Βιολογία της ευεξίας : τί λένε οι ειδικοί;
Συγγραφέας Iωάννης A. Δελημάρης Γράφτηκε στις ,
Ως ευεξία το Λεξικό της κοινής νεοελληνικής ορίζει τη γενική αίσθηση πολύ καλής σωματικής κατάστασης κυρίως υγείας, με συνέπεια τη δημιουργία ευχάριστης ψυχικής διάθεσης. Είναι εφικτή η ευεξία σήμερα με τις τόσες αντίξοες συνθήκες που παρουσιάζονται στην καθημερινότητα; To λόγο έχουν οι ειδικοί (καθηγητές Ιατρικής) και τα άρθρα τους.
Η διακεκριμένη καθηγήτρια Ιατρικής Αντωνία Τριχοπούλου αναφέρει ότι η μεσογειακή διατροφή έχει θετικά στοιχεία για την πρόληψη της άνοιας, δρα ευνοϊκά στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων, του διαβήτη και της υπέρτασης, ενώ αυξάνει την καλή χοληστερόλη, ευνοεί τον ύπνο και μειώνει την ρύπανση του περιβάλλοντος [1].
Επίσης, αναφορικά με τις δίαιτες η κυρία Τριχοπούλου δηλώνει ότι δεν πρέπει να χάνουμε περισσότερα από 2-3 κιλά τον μήνα, ενώ αν θέλουμε να χάσουμε αρκετά κιλά με έναν υγιή τρόπο πρέπει να κόψουμε τη μερίδα του φαγητού στη μέση, να περιορίσουμε το αλκοόλ, τα αναψυκτικά, τα τρόφιμα και τα γλυκά. Επίσης, αναφέρει πως καμιά ακρότητα δεν μας κάνει καλό καθώς ο οργανισμός μας χρειάζεται και το κρέας και τα φρούτα και τα λαχανικά [2].
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε επιδημιολογική έρευνα που είχε την υπογραφή και της Αντωνίας Τριχοπούλου, φαίνεται ότι λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού έχουν οι γυναίκες άνω των 50 ετών που ακολουθούν την παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή, σε σχέση αυτές που έχουν υιοθετήσει ένα πιο δυτικό τρόπο διατροφής. Υπενθυμίζεται ότι οι βασικές οδηγίες της μεσογειακής διατροφής είναι η κατανάλωση πολλών φρούτων, λαχανικών, δημητριακών και ελαιόλαδου, μέτρια κατανάλωση οσπρίων και ψαριών και μικρή (όχι μηδενική) κατανάλωση κρέατος (ιδιαίτερα του κόκκινου κρέατος) [3].
Κατά τον ομότιμο καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής του Πανεπιστημίου Κρήτης κο Αντώνη Καφάτο οι βιταμίνες και τα συμπληρώματα διατροφής στην υγεία μας όχι μόνο δεν προσφέρουν κάτι, αλλά τη βλάπτουν μειώνοντας το προσδόκιμο επιβίωσης, καθώς η υπερβολική και χρόνια κατανάλωσή τους αυξάνει το οξειδωτικό στρες και τους θανάτους για όλα τα νοσήματα. Η χρήση τους για λίγες μόνο εβδομάδες δικαιολογείται όταν έχουμε ανεπάρκεια σε κάποια ουσία. Τα φρέσκα εποχιακά προϊόντα εξασφαλίζουν στον οργανισμό μας όλες τις βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία που χρειαζόμαστε [4].
Επιπρόσθετα, ο καθηγητής κος Καφάτος εξηγεί ότι κάθε χρόνο οι Έλληνες δαπανούν εκατομμύρια ευρώ στα ταχυφαγεία κι αυτό είναι ό,τι χειρότερο για την υγεία γιατί αυτό σημαίνει ότι καταναλώνουν πολλά κορεσμένα λίπη, αλάτι και τρανς λιπαρά οξέα, που αυξάνουν τον κίνδυνο του καρκίνου. Επίσης, δηλώνει ότι η ευεργετική επίδραση της νηστείας μας σε όλα τα χρόνια νοσήματα έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα και έχει αποδειχθεί ότι είναι το καλύτερο διαιτητικό σχήμα [5].
