Ασκηση για την καρδιά
ΑΣΚΗΣΗ ΜΕ ΒΑΡΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ
Η συστηματική άσκηση έχει πλέον αναγνωριστεί ως αναπόσπαστο μέσο θεραπευτικής αγωγής σε ασθενείς με εκδήλωση στεφανιαίας νόσου. Τα τελευταία χρόνια στα προγράμματα άσκησης καρδιοπαθών, παράλληλα με την αερόβια, εφαρμόζεται όλο και περισσότερο η άσκηση με βάρη ή ασκήσεις με αντιστάσεις, αφού πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι αυτό το είδος άσκησης είναι εξίσου ασφαλές και φέρνει σημαντικά φυσικά και ψυχολογικά οφέλη. Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα άσκησης σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο, θα πρέπει να περιλαμβάνει άσκηση με βάρη με συχνότητα τουλάχιστον δυο φορές την εβδομάδα. Οι τιμές της καρδιακής συχνότητας και της αρτηριακής πίεσης κατά την εκτέλεση των ασκήσεων δύναμης έχουν βρεθεί εντός των κλινικά αποδεκτών ορίων και συγκεκριμένες με αυτές που παρατηρούνται κατά την δοκιμασία κόπωσης. Η άσκηση να ακολουθεί ως επί τον πλείστων τις αρχές της κυκλικής προπόνησης. Επιλέγουμε συνήθως 8 με 12 ασκήσεις (των άνω και κάτω άκρων) οι οποίες εκτελούνται δυναμικά (μέσω ισοτονικών συστολών) σε μέτριο ρυθμό και σε χαμηλή μεσαία ένταση (40 – 60% της μιας μέγιστης επανάληψης) και στοχεύουμε στην ανάπτυξη της μυϊκής αντοχής. Οι ασκήσεις να εκτελούνται σε όλο το εύρος κίνησης των αρθρώσεων και πρέπει οι αθλούμενοι να εκπαιδεύονται στη σωστή εκτέλεση της αναπνοής (εκπνοή κατά την άρση της αντίστασης). Θα πρέπει να προτιμούμε τα μηχανικά βάρη από τα ελεύθερα γιατί είναι πιο εύκολα στην εκμάθηση και πιο ασφαλή. Αυτή η άσκηση δεν έχει σχέση με την εξαντλητική προπόνηση δύναμης στην οποία υποβάλλονται αθλητές της άρσης βαρών ή αθλητές.
Η άσκηση να ξεκινάει με την χρήση μικρών αλτήρων βάρους 0,5-3,0 kgή λάστιχων αντίστασης από το νοσοκομείο. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η μυϊκή ατροφία και διατηρείται ο μυϊκός τόνος, ενώ παράλληλα βελτιώνεται η κινητικότητα των αρθρώσεων.
Η συστηματική εφαρμογή της ξεκινά από την 3 φάση αποκατάστασης και αφού ο ασθενής έχει συμμετάσχει σε προγράμματα αερόβιας άσκησης για χρονικό διάστημα 3 μηνών, αν και μπορεί να κάνει αυτήν την άσκηση και στις πρώτες εβδομάδες μετά την εκδήλωση του εμφράγματος του μυοκαρδίου με καλά αποτελέσματα και χωρίς να εμφανίζονται επιπλοκές.(έρευνες από διεθνείς βιβλιογραφία)
Όσο αφορά τις προσαρμογές και τα οφέλη της άσκησης με βάρη έχουν αναφερθεί μείωση της καρδιακής συχνότητας και της αρτηριακής πίεσης στην ηρεμία και στην υπομέγιστη ένταση, βελτίωση του χρόνου άσκησης (μεταξύ 11-23%) και της VO2 max (μεταξύ 4-19%), μεγάλη αύξηση (μεταξύ 6-56%) της μυϊκής δύναμης, ενώ έχει παρατηρηθεί σημαντική βελτίωση της ψυχολογικής κατάστασης (άγχους, αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμησης). Οι βελτιώσεις αυτές μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς σε όλες τις καθημερινές στιγμές των ασθενών. Επίσης, άτομα της τρίτης ηλικίας με εκδήλωση στεφανιαίας νόσου γίνεται πιο αυτάρκη και αντεπεξέρχεται με μεγαλύτερη ευκολία στις καθημερινές τους ασχολίες (δουλείες του σπιτιού, ψώνια) μετά από συμμετοχή σε ανάλογα προγράμματα.
Η άσκηση με βάρη είναι ασφαλής αλλά και αποτελεσματική για την πλειονότητα των ασθενών με στεφανιαία νόσο και θα πρέπει να συνιστάται ως ένα από τα βασικά συστατικά στοιχεία των προγραμμάτων άσκησης.