Ακτινολογία
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Ακτινολογία ονομάζεται η ειδικότητα της ιατρικής που χρησιμοποιεί τεχνολογίες απεικόνισης των εσωτερικών οργάνων ή άλλων μερών του σώματος, με σκοπό τη διάγνωση και μερικές φορές τη θεραπεία ασθενειών.
Στα αρχικά στάδια, για την απεικόνιση χρησιμοποιήθηκαν οι ακτίνες Χ που ανακαλύφθηκαν από τον Βίλχελμ Ρέντγκεν (Wilhelm Rontgen) το 1895, έτσι η εφαρμογή τους στην ιατρική ονομάστηκε ακτινολογία.
Με την πρόοδο της ιατρικής και της φυσικής, κυρίως τα τελευταία 30 χρόνια, ανακαλύφθηκαν και άλλες μέθοδοι απεικόνισης του σώματος όπως η υπερηχοτομογραφία και ο μαγνητικός συντονισμός) οι οποίες παρ’ όλο που δεν χρησιμοποιούν ακτίνες Χ, συμπεριλαμβάνονται στην ακτινολογία, η οποία μπορεί να μετονομαστεί σε “ιατρική απεικόνιση” (medical imaging).
Η ιατρική ειδικότητα της ακτινολογίας μέχρι το 1979 ασχολείτο με την ακτινοδιαγνωστική, με την ακτινοθεραπεία και με τη ραδιολογία. Η εκπαίδευση σ’ αυτήν διαρκούσε τρία χρόνια. Τότε χωρίστηκε σε τρεις ιατρικές ειδικότητες με τα προαναφερθέντα αντικείμενα που σήμερα λέγονται ακτινοδιαγνωστική, ακτινοθεραπευτική και πυρηνική ιατρική αντιστοίχως και τετραετή διάρκεια εκπαίδευσης για την κάθε μία. Σήμερα “ακτινολόγους” συνηθίζεται να λέμε και να εννοούμε τους ακτινοδιαγνωστές ενώ τα παλαιότερα “ακτινολογικά” τμήματα ή εργαστήρια τα ονομάζουμε πλέον τμήματα “ιατρικών απεικονίσεων” για τους λόγους που προαναφέρονται. Οι διαγνωστικές εικόνες που παράγονται και αξιοποιούνται σ’ αυτά τα εργαστήρια είναι οι απλές και οι ειδικές ακτινολογικές εξετάσεις (συμβατικές), οι αξονικές τομογραφίες, οι υπερηχοτομογραφίες και οι μαγνητικές τομογραφίες. Ένας τομέας της ακτινοδιαγνωστικής που έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες δεκαετίες είναι η “επεμβατική και θεραπευτική ακτινολογία” η οποία χρησιμοποιεί μεθόδους “αιματηρές” (επεμβαίνουμε στο ανθρώπινο σώμα τρυπώντας το δέρμα, τα αγγεία ή άλλους ιστούς) και μ’ αυτές παράγει εξειδικευμένες εικόνες που βοηθούν στη διάγνωση, ενώ κατά τη διάρκειά τους μπορεί ο γιατρός να προβεί σε θεραπευτικές επεμβάσεις χωρίς να γίνει κλασική εγχείρηση. Τέτοιες εξετάσεις είναι οι αγγειογραφίες (αναλογικές και ψηφιακές) αρτηριών και φλεβών, και οι διαδερμικές παρακεντήσεις οργάνων για διαγνωστικούς και θεραπευτικούς σκοπούς.
Οι συμβατικές ακτινολογικές εξετάσεις, οι επεμβατικές και οι αξονικές τομογραφίες χρησιμοποιούν ως μέσο την ακτινοβολία Χ η οποία έχει σημαντικές βιολογικές επιπτώσεις στον οργανισμό και κατά συνέπεια βιολογικό κόστος. Παρόλο που η τεχνολογία μας έχει εφοδιάσει με σύγχρονα μηχανήματα που ελαχιστοποιούν τις χορηγούμενες στον εξεταζόμενο δόσεις ακτινοβολίας, πάντα υπάρχει ένα αθροιστικό βιολογικό κόστος και αυτό είναι το σημαντικότερο μειονέκτημα των διαγνωστικών αυτών μεθόδων. Πρέπει εν τούτοις να τονιστεί ότι το ισοζύγιο όφελος/κόστος κλίνει σαφώς υπέρ του οφέλους, μια και έχει επανειλημμένως διαπιστωθεί ότι η αποφυγή ακτινολογικών εξετάσεων (που έχουν βεβαίως επιστημονικά τεκμηριωμένη ένδειξη), λόγω φόβου για την ακτινοβολία, μπορεί να έχει καταστρεπτικές συνέπειες στην έγκαιρη διαπίστωση και έτσι αποτελεσματική θεραπεία νόσων (ιδιαίτερα του καρκίνου).
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
