Άσθμα
Το άσθμα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης νόσος του αναπνευστικού συστήματος που κατά διαστήματα μπορεί να προκαλεί μείωση της ροής του αέρα από / προς τους πνεύμονες. Το άσθμα προσβάλλει κυρίως νέους και παιδιά, έχει συχνά σημαντικό αλλεργικό υπόβαθρο, ενώ υπάρχει γενετική προδιάθεση.
Η υποβόσκουσα φλεγμονή και ο βρογχόσπασμος είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της νόσου, ενώ η δύσπνοια και ο συριγμός είναι τα κύρια συμπτώματά της.
Επιδημιολογία
Το άσθμα είναι μία διαδεδομένη νόσος σε παγκόσμιο επίπεδο, τα ποσοστά της οποίας αυξάνονται συνεχώς σε παιδιά και ενηλίκους. Συνολικά εκτιμάται ότι το 7,2% του παγκόσμιου πληθυσμού, 6% των ενηλίκων και 10% των παιδιών, έχει άσθμα. Ακόμα και στην Ελλάδα, που είναι χώρα με μικρότερα ποσοστά άσθματος, υπολογίζεται ότι περισσότερα από 500.000 άτομα πάσχουν από τη νόσο.
Το άσθμα θεωρείται νόσος των νέων. Η αναλογία είναι υψηλότερη στις ηλικίες κάτω των 18 ετών και μειώνεται όσο προχωρούν τα χρόνια. Επιπλέον, υψηλά ποσοστά αύξησης της νόσου παρατηρούνται σε παιδιά προ-σχολικής ηλικίας.
Στις παιδικές ηλικίες, περισσότερα αγόρια έχουν άσθμα παρά κορίτσια. Η αναλογία αγόρια προς κορίτσια είναι 3 προς 2 στα παιδιά ηλικίας 6-11 ετών και αυξάνεται σε 8 προς 5 στις ηλικίες 12-17 ετών. Στους ενηλίκους, και ιδιαίτερα μεταξύ 45-74 ετών, το άσθμα είναι πιο συχνό στις γυναίκες.
Ο επιπολασμός της νόσου επηρεάζεται από κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες, όπως χαμηλότερα οικονομικά εισοδήματα, και περιβαλλοντικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των αεροαλλεργιογόνων και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Παράγοντες Κινδύνου
Μεταξύ των εκλυτικών παραγόντων που μπορεί να πυροδοτήσουν επεισόδια άσθματος είναι: οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, η οικιακή σκόνη (ακάρεα), αλλεργιογόννα κατοικιδίων ζώων, ο ανθός διαφόρων δέντρων και φυτών, η άσκηση, το κρύο, ορισμένα φάρμακα (π.χ ασπιρίνη), αλλά και ενδογενείς παράγοντες, όπως το άγχος.
Συμπτώματα
Κατά περιόδους, ο ασθματικός ασθενής βιώνει επαναλαμβανόμενα επεισόδια αναπνευστικών συμπτωμάτων όπως βήχα, συριγμό (σφύριγμα όπως χαρακτηριστικά είναι γνωστό), σφίξιμο στο στήθος και δύσπνοια.
Διάγνωση
Η διάγνωση του άσθματος γίνεται με:
– Λήψη ιστορικού για την ύπαρξη χαρακτηριστικών συμπτωμάτων όπως δύσπνοια, συριγμός, νυκτερινές αφυπνίσεις, αλλά και στοιχείων από το οικογενειακό ιστορικό, το ιστορικό λήψης φαρμάκων ή / και έκθεσης σε επιβαρυντικούς παράγοντες.
– Σπιρομέτρηση – ο ασθενής φυσά μέσα σε σωλήνα που συνδέεται με το σπιρόμετρο και με τον τρόπο αυτό μετράται ο όγκος και η ροή του αέρα από τους πνεύμονες του ασθενούς.
– Ροομέτρηση – με το ροόμετρο μετράται η μέγιστη ταχύτητα με την οποία μπορεί ο ασθενής να βγάλει τον αέρα από τους πνεύμονές του.
