Αστυπάλαια
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
H Αστυπάλαια (ή Αστροπαλιά) είναι νησί του Αιγαίου με 1.238 κατοίκους (απογραφή 2001). Κατά μία άποψη, το νησί ονομάστηκε έτσι (άστυ + παλαιός) από τους Δωριείς κατοίκους του, οι οποίοι βρήκαν στην περιοχή ίχνη παλαιότερου οικισμού των Φοινίκων, κατά τους ισχυρισμούς “κάποιων” αρχαιολόγων. Η Αστυπάλαια ανήκει διοικητικά στα Δωδεκάνησα, αλλά γεωγραφικά και πολιτισμικά στέκει ανάμεσα στα Δωδεκάνησα και στις Κυκλάδες.
Νεότερη ιστορία
Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 η Αστυπάλαια ξεσηκώθηκε ακολουθώντας το παράδειγμα της Κάσου. Τον επόμενο χρόνο υπάχθηκε διοικητικά στην επαρχία Θήρας, πλην όμως δεν κατάφερε να συμπεριληφθεί στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος, διατήρησε όμως την αυτονομία της, σύμφωνα με παλαιότερο διάταγμα του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή, που ανανέωσε ο Μαχμούτ Β΄, επί βασιλείας του Όθωνα, το 1835 και που αναγνώρισε το Χαττ-ι Χουμαγιούν το 1856.
Το 1881 η Αστυπάλαια υπάχθηκε στον Καζά (επαρχία) της Καλύμνου, όπου και παρέμεινε μέχρι τις 22 Απριλίου του 1912, οπότε και καταλήφθηκε από τον ιταλικό στόλο κατά τον Ιταλοτουρκικό πόλεμο του 1911-1912. Τελικά, υπό ιταλική κατοχή παρέμεινε μέχρι την Ένωση της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα το 1948.
Μορφολογία
Οι ακτές της Αστυπάλαιας είναι βραχώδεις, με όρμους και παραλίες. Μια μικρή λωρίδα γης περίπου 100 μέτρων, το Στενό, χωρίζει το νησί σε δύο τμήματα το μέσα και το έξω νησί. Στα νοτιοανατολικά υπάρχουν διάφορα μικρά νησιά, όπως η Αγία Κυριακή, ο Χονδρός, το Κουνούπι και ο Κουτσομύτης. Στα Δυτικά βρίσκονται οι νησίδες Οφιδούσα, Χτένια, Ποντικούσα και αλλες. Η πρωτεύουσα και κύριο λιμάνι του νησιού είναι η Αστροπαλιά, ή Χώρα.
Οικισμοί
Εκτός από τη Χώρα που είναι η πρωτεύουσα, υπάρχει ένα ακόμη χωριό που ονομάζεται Ανάληψη (παλιά ονομασία Μαλτεζάνα ή Μαρτιζάνα) και απέχει δέκα χλμ από τη Χώρα. Εδώ βρίσκεται και το αεροδρόμιο του νησιού. Τους καλοκαιρινούς μήνες κατοικείται και το Λιβάδι, παραθαλάσσιος οικισμός που βρίσκεται σε πολύ μικρή απόσταση από τη Χώρα. Ένας ακόμη μικροσκοπικός οικισμός βρίσκεται στα ΒΑ του νησιού και λέγεται Βαθύ.
Διαμονή
Υπάρχουν πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια, λίγα ξενοδοχεία και κάμπινγκ. Τον Αύγουστο όμως είναι αρκετά δύσκολο να βρεθεί ελεύθερο δωμάτιο αν δεν έχει γίνει έγκαιρη κράτηση.
Παραλίες
Υπάρχουν ωραιότατες παραλίες σε όλη τη νοτιοδυτική πλευρά του νησιού. Η πιο ονομαστή είναι το Τζανάκι, λίγα χιλιόμετρα από τη Χώρα. Επίσης το Λιβάδι, ο Άγιος Βασίλειος, ο Άγιος Κωνσταντίνος, οι Βάτσες και τα Καμινάκια. Στα ανατολικά υπάρχουν οι Πλάκες, το Μπλε Λιμανάκι και η παραλία της Μαρτιζάνας. Οι παραλίες της Αστυπάλαιας έχουν συνήθως βότσαλα και διακρίνονται για τα κατακάθαρα και διαυγή νερά τους.
Αξιοθέατα
Το σπουδαιότερο αξιοθέατο είναι το κάστρο της Αστροπαλιάς που αποτελεί κατάλοιπο της Ενετοκρατίας. Στις παρυφές του κάστρου βρίσκεται και η ονομαστή εκκλησία της Παναγίας της Πορταΐτισσας, που γιορτάζει στις 15 Αυγούστου. Στο πανηγύρι της προσφέρεται δωρεάν δείπνο σε όλους, με πρώτο πιάτο τη σπεσιαλιτέ του νησιού, το περίφημο Λαμπριανό, (κατσικάκι γεμιστό με ρύζι και συκωτάκια).
Σήμα κατατεθέν του νησιού είναι και οι πολύ καλά διατηρημένοι ανεμόμυλοι. Άξιο επίσκεψης είναι επίσης το κάστρο του Αγίου Ιωάννη, καθώς και τα δύο σπήλαια του νησιού, πλούσια σε σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Στη Χώρα βρίσκεται και το Αρχαιολογικό Μουσείο της νήσου, με αρκετά εξαιρετικά εκθέματα.
Διασκέδαση
Αν και η Αστυπάλαια είναι ένα μικρό νησί, προσφέρει πλούσια νυκτερινή διασκέδαση στους επισκέπτες της. Αρκετά μπαράκια, μεζεδοπωλεία με μουσική, παραδοσιακά καφενεία, ντισκοτέκ και φυσικά δεκάδες ταβέρνες με φρέσκο και φτηνό ψάρι. Η διασκέδαση στην Αστυπάλαια κρατά συνήθως μέχρι την ανατολή. Είθισται μάλιστα μετά τη διασκέδαση να πηγαίνουν στο κάστρο για να απολαύσουν από κει το μαγικό θέαμα της ανατολής του ήλιου που αναδύεται μέσα από το πέλαγος.
Συγκοινωνία
Η Αστυπάλαια συνδέεται ακτοπλοϊκά με τον Πειραιά και τα άλλα νησιά των Δωδεκανήσων. Στο νησί υπάρχει και αεροδρόμιο με σχετικά καλή σύνδεση με τον αερολιμένα Αθηνών και Ρόδου.
Αεροδρόμιο
O κρατικός αερολιμένας της Αστυπάλαιας (IATA: JTY) συνδέει το νησί με την Αθήνα, τη Λέρο, την Κω και τη Ρόδο. Χρησιμοποιούνται αεροσκάφη ATR 42 (50 Θέσεων) και DASH 8-100 (37 θέσεων). Αεροπορική εταιρία που εξυπηρετεί το αεροδρόμιο είναι η Olympic Air.
