Αναγνωρίζοντας τον κίνδυνο υπεραπλούστευσης ενός φαινομένου που πιθανόν ακόμα να μην γνωρίζουμε όλες του τις πτυχές μπορούμε να πούμε :
Καθιστική ζωή (TV) > πολύ φαγητό > παχυσαρκία
Που βρίσκεται όμως το μυστικό της αντιμετώπισης ?
Μέσα στην οικογένεια. Οι ίδιοι οι γονείς κρατούν το κλειδί της επιτυχίας και οι πλειονότητά τους δεν το γνωρίζει. Αντιθέτως αναζητώντας το «άλλοθι» τους προφασίζονται την έλλειψη πάρκων, μυθοποιούν την κούραση από τη δουλειά τους που δεν τους αφήνει ελεύθερο χρόνο και επιδίδονται σε αίολες καταγγελίες κατά ταχυφαγείων, κυλικείων κα. Μπορεί να μην υπάρχει πάρκο απέναντι από το διαμέρισμά μας, αλλά υπάρχει σε απόσταση ενός τετάρτου. Αλλά ποιος ανεβαίνει στο αυτοκίνητο τώρα για να πάει στο πάρκο και να ψυχαγωγήσει τα παιδιά. Μας έρχεται πιο εύκολο να τους αγοράσουμε ένα playstation και να τα βυθίσουμε να ζούνε την τρισδιάστατη πραγματικότητα μέσα από έναν υπολογιστή κλεισμένα σε τέσσερις τοίχους. Αμ το άλλο, φταίνε τα φαστφουντάδικα γιατί τα φαγητά είναι πολύ νόστιμα και τα παιδιά δεν μπορούν να αντισταθούν, ή τα κυλικεία που η ποικιλία των προσφερόμενων τροφίμων εξαντλείται σε πατατάκια και σοκολάτες. Όχι πως δεν ευθύνονται και αυτές οι καταστάσεις βέβαια, ευθύνονται και με το παραπάνω, αλλά αυτό θα είναι τι αντικείμενο ενός άλλου άρθρου. Οι γονείς φταίνε που δεν ετοιμάζουν ένα σπιτικό φαγητό, που δεν έχουν μάθει να τρώνε παραδοσιακά όλοι μαζί στο τραπέζι, που δεν βρίσουν το χρόνο να ετοιμάσουν μία σπιτική τυρόπιτα για να πάρει το παιδί στο σχολείο και έναν ολόκληρο κατάλογο πραγμάτων που θα’πρεπε να κάνουν και δεν κάνουν.
Το αποτέλεσμα : κάθε φθινόπωρο οι γονείς να επισκέπτονται διαιτολόγους για να αντιμετωπίσουν την παχυσαρκία των παιδιών τους. Είναι γνωστό πως για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος θα πρέπει τόσο το παιδί όσο και οι γονείς να ενταχθούν σε ένα πρόγραμμα αλλαγής της διατροφικής συμπεριφοράς. Όλες οι έρευνες έχουν δείξει ότι θα πρέπει να μάθει και ο ίδιος ο γονιός να συμπεριφέρεται διατροφικά σωστά και ο τρόπος ζωής αυτός να βιωθεί και στο παιδί. Ζούμε σε μια εποχή που όλα γίνονται με το πάτημα ενός κουμπιού, με το τηλεκοντρόλ αλλάζουμε κανάλι, με το ασανσέρ ανεβαίνουμε ορόφους, με το αυτοκίνητο κινούμαστε. Έτσι όπως πάμε σε λίγο καιρό θα μηδενίσουμε τις δραστηριότητές μας και μόνο θα τρώμε. Ας προσπαθήσουμε να δώσουμε λίγο κίνηση στη μέρα μας, να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας, γιατί μέσα από αυτή την αλλαγή μπορούμε να εμποδίσουμε την μετάλλαξή μας από ανθρώπους-κυνηγούς σε τηλεκατευθυνόμενα όντα.
