Κεντρικος φλεβικός καθετήρας
Τι είναι καθετηριασμός κεντρικής φλέβας?
Προκειται για την τοποθέτηση μικρού σωλήνα (καθετήρα) σε φλέβα στον λαιμό ή το πάνω μέρος του θώρακα. Αυτη η φλέβα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εγχυση φαρμάκων ή θρεπτικών ουσιών ή για να πάρουμε δείγμα αίματος χωρίς την ανάγκη συνεχών παρακεντήσεων.
Πριν απο καιρό χρειαζόταν εγχείρηση για να εισέλθει ο καθετηρας στο ζητούμενο σημείο, σήμερα γίνεται με την επεμβατική ακτινολογία.
Τι είναι ο καθετήρας κεντρικής φλέβας?
Ο κεντρικός πλευρικός καθετήρας είναι ένας σωλήνας που εισέρχεται υποδορίως στις φλέβες και που επιτρέπει χωρίς πόνο στους γιατρούς και τις νοσοκόμες να πάρουν αίμα ή να χορηγήσουν φαρμακευτική αγωγή ή θρεπτικές ουσίες. Οταν γίνεται αυτή η χρήση δεν χρειάζονται να γίνονται συνεχείς παρακεντήσεις. Πάνω απο 3 με 4 εκατομμυρια αυτών των καθετήρων χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο και οι γιατροί τους συνιστούν για διάφορες περιπτώσεις ασθενών. Υπάρχουν διάφοροι τύποι καθετήρων όπως ο καθετήρας HICKMAN (με υποδόριο κανάλι) περιφερειακοί καθετήρες (PICC), καθετήρας αιμοκάθρασης, και βαλβίδες εμφύτευσης. Οι περισσότεροι καθετήρες έχουν την μία τους άκρη μέσα σε μία μεγάλη φλέβα στον λαίμό. Αυτοι οι καθετήρες μπορούν επισής να μπουν στη έσω σφαγίτιδα φλέβα ή σε φλέβα του χειρός (υποκλείδιος φλέβα). Τις περισσότερες φορές η μία άκρη του καθετήρα βρίσκεται στο δέρμα ή μπορεί να περνάει υποδορίως μέχρι να βγει πάνω από το δέρμα. Αυτου του τύπου οι καθετήρες μπορούν να μείνουν υποδοριως για αρκετούς μήνες.
Σε ποιους ασθενεις τοποθετείται κεντρικος φλεβικός καθετήρας?
Οι γιατροί το συνιστούν για όσους δέχονται:
-χημειοθεραπεία
-θεραπεία με αντιβιοτικά ή άλλα φάρμακα
-θρεπτικές ουσίες
-αιμοκάθαρση
Πως εισέρχονται αυτοι οι καθετήρες?
Οι καθετήρες τοποθετούνται στο ακτινολογικό τμήμα είτε ο ασθενής νοσηλευεται ειτε είναι εξωτερικός. Ο ασθενης ξαπλώνει στο ακτινολογικό τραπέζι και οι γιατροί αποφασίζουν αν θα δώσουν ή όχι νάρκωση. Το σημείο της παρακέντησης απολυμένεται κι ο ασθενής καλύπτεται με αποστειρωμένα σεντόνια.
Οι γιατροί εγχύουν τοπικό αναισθητικό. Αυτό τσιμπάει λίγο, αλλά περνά μετά από λίγα λεπτά. Το αναισθητικό αυξάνει λίγο την δυσφορία.
Τις περισσότερες φορές οι γιατροί παρακεντουν τις φλέβες με τη βοήθεια των υπερήχων. Αυτό επιτρέπει στο γιατρό να δει καθαρά την πορεια των φλεβών κι έτσι να περάσει μια βελόνα εύκολα στη φλέβα από το δέρμα. Όταν η άκρη της βελόνας βρίσκεται μέσα στη φλέβα, περνάει ένα σύρμα (οδηγό σύρμα) το οποίο το ακολουθεί ένας μικρός σωλήνας. Αυτός ο σωλήνας θα προωθηθεί μέχρι μια μεγάλη φλέβα στο θώρακα (άνω κοίλη φλέβα). Αν ο κεντρικό φλεβικός καθετήρας έχει υποδόριο κανάλι ο γιατρός θα εγχύσει περισσότερη ποσότητα αναισθητικού. Μετά από αυτό θα προωθήσει το σωλήνα που βρίσκεται στη φλέβα τόσο ώστε η εγγύς άκρη του να εξέλθει από το δέρμα μακριά από το σημείο εισόδου του στη φλέβα. Στο τέλος της διαδικασίας ο γιατρός θα ράψει πιθανότατα το άκρο του σωλήνα στο δέρμα. Μπορεί να μπορέσει ο ασθενής να πάει σπίτι του την ίδια μέρα αλλά ίσως χρειασθεί να παραμείνει στο νοσοκομείο για ένα βράδυ.
Πως προετοιμάζομαι για τον καθετηριασμό;
Δε χρειάζεται ειδική προετοιμασία. Αν λαμβάνει ο ασθενής φάρμακα που αραιώνουν το αίμα, θα χρειασθεί να τα διακόψει μερικές μέρες πριν την εξέταση. Τη μέρα της εξέτασης μπορεί να πάρει ελαφρύ πρωινό. Οι περισσότεροι γιατροί απαγορεύουν τη λήψη υγρών ή στερεών τροφών για 2-4 ώρες πριν την εξέταση.
Τι γίνεται μετά τη διαδικασία;
Αν έχει πάρει νάρκωση, μπορεί να αισθάνεται νύστα για μερικές ώρες μετά την τοποθέτηση του καθετήρα. Όταν ξυπνήσει μπορεί να φάει και να πιεί κανονικά. Μπορεί να αισθάνεται δυσφορία στο σημείο της παρακέντησης για μερικές μέρες μετά τη διαδικασία.
Ποιοί είναι οι κίνδυνοι του κεντρικού καθετηριασμού;
Ύπάρχουν ορισμένοι κίνδυνοι που οφείλονται στον καθετηριασμό. Πολύ σπάνια, μπορεί οι βελόνες να περάσουν σε δομές άλλες από τις φλέβες. Αυτό είναι πολύ σπάνιο γιατί οι φλέβες είναι ορατές με τους υπερήχους που χρησιμοποιούνται για να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο.
Αν παρόλα αυτά συμβεί κάτι τέτοιο οι σοβαρές επιπλοκές είναι πολύ σπάνιες.
http://www.epemvatiki.gr