Σύμφωνα με τον ομότιμο Καθηγητή Βιοχημείας κο Κωνσταντίνο Α. Δημόπουλο μπορεί κανείς να ισχυρισθεί ότι η πραγματικότητα για μια σωστή διατροφή περιλαμβάνεται σε τρεις βασικές αρχές ή αξιώματα, που συνοψίζονται σε τρεις λέξεις: Ποικιλία – Μέτρο – Ισοζύγιο [6].
Ποικιλία: Δηλαδή, κατανάλωση της μεγαλύτερης δυνατής ποικιλίας τροφίμων, για να καλυφθούν όλες οι διατροφικές ανάγκες του οργανισμού, αφού κάθε τρόφιμο προσφέρει μόνο κάποια από τα απαραίτητα συστατικά [6].
Μέτρο: Με την έννοια ότι η υπερκατανάλωση μιας τροφής, ακόμα και αν θεωρείται πολύ υγιεινή, είναι εξίσου βλαβερή, όσο και ο πλήρης αποκλεισμός άλλων τροφίμων που θεωρούνται λιγότερο υγιεινά [6].
Ισοζύγιο: Αφενός, ισοζύγιο στο συνδυασμό της ποικιλίας και του μέτρου, για μια δίαιτα ισοζυγισμένη, ως προς τις σχετικές αναλογίες και ποσότητες θρεπτικών υλών. Αφετέρου, ισοζύγιο ως προς τις θερμίδες που προσλαμβάνονται από την τροφή και που καταναλώνονται στις φυσικές δραστηριότητες του ατόμου [6].
Παράλληλα, η καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και πρόεδρος του Prolepsis, Αθηνά Λινού, κύρια υπεύθυνη της συγγραφής των οκτώ τόμων των Εθνικών Διατροφικών Οδηγών (γενικός πληθυσμός, γυναίκες, βρέφη, παιδιά και έφηβοι, άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω) αναφέρει ότι η αξιοποίηση των ευεργετικών στοιχείων της ελληνικής διατροφής και η προώθηση της σωματικής δραστηριότητας πρέπει να βασίζεται σε απλές και τεκμηριωμένες πληροφορίες [7].
Συμπερασματικά, η ευεξία επιτυγχάνεται μόνο μέσω της υιοθέτησης της μεσογειακής διατροφής και της αύξησης της σωματικής δραστηριότητας. Με άλλα λόγια, το ζητούμενο είναι η έλλειψη ή αποφυγή της υπερβολής τόσο στο πρότυπο της διατροφής όσο και στο πρόγραμμα της φυσικής δραστηριότητας( πχ. μισή ώρα βάδισμα κάθε μέρα).
Διαδίκτυογραφία
[1]. Νewsroom Iefimerida.gr (2017, Νοέμβριος 4) Τελικά η μεσογειακή διατροφή πού ακριβώς βοηθά; Μια επιστήμονας απαντά. Iefimerida. Ανακτήθηκε από http://iefimerida.gr.
[2]. Κωνσταντουλάκη, Α (2019, Ιούνιος 12) Κόψτε τη μερίδα στη μέση για υγεία και δαχτυλίδι… μέση. Πατρίς. Ανακτήθηκε από: https://www.patris.gr
[3]. Μπουλούτζα, Π. (2010, Ιούλιος 24) Η διατροφή, όπλο κατά καρκίνου. Καθημερινή. Ανακτήθηκε από: https://www.kathimerini.gr
[4]. Κωνσταντουλάκη, Α (2019, Ιανουάριος 17) Ο Αντώνης Καφάτος προειδοποιεί: “Πετάξτε τα συμπληρώματα διατροφής”. Πατρίς. Ανακτήθηκε από: https://www.patris.gr
[5]. Κωνσταντουλάκη, Α (2018, Μάρτιος 1) Η … νηστεία του Αντώνη Καφάτου. Πατρίς. Ανακτήθηκε από: https://www.patris.gr
[6]. Δημόπουλος, ΚΑ (2017, Ιανουάριος) Τί πρέπει να παρέχει στον άνθρωπο μια σωστή διατροφή. In Deep Analysis. Ανακτήθηκε από:http://www.indeepanalysis.gr
[7]. Μπιμπή, Μ. (2014,Οκτώβριος 6) Αθηνά Λινού: Να αλλάξουμε διατροφική συμπεριφορά χωρίς «πρέπει» και «μη». in.gr. Ανακτήθηκε από:https://www.in.gr
Ιωάννης Α. Δελημάρης ,
Βιολόγος
