Ψωριαστική Αρθριτιδα
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Η Ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια από τις χρόνιες φλεγμονώδεις αρθρίτιδες.
Ανήκει στην κατηγορία των οροαρνητικών σπονδυλαρθριτίδων. Στην ίδια κατηγορία ανήκει η Αγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα, η αντιδραστική αρθρίτιδα, σύνδρομο Reiter και οι εντεροπαθητικές αρθρίτιδες . Ονομάζονται έτσι γιατί σε αυτές τις νόσους, ο ρευματοειδής παράγοντας είναι αρνητικός.
Χαρακτηρίζεται από συνύπαρξη αρθρίτιδας και εξανθήματος ψωρίασης, αν και πολλές φορές δεν αποκλείεται το εξάνθημα να απουσιάζει ή να έπεται χρονικά της εμφάνισης της αρθρίτιδας. Η εμφάνιση συγκεκριμένου τύπου αρθρίτιδας σε ασθενή με έστω θετικό οικογενειακό ιστορικό ψωρίασης, θέτει τη διάγνωση.
Σύμφωνα με τις στατιστικές, η αρθρίτιδα μπορεί – να έπεται της ψωρίασης (75%) – να προηγείται της ψωρίασης (10%) – ή να εμφανίζεται ταυτόχρονα με το εξάνθημα (15%)
Εμφανίζεται στο 5-7% των ασθενών με Ψωρίαση. H επίπτωση στον γενικό πληθυσμό κυμαίνεται από 1.2% έως 0.1%.
Οι γυναίκες και οι άνδρες προσβάλλονται σε ίδια αναλογία. Στη Νεανική Ψ.Α συνήθως προηγείται η αρθρίτιδα. Συνηθέστερη ηλικία εμφάνισης είναι η ηλικία 9-12 χρόνων.
Συνήθως η βαρύτητα της δερματικής νόσου δεν προδικάζει την εμφάνιση αρθρίτιδας, αν και κάποιοι υποστηρίζουν ότι η αρθρίτιδα είναι πιο επιθετική σε έδαφος εκτεταμένης δερματικής προσβολής. Οι γυναίκες παρουσιάζουν συνηθέστερα συμμετρική περιφερική πολυαρθρίτιδα, ενώ οι άντρες συνηθέστερα αξονική προσβολή, δηλαδή προσβολή της σπονδυλικής στήλης. Η πορεία της δερματικής και αρθρικής νόσου είναι συνήθως ανεξάρτητες.
Η δερματική προσβολή ποικίλλει, έτσι ταξινομείται σε διάφορες μορφές ανάλογα με την εντόπιση και τον τύπο του εξανθήματος: Κοινή ψωρίαση, Ανάστροφη ψωρίαση, ψωρίαση της βαλάνου, των ονύχων, του τριχωτού της κεφαλής, του στοματικού βλεννογόνου, του λάρυγγα και επιπεφυκότα, τη γενικευμένη φλυκταινώδη ψωρίαση και την εντοπισμένη φλυκταινώδη (παλαμοπελματιαια φλυκταινωση), την ερυθροδερμικη ψωρίαση και την σταγονοειδή ψωρίαση.
Στην αρθρική προσβολή διακρίνονται οι εξής τύποι:
Αξονική προσβολή με προσβολή της σπονδυλικής στήλης και ιερολαγονίτιδα
Περιφερική αρθρίτιδα : μονοαρθρίτιδα / ασύμμετρη ολιγοαρθρίτιδα / συμμετρική πολυαρθρίτιδα
Πυρωτική αρθρίτιδα άκρων χειρών με προσβολή των μεσοφαλαγγικών αρθρώσεων – εγγύς και άπω φαλαγγοφαλαγγικών αρθρώσεων που συνήθως συνδυάζεται με ψωρίαση στα νύχια.
Συχνά παρατηρείται ενθεσοπάθεια με συνδεσμοφυτά σπονδυλικής στήλης, άκανθα πτέρνας, τενοντίτιδες χαρακτηριστική είναι η εμφάνιση Δακτυλίτιδας. Ιδιαίτερος τύπος Ψ.Α είναι το σύνδρομο SAPHO που χαρακτηρίζεται από φλυκταίνωση παλαμών και πελμάτων, υπερότωση, οστειίιδα και ακμή.Σπάνια συνυπάρχει οφθαλμική προσβολή με κερατίτιδα, επιπεφυκίτιδα, επισκληρίτιδα και ραγοειδίτιδα.
