Ο όρος αιματουρία δηλώνει την παρουσία αίματος στα ούρα. Υπό φυσιολογικές συνθήκες τα ούρα έχουν ωχροκίτρινο χρώμα και διαυγή καθαρή όψη. Κάθε αλλαγή σε αυτούς τους χαρακτήρες, σημαίνει συνήθως ύπαρξη παθολογικών στοιχείων.

Είναι ένα σύμπτωμα το οποίο θορυβεί τον ασθενή ο οποίος συχνά καταφθάνει τρομοκρατημένος στον γιατρό του , με τον φόβο της έντονοτατης αιμοραγίας, γεγονός το οποίο δεν ανταποκρίνεται συνήθως στην πραγματικότητα. Ας αναλογιστεί κανείς το γεγονός οτι αρκούν λίγες μόνο σταγόνες αίματος για να χρωματίζουν μια λεκάνη με νερό (σε μια περίπτωση ρινοραγίας για παράδειγμα) και θα καταλάβει ότι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η αιμοραγία δεν είναι ιδιαίτερη.

Εντούτοις δεν παύει να αποτελεί ένα σύμπτωμα το οποίο χρήζει διερεύνησης από τον ουρολόγο καθώς μπορεί νακρύβει παθήσεις απειλητικές για τη ζωή του ασθενή.

Ανάλογα με την βαρύτητά της διακρίνεται σε μακροσκοπική (όταν ο αποχρωματισμός των ούρων είναι ορατός με γυμνό οφθαλμό) και μικροσκοπική αιματουρία (ανεύρεση αίματος-ερυθρών αιμοσφαιρίων από τον μικροβιολόγο ή σε μία γρήγορη εξέταση με dipstickούρων). Ανάλογα με την εμφάνισή της κατά τη διάρκεια της ούρησης διακρίνεται σε αρχική , τελική ή ολική αιματουρία.

Τέλος ανάλογα με το αν συνοδεύεται ή όχι από άλγος κατά τη διάρκεια της ούρησης διαχωρίζεται σε ανώδυνη ήεπώδυνη.

Ο ακριβής καθορισμός του είδους της αιματουρίας μέσα από τη διαδικασία της λήψης ενός λεπτομερούς ιστορικού , δίνει στον ουρολόγο χρήσιμες πληροφορίες όσον αφορά την υποκείμενη πάθηση και παίζει σημαντικό ρόλο στην περαιτέρω διαγνωστική διερεύνηση.

Μία πλειάδα ουρολογικών και μή παθήσεων μπορεί να δώσει σαν σύμπτωμα την παρουσία αίματος στα ούρα. Πάντα το μυαλό του ασθενή (αλλά και το δικό μας) πηγαίνει στο χειρότερο και το κύριο μέλημα του ουρολόγου είναι ο αποκλεισμός οποιασδήποτε κακοήθειας.

Αίτια εκτός ουροποιητικού συστήματος μπορεί να είναι η λήψη αντιπηκτικών και αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων (Salospir, Sintrom, Plavix κ.ά.) , διάφορες αιματολογικές παθήσεις (δρεπανοκυτταρική αναιμία , αιμορραγικές διαθέσεις) , ο σακχαρώδης διαβήτης , καρδιαγγειακές παθήσεις (ενδοκαρδίτιδα) , μετά από έντονη άθληση.

Εδώ αξίζει να αναφέρω ότι ορισμένες φορές μια κοκκινωπή απόχρωση των ούρων δεν οφείλεται απαραίτητα σε παρουσία αίματος. Αρκετές ουσίες που αποβάλλονται με τα ούρα μπορούν να τα χρωματίσουν κοκκινα, πορτοκαλί ή καφέ, και αυτές οι διαφορές στο χρώμα δεν μπορούν εύκολα να γίνουν αντιληπτές από τον ασθενή.

Όσον αφορά το ουροποιητικό σύστημα οποιαδήποτε πάθηση αυτού μπορεί να προκαλέσει αιματουρία. Από κάτι σχετικά αθώο(κυστίτιδα-ουρολοιμώξεις , λιθίαση) εώς και κακοήθεια σε οποιοδήποτε σημείο του συστήματος.

Αρκετά συχνά έχω παρατηρήσει ασθενείς να προβληματίζονται από το πλήθος των απεικονιστικών εξετάσεων που θεωρούνται απαραίτητες για την διερεύνηση της αιματουρίας , όμως αποτελεί ένα σύμπτωμα που αν δεν αξιολογηθεί με δέουσα σοβαρότητα και προσοχή μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό ιατρικό λάθος με καταστροφικές συνέπειες.

Σε κάθε περίπτωση λοιπόν αιματουρίας , όπου το αίτιο δεν είναι ξεκάθαρο , θα πρέπει να γίνεται πλήρηςαπεικοντιστικός έλεγχος του ουροποιητικού συστήματος και ειδικές κυτταρολογικές εξετάσεις ούρων για αποκλεισμό κακοήθειας.