Λιθίαση του Ουροποιητικού συστήματος
Συγγραφέας Βασίλειος Πρωτογέρου Γράφτηκε στις ,
Η λιθίαση του ουροποιητικού συστήματος είναι ένα συχνό πρόβλημα και πολλές φορές ιδιαίτερα επώδυνο. Οι πέτρες σχηματίζονται μέσα στους νεφρούς όταν τα άλατα που υπάρχουν στα ούρα δεν μπορούν να διαλυθούν και συσσωρεύονται το ένα με το άλλο. Οι πέτρες ξεκινούν από μικρό μέγεθος και μπορεί να φτάσουν και να καταλάβουν όλο το νεφρό (κοραλιοειδής λίθος).
Η σύσταση τους και το σχήμα ποικίλλει. Οι πιο συχνοί λίθοι είναι αυτοί του ασβεστίου με πρόσμιξη άλλων συστατικών (πχ οξαλικό) ενώ το σχήμα μπορεί να είναι στρογγυλό, ακανόνιστο ή να έχει πάρει το σχήμα του χώρου που καταλαμβάνει. Στις παρακάτω εικόνες απεικονίζονται λίθοι που έχουν αφαιρεθεί από ασθενείς και βρίσκονται στο μουσείο της Ιατρικής Σχολής Αθηνών (Εικ.1,2,3).
Τα συμπτώματα που έχει ένας ασθενής με λίθο ποικίλουν. Μπορεί για πολύ καιρό να μη νιώθει τίποτα ή να έχει περιστασιακά αίσθημα βάρους στο νεφρό ή τράβηγμα (σα να πονάει η μέση του). Επίσης μπορεί να εμφανίζεται αίμα στα ούρα (αιματουρία) Όταν η πέτρα μετακινηθεί και φράξει τη ροή των ούρων, αυτά καθώς πλέον δεν μπορούν να φύγουν από το νεφρό, αθροίζονται εκεί και ο νεφρός αρχίζει να «πρήζεται» μια κατάσταση γνωστή και ως υδρονέφρωση (Εκ. 4). Αυτό το «πρήξιμο» του νεφρού προκαλεί και αυτόν τον αφόρητο πόνο γνωστό και ως κολικό νεφρού.
Ο ιατρός θα ζητήσει μια σειρά από εξετάσεις με πιο απλές την απλή ακτινογραφία ή ένα υπερηχογράφημα. Οι εξετάσεις αυτές όμως συχνά οδηγούν σε λάθος γιατί δεν μπορούν να απεικονίσουν το λίθο. Η μέθοδος εκλογής για τη διάγνωση του λίθου είναι η αξονική και ακριβέστερα η αξονική πυελογραφία. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε με ακρίβεια να εντοπίσουμε το λίθο και να υπολογίσουμε το μέγεθος και την ακριβή του θέση για να επιλέξουμε την κατάλληλη θεραπεία.
Η θεραπεία ποικίλλει από ασθενή σε ασθενή και εξαρτάται κυρίως από τη θέση και το μέγεθος του λίθου. Μια μικρή πέτρα μπορούμε να την περιμένουμε να πέσει μόνη της χωρίς καμιά άλλη παρέμβαση.
Για πέτρες που δεν φεύγουν μόνες τους μπορούμε να καταφύγουμε στη μέθοδο της εξωσωματικής λιθοτριψίας
(Εικ. 5). Ο ασθενής ξαπλώνει σε ένα ειδικό κρεβάτι το οποίο έχει στο πλάι ή από κάτω τη συσκευή που σπάει την πέτρα και μοιάζει σα μικρό «βαρελάκι». Με τη βοήθεια μιας ειδικής εξωτερικής κάμερας που εντοπίζει την πέτρα και κατάλληλους χειρισμούς, το «βαρελάκι» αυτό ακουμπάει στο σώμα πάνω από το σημείο της πέτρας. Εν συνεχεία απελευθερώνει κρουστικά κύματα με την ενέργεια των οποίων σπάει ή πέτρα. Ενίοτε η πέτρα είναι τόσο ισχυρή που απαιτούνται περισσότερες από μια λιθοτριψίες για να σπάσει και καμιά φόρα δεν σπάει καθόλου. Στις περιπτώσεις αυτές ή αν ο ιατρός κρίνει εξαρχής πως η λιθοτριψία δεν πρόκειται να αποδώσει, καταφεύγουμε σε χειρουργικές λύσεις, ενδοσκοπικές ή ανοιχτές.
Στις ενδοσκοπικές, ένα κατάλληλο ενδοσκόπιο 
(Εικ. 6) εισέρχεται δια της ουρήθρας και μπορεί να οδηγηθεί στον ουρητήρα ή μέχρι και πάνω στο νεφρό όπου με laser ή άλλους τρόπους να θρυμματίσει την πέτρα. Δείτε και τα αντίστοιχα άρθρα και βίντεο.
«ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΛΙΘΩΝ ΝΕΦΡΟΥ: ΟΥΡΗΤΗΡΟ-ΝΕΦΡΟΛΙΘΟΤΡΙΨΙΑ» «ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΗΤΗΡΑ-ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ (ΟΥΡΗΤΗΡΟΛΙΘΟΤΡΙΨΙΑ)».
Σε περιπτώσεις μεγάλων λίθων μπορεί να χρειαστεί ή δια του δέρματος προσπέλαση του νεφρού (διαδερμική νεφρολιθοτριψία) όπου γίνεται «παρακέντηση» του νεφρού από το δέρμα της πλάτης και από εκεί εισέρχονται τα κατάλληλα εργαλεία και θρυμματίζουν την πέτρα.
Εάν η πέτρα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με κανένα άλλο τρόπο, τότε απαιτείται η καταφυγή σε ανοιχτή επέμβαση όπου χειρουργικά διανοίγεται ο νεφρός και αφαιρείται η πέτρα.