Οποιοδήποτε στρες στον οργανισμό, πχ ένα κρυολόγημα, μια χειρουργική επέμβαση, η έκθεση στο κρύο η ψυχολογική επιβάρυνση προκαλεί έξαρση.Αξιοπερίεργο είναι το φαινόμενο koepner όπως λέγεται στην ιατρική ορολογία το φαινόμενο κατά το οποίο ένας τραυματισμός προκαλεί έξαρση εξανθήματος ή και εμφάνιση αρθρίτιδας στην περιοχή της κάκωσης.
Για την αντιμετώπιση συνήθως χρειάζεται συνεργασία ρευματολόγου και δερματολόγου κυρίως όταν υπάρχει ταυτόχρονα προσβολή και δέρματος και αρθρώσεων.
Κυριότερο στοιχείο στην θεραπευτική αντιμετώπιση είναι η ψυχική ηρεμία, η καταπολέμηση του άγχους και η ισορροπημένη άσκηση και διατροφή, σε συνδυασμό με την καλή συνεργασία του ασθενούς με τον θεράποντα ιατρό για την επιλογή και ρύθμιση της φαρμακευτικής αγωγής, όταν και εφόσον αυτή είναι αναγκαία.
Τόσο ο ασθενής όσο και το περιβάλλον του θα πρέπει να αποβάλουν, στο μέτρο του δυνατού, το άγχος που προκαλεί η ίδια η νόσος, πέραν του καθημερινού άγχους που αντιμετωπίζει ο καθένας στην καθημερινότητα του.
Η δερματική προσβολή προκαλεί συνήθως μεγάλη ψυχολογική επιβάρυνση και είναι τις πιο πολλές φορές το κυριότερο ενόχλημα για τον ασθενή έστω και αν η αρθρίτιδα προκαλεί περισσότερα λειτουργικά προβλήματα και πόνο όταν είναι σε έξαρση.
Τόσο ο ίδιος ο ασθενής όσο και το οικογενειακό και επαγγελματικό περιβάλλον του θα πρέπει να αποδεχτούν το αισθητικό πρόβλημα που προκαλεί το εξάνθημα, να ενημερωθούν για το ότι σε καμία περίπτωση αυτό δεν είναι μεταδοτικό και να μάθουν να ζουν με αυτό, κυρίως όταν αυτό είναι περιορισμένο, έτσι ώστε η φαρμακευτική αντιμετώπιση να περιορίζεται στις περιπτώσεις όπου χρειάζεται, μια και τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε δεν είναι ακίνδυνα.
Βασική είναι βέβαια και η καλή υγιεινή και καθαριότητα ώστε να αποφεύγεται η τοπική επιμόλυνση στις δερματικές βλάβες λόγω της λύσης της δερματικής συνέχειας στις περιοχές του εξανθήματος.
Η έκθεση στο κρύο επιδεινώνει το εξάνθημα και ίσως και την αρθρίτιδα, κάτι που γνωρίζουν καλά οι ασθενείς μια και ο ήλιος, η θάλασσα και ο ζεστός καιρός, βελτιώνουν γενικά τα συμπτώματα τους
Η αγωγή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που αξιολογούνται εξατομικευμένα για τον κάθε ασθενή , ανάλογα με τη έκταση και τον τύπο της δερματικής και αρθρικής προσβολής ,τα τυχών συνυπάρχοντα άλλα νοσήματα όπως σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, στεφανιαία νόσος κλπ, το φύλο, την ηλικία, ακόμα και τον χώρο διαμονής (αφού κάποιες θεραπείες γίνονται σε εναίσιμη μορφή)
Φαρμακευτική αντιμετώπιση είναι αναγκαία όταν η δερματική προσβολή είναι εκτεταμένη, και γίνεται είτε με τοπικά φάρμακα, είτε με συστηματική αγωγή π.χ BUVA ή με ανοσοκατασταλτικα φάρμακα, όπως είναι η κυκλοσπορινη, η μεθοτρεξατη και τελευταία και η λεφλουνομιδη και οι βιολογικοί παράγοντες αντι TNF.
Τα κορτικοειδή δεν χρησιμοποιούνται πολύ σε συστηματική χορήγηση γιατί συνήθως παρουσιάζεται υποτροπή μετά τη διακοπή τους, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε επιλεγμένες περιπτώσεις .
Για την αρθρική προσβολή στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση από τον πόνο και η πρόληψη της καταστροφής των αρθρώσεων.
Τα αντιφλεγμονώδη αποφεύγονται, όταν είναι δυνατό, γιατί σε κάποιες περιπτώσεις επιδεινώνουν το εξάνθημα.