Τι πρέπει να κάνει ο ασθματικός ασθενής;
Στα πλαίσια της αντιμετώπισης της νόσου υπάρχει μια σειρά μέτρων πρόληψης, που εστιάζονται κατά κύριο λόγο στην αποφυγή των παραγόντων κινδύνου που μπορεί να οδηγήσουν σε επιδείνωση της νόσου.
Επίσης υπάρχει σειρά φαρμακευτικών αγωγών για το άσθμα. Οι θεραπείες αυτές έχουν στόχο να ελέγξουν τη φλεγμονή των αεραγωγών (συντήρηση), αλλά και να καταστείλουν τα συμπτώματα, όταν εμφανιστούν (ανακούφιση). Στα πλαίσια αυτά, ο ασθενής πρέπει να λαμβάνει την κατάλληλη αγωγή συντήρησης, βάσει της υπόδειξης του ιατρού του, για μεγάλο χρονικό διάστημα με συχνό επανέλεγχο. Το άσθμα είναι μια ύπουλη ασθένεια που συχνά υποεκτιμάται από τους ίδιους τους ασθενείς, οι οποίοι έχουν μάθει να ζουν με περιορισμούς και θεωρούν ότι είναι φυσιολογικό να έχουν ημερήσια συμπτώματα, να χρησιμοποιούν το ανακουφιστικό τους φάρμακο τακτικά, να ξυπνούν τη νύχτα, ακόμα και να ταλαιπωρούνται από παροξυσμούς.
Θεραπευτική Αντιμετώπιση
Το άσθμα είναι μια χρόνια νόσος με υφέσεις και εξάρσεις, που απαιτεί όσο το δυνατόν καλύτερο έλεγχο, για αποφυγή δυσάρεστων για τον ασθενή επιπτώσεων και βελτίωση της ποιότητας ζωής του. Η παγκόσμια ιατρική κοινότητα έχει επικεντρώσει το ενδιαφέρον της σε ακριβώς αυτό: την επίτευξη του ελέγχου της νόσου και τη διατήρησή του για μεγάλες χρονικές περιόδους.
Η απορρύθμιση της νόσου μπορεί να είναι μικρής βαρύτητας, αλλά ενίοτε και σοβαρότερη, με αποτέλεσμα να οδηγήσει τον ασθενή στο νοσοκομείο σε άσχημη κατάσταση. Σε ορισμένες περιπτώσεις πιθανώς να χρειαστεί και εισαγωγή για νοσηλεία.
Η ανάγκη χρήσης ενός ανακουφιστικού φαρμάκου υποδεικνύει κατά πόσο ελέγχεται το άσθμα. Αν υπάρχει ανάγκη να λαμβάνεται το ανακουφιστικό φάρμακο πάνω από 2 φορές την εβδομάδα, τότε σημαίνει ότι ο ασθενής δεν ελέγχεται επαρκώς και συνεπώς απαιτείται επανεξέταση της μέχρι τότε θεραπείας από τον ιατρό του.
Τα τελευταία χρόνια, η ανακάλυψη νέων φαρμάκων όπως τα εισπνεόμενα στεροειδή και τα βρογχοδιασταλτικά μακράς δράσης, έχουν βοηθήσει πολύ ώστε ο αριθμός των ασθενών που καταλήγει στο νοσοκομείο με ασθματική κρίση, να έχει μειωθεί σημαντικά.
Στη διαθέσιμη φαρμακευτική φαρέτρα για την αντιμετώπιση του άσθματος, συμμετέχει και η GSK. Η GSK είναι μια εταιρία με από πολλών ετών δέσμευση στην ανάπτυξη φαρμάκων για την αντιμετώπιση του άσθματος, ενώ διεξάγει ευρύ πρόγραμμα κλινικών μελετών για την εμβάθυνση στις διάφορες πτυχές της νόσου, αλλά και της θεραπευτικής της αντιμετώπισης.
http://www.glaxosmithkline.gr/