Ως πρωτοποριακή θεραπεία χαρακτηρίστηκε το ερευνητικό μόριο LDK378, από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, για τη θεραπεία ασθενών που πάσχουν από θετικό στην κινάση του αναπλαστικού λεμφώματος (ALK+) μεταστατικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (NSCLC), στους οποίους είχε παρουσιαστεί εξέλιξη της νόσου κατά τη θεραπεία με κριζοτινίμπη (crizotinib) ή είχαν παρουσιάσει δυσανεξία στο φάρμακο.

Οι θεραπευτικές επιλογές είναι περιορισμένες για τους συγκεκριμένους ασθενείς, οι οποίοι συνήθως δεν είναι καπνιστές και είναι νεότεροι σε σχέση με ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα χωρίς τη συγκεκριμένη μετάλλαξη της ALK.

Σύμφωνα με τον FDA, η αναγνώριση ως Πρωτοποριακή Θεραπεία έχει σκοπό να επισπεύσει την ανάπτυξη και τη διαδικασία έγκρισης των σκευασμάτων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία σοβαρών ή απειλητικών για τη ζωή νοσημάτων, εφόσον η εφαρμογή της θεραπείας έχει επιδείξει σημαντική βελτίωση συγκριτικά με μια διαθέσιμη θεραπεία σε τουλάχιστον ένα, από τα κλινικώς σημαντικά, καταληκτικά σημεία.

Η εν λόγω αναγνώριση περιλαμβάνει όλα τα χαρακτηριστικά της ταχείας διαδικασίας έγκρισης (fast track), καθώς και πιο εντατική καθοδήγηση από τον Οργανισμό Φαρμάκων και Τροφίμων των ΗΠΑ. Η Πρωτοποριακή Θεραπεία αποτελεί διακριτό καθεστώς τόσο σε σχέση με την εσπευσμένη έγκριση (accelerated approval), όσο και με την αξιολόγηση κατά προτεραιότητα (priority review), οι οποίες μπορούν να αποδοθούν στο ίδιο σκεύασμα εφόσον πληρούνται τα σχετικά κριτήρια.

Τα αρχικά αποτελέσματα από τη μελέτη Φάσης I που ερευνά τη μέγιστη ανεκτή δόση, την ασφάλεια, τις φαρμακοκινητικές ιδιότητες και την αντικαρκινική δράση του LDK378 σε 88 ασθενείς με ALK+ προχωρημένες κακοήθειες, όπως ανιχνεύθηκαν από μία εξέταση εγκεκριμένη από τον FDA και οι οποίοι είχαν εμφανίσει εξέλιξη της νόσου κατά τη διάρκεια της θεραπείας με κριζοτινίμπη ή είχαν παρουσιάσει δυσανεξία στο φάρμακο, παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ιατρικής Ογκολογίας (ESMO) το 2012. Τα δεδομένα έδειξαν σημαντική ανταπόκριση στην πλειοψηφία των ασθενών με ALK+ NSCLC. Το ποσοστό ανταπόκρισης στη θεραπεία (συμπεριλαμβανομένης της ολικής ανταπόκρισης [CR], μερικής ανταπόκρισης [PR] και ανεπιβεβαίωτης μερικής ανταπόκρισης) που παρατηρήθηκε ανήλθε στο 80% των ασθενών που είχαν παρουσιάσει εξέλιξη της νόσου μετά τη λήψη θεραπείας με κριζοτινίμπη.

Ήδη έχουν ξεκινήσει δύο κλινικές μελέτες Φάσης II προκειμένου να αξιολογηθεί περαιτέρω το μόριο σε αυτό τον πληθυσμό ασθενών, ενώ σχεδιάζεται να εγκαινιαστούν αρκετές κλινικές μελέτες Φάσης III αργότερα στη διάρκεια του έτους. Η πρώτη υποβολή προς έγκριση αναμένεται να κατατεθεί στις αρχές του 2014.

Το LDK378 αποτελεί έναν ιδιαίτερα εκλεκτικό αναστολέα ενός σημαντικού θεραπευτικού στόχου, της κινάσης του αναπλαστικού λεμφώματος (ALK). Καθώς πρόκειται για ένα ερευνητικό μόριο, το προφίλ ασφάλειας και αποτελεσματικότητας του LDK378 δεν έχει ακόμη αποδειχθεί. Η πρόσβαση σε αυτή την ερευνητική θεραπεία είναι δυνατή μόνο μέσω κλινικών μελετών που ελέγχονται και παρακολουθούνται προσεκτικά. Αυτές οι μελέτες έχουν σχεδιαστεί για να κατανοήσουμε καλύτερα τα δυνητικά οφέλη και τους κινδύνους αυτής της θεραπείας. Λόγω της αβεβαιότητας των κλινικών μελετών, δεν υπάρχει εγγύηση ότι το LDK378 θα διατεθεί ποτέ στην αγορά, οπουδήποτε στον κόσμο.

Ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (NSCLC) αποτελεί τον πιο συνηθισμένο τύπο καρκίνου του πνεύμονα, καθώς αντιστοιχεί στο 85-90% του συνόλου των περιστατικών. Περίπου το 3-8% των ασθενών με NSCLC έχουν τη μετάλλαξη του γονιδίου της ALK. Υπάρχουν περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές για ασθενείς με θετικό στην κινάση του αναπλαστικού λεμφώματος μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (ALK+ NSCLC), οι οποίοι συνήθως δεν είναι καπνιστές και είναι νεότεροι από ασθενείς που πάσχουν από μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα χωρίς μετάλλαξη της ALK.