Η χρόνια φαρμακευτική αγωγή περιορίζεται στις περιπτώσεις πυρωτικής αρθρίτιδας άκρων χειρών, ή όπου υπάρχει εμμένουσα αρθρική προσβολή που δεν απαντά σε τοπική αγωγή π.χ με τοπικές ενδοαρθρικές εγχύσεις κλπ
Τα κυριότερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα όπως είναι η κυκλοσπορίνη , η μεθοτρεξάτη και τελευταία και η λεφλουνομίδη και οι βιολογικοί παράγοντες αντί – TNF που πρόσφατα έχουν χρησιμοποιηθείμε πολύ καλά αποτελέσματα , αλλά η χρήση τους θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στις απόλυτα αναγκαίες περιπτώσεις.
Μετά την έναρξη της θεραπείας ο ασθενής θα πρέπει να παρακολουθείται τακτικά κλινικοεργαστηριακά ώστε να διαπιστωθούν έγκαιρα τυχών αιματολογικές / ηπατικές / νεφρικές η άλλες παρενέργειες των φάρμακων και για να διαπιστωθεί η ανταπόκριση η όχι στην συγκεκριμένη αγωγή και να ρυθμίζεται ανάλογα η δοσολογία, αφού αυτό εξαρτάται από τον κάθε ασθενή ξεχωριστά.Ο θεράπων ιατρός θα δώσει οδηγίες στον ασθενή για τα μέτρα που θα πρέπει να πάρει, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος από τη φαρμακευτική αγωγή.
Η πρόγνωση είναι τις περισσότερες φορές καλή και η αρθρίτιδα ανταποκρίνεται καλά στην φαρμακευτική αγωγή. Στις σοβαρές περιπτώσεις όταν η φλεγμονή επιμένει, μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή της άρθρωσης με διαβρώσεις και αγκύλωση.
Για την ψωρίαση και την Ψωριασική αρθρίτιδα ο ήλιος και η θάλασσα δρουν ευεργετικά. Προσπαθήστε να εκμεταλλευτείτε τις θετικές επιδράσεις του καλοκαιριού μια που βρισκόμαστε σ αυτό το υπέροχο νησί με τις ευνοϊκές για σας συνθήκες !
Το χειμώνα προστατευτείτε από το κρύο γιατί επιδεινώνει τόσο την αρθρική όσο και τη δερματική νόσο.
Προσοχή από μικροτραυματισμούς γιατί επιδεινώνουν το εξάνθημα και αυξάνουν την πιθανότητα επιμόλυνσης.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ
Είναι αυτοάνοσο νόσημα, άγνωστης αιτιολογίας, που προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις συνήθως σε άτομα που έχουν ήδη Ψωρίαση, αν και μπορεί να εκδηλωθεί πριν την εμφάνιση της Ψωρίασης.
Ψωρίαση είναι συχνή δερματική πάθηση, αυτοάνοση και μη μεταδοτική. Εμφανίζεται πιο συχνά στο τριχωτό της κεφαλής, τους αγκώνες ή τα γόνατα αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε άλλα σημεία του σώματος. Επίσης προσβάλει τα νύχια προκαλώντας ποικίλες αλλοιώσεις.
Η Ψωριασική Αρθρίτιδα μπορεί να προσβάλει οποιανδήποτε άρθρωση του σώματος. Μία ή πολλές αρθρώσεις ,συμμετρικά ή ασύμμετρα. Μικρές ή μεγάλες αρθρώσεις μπορεί να προσβληθούν. Μπορεί να προσβάλει τη σπονδυλική στήλη προκαλώντας δυσκαμψία και πόνο στον αυχένα, την πλάτη ή τη λεκάνη.
Παρότι η Ψωρίαση είναι συχνή (1 στους 50),η Ψωριασική Αρθρίτιδα δεν είναι συχνή. Άνθρωποι με Ψωρίαση μπορεί να έχουν άλλου τύπου αρθρίτιδα(π.χ. Ρευματοειδή Αρθρίτιδα, Οστεοαρθρίτιδα, κλπ).
Θεραπεία
ΜΗ ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΦΑΡΜΑΚΑ: φάρμακα που μειώνουν τον πόνο και τη φλεγμονή αλλά δεν μπορούν να τροποποιήσουν την αρθρίτιδα
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΡΤΡΙΤΙΔΑΣ:
Μεθοτρεξάτη, Σουλφασαλαζίνη, Λεφλουνομίδη, Κυκλοσπορίνη
ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ(Αντι-TNF):
Adalimumab ,Etanercept, Infliximab
http://www.rheumatism.org.cy/
