Τι είναι εξωμήτρια κύηση;
Συγγραφέας Κωνσταντίνος Αλμαλόγλου Γράφτηκε στις ,
Εξωμήτριος ή έκτοπος κύηση ονομάζεται η κύηση που αναπτύσσεται εκτός της ενδομήτριας κοιλότητας, συνηθέστερα στις σάλπιγγες.
Πως δημιουργείται μια εξωμήτρια κύηση;
Η σάλπιγγα είναι υπεύθυνη για την ένωση του ωαρίου με το σπερματοζωάριο, αλλά και τη μεταφορά του γονιμοποιημένου ωαρίου στην κοιλότητα της μήτρας, που πραγματοποιείται κατά την 8η ημέρα από τη σύλληψη.
Όταν οι σάλπιγγες υπολειτουργούν λόγω φλεγμονών, συμφύσεων, ενδομητρίωσης ή άλλων αιτίων παρεμποδίζεται η μεταφορά του γονιμοποιημένου ωαρίου προς την κοιλότητα της μήτρας, με συνέπεια την ανάπτυξη εξωμήτριου κύησης. Εντούτοις στις μισές περιπτώσεις εξωμητρίου κύησης δε διαπιστώνεται καμιά παθολογία από τις σάλπιγγες.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα ποικίλουν και μπορεί να περιλαμβάνουν κολπική αιμόρροια και κοιλιακό άλγος. Αν έχει συμβεί ρήξη της κύησης και ενδοκοιλιακή αιμορραγία, ο πόνος μπορεί να είναι πολύ έντονος και να αντανακλά στον αριστερό ώμο. Αν η αιμορραγία είναι σημαντική η γυναίκα μπορεί να παρουσιάζει υπόταση, ταχυκαρδία, ναυτία, λιποθυμική τάση ή λιποθυμικά επεισόδια.
Πως εξελίσσεται μια εξωμήτρια κύηση;
Μια εξωμήτρια κύηση μπορεί να οδηγηθεί σε νέκρωση και αυτόματη αποβολή του κυήματος ή να συνεχίσει να αναπτύσσεται μέχρι να προκαλέσει ρήξη του τοιχώματος της σάλπιγγας και ενδοκοιλιακή αιμορραγία
Πως γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση βασίζεται στον διακολπικό υπερηχογραφικό έλεγχο και στις διαδοχικές μετρήσεις των τιμών της β – χοριακής γοναδοτροπίνης (ορμόνη που αυξάνει κατά τη διάρκεια της κύησης).
Η απεικόνιση του εμβρύου στην κοιλότητα της μήτρας, αποκλείει την περίπτωση εξωμητρίου κύησης, με εξαίρεση την περίπτωση της συνύπαρξης ενδομήτριας και εξωμήτριας κύησης, η οποία ευτυχώς είναι εξαιρετικά σπάνια.
Η απεικόνιση κύησης σε μια από τις σάλπιγγες ή σπανιότερα σε άλλες θέσεις όπως οι ωοθήκες, ο τράχηλος ή η κοιλιά, θέτει τη διάγνωση της εξωμητρίου κύησης.
Στην πλειοψηφία όμως των περιπτώσεων η εξωμήτριος κύηση δεν απεικονίζεται υπερηχογραφικά, με συνέπεια να απεικονίζεται μια κενή ενδομήτρια κοιλότητα σε μια γυναίκα με θετικό τεστ κύησης. Στις περιπτώσεις αυτές τίθεται το ερώτημα αν είναι πράγματι μια εξωμήτρια κύηση ή για μια φυσιολογική ενδομήτρια κύηση η οποία όμως είναι αρκετά μικρή για να απεικονισθεί υπερηχογραφικά ή σε περιπτώσεις που συνυπάρχει κολπική αιμόρροια αν πρόκειται για αποβολή.
Στις περιπτώσεις αυτές σημαντική βοήθεια μπορεί να προσφέρει η μέτρηση δυο ορμονών, της β – χοριακής γοναδοτροπίνης και της προγεστερόνης.
Η β χοριακή γοναδοτροπίνη φυσιολογικά διπλασιάζεται κάθε 48-72 ώρες. Αύξηση μικρότερη του 50% ή σταθερά επίπεδα β – χοριακής γοναδοτροπίνης συνηγορούν για εξωμήτριο κύηση.
Η τιμή της προγεστερόνης μπορεί να δώσει χρήσιμες πληροφορίες σε αρκετές περιπτώσεις. Αν διαπιστωθεί τιμή μεγαλύτερη από 25, σημαίνει ότι πρόκειται για μια κύηση που αναπτύσσεται φυσιολογικά. Τιμές μικρότερες από 10 σημαίνουν παθολογική κύηση, χωρίς να μπορούν να διακρίνουν αν πρόκειται για εξωμήτριο ή για αποβολή. Οι ενδιάμεσες τιμές (10-25) δε δίνουν ιδιαίτερες πληροφορίες.
Ποια είναι η θεραπεία;
Η εξωμήτρια κύηση μπορεί να αντιμετωπισθεί συντηρητικά, φαρμακευτικά ή χειρουργικά.
Η επιλογή του τρόπου θεραπείας εξατομικεύεται για κάθε γυναίκα με εξωμήτριο κύηση, ανάλογα με τα κλινικά, εργαστηριακά και υπερηχογραφικά ευρήματα.
Η συντηρητική αντιμετώπιση προορίζεται για γυναίκες χωρίς κλινικά ή υπερηχογραφικά ευρήματα, στις οποίες παρατηρείται σταδιακή πτώση των τιμών της β χοριακής γοναδοτροπίνης σε διαδοχικές μετρήσεις.
Η φαρμακευτική αντιμετώπιση περιορίζεται σε εξωμήτριες κυήσεις που δεν έχουν υποστεί ρήξη. Συνίσταται στη χορήγηση κάποιου χημειοθεραπευτικού παράγοντα (συχνότερα μεθοτρεξάτη) που προκαλεί νέκρωση της εξωμήτριου κύησης.
Η χειρουργική αντιμετώπιση συνίσταται στην αφαίρεση της πάσχουσας σάλπιγγας ή στη διάνοιξη του τοιχώματος της σάλπιγγας και στην αφαίρεση του κυήματος (η επιλογή του τρόπου θεραπείας εξαρτάται από τα χειρουργικά ευρήματα, αλλά και από τις ιδιαίτερες συνθήκες που μπορεί να ισχύουν για κάθε ασθενή).
Σήμερα η χειρουργική αντιμετώπιση των εξωμήτριων κυήσεων γίνεται λαπαροσκοπικά. Εξαίρεση αποτελούν μόνο περιπτώσεις γυναικών με μεγάλη απωλεία αίματος που βρίσκονται σε κατάσταση shock